သက္တမ္းတုိး ILO နဲ႔ ဘယ္လို ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္ၾကမလဲ?့္
ဒီတပတ္ မ်က္ေမွာက္ေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းမွာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသားေကာင္စီ - NCUB (National Council of the Union of Burma) နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ - FTUB (Federation of Trade Unions) အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေမာင္ေမာင္ နဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာ အလုပ္သမားမ်ား အခြင့္အေရး အက်ဳိးေဆာင္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ လမ္းျပၾကယ္အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအးျမင့္ တို႔ကို ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ILO ရံုး ဆက္လွ်က္ဖြင့္ထားႏုိင္မႈနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလုပ္သမားမ်ား၊ ျပည္သူမ်ား သူတုိ႔ရဲ ႔ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို ဘယ္လို ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သလဲ၊ ေဆာင္ရြက္သင့္သလဲ ဆုိတာေတြကို ေဆြးေႏြးသုံးသပ္ တင္ျပထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပထမဦးဆံုး ဦးေမာင္ေမာင္, ကို ေမးပါရေစ။ အခုျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အတင္းအဓမၼ အလုပ္ခိုင္းေစမႈေတြလို လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို တိုင္တန္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ ILO (International Labor Organization) ႏုိင္ငံတကာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရံုး ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သက္တမ္း (၁) ႏွစ္ တိုးခ်ဲ ႔ ဖြင့္ထားႏိုင္တယ္လို႔ စစ္အစိုးရက လက္ခံေၾကာင္း ၾကားသိရပါတယ္။ ဒါကို တိုးတက္မႈတရပ္အေနနဲ႔ လက္ခံပါသလား။ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန တိုးတက္လာႏိုင္တဲ့ အလားအလာေကာင္းတရပ္ ဟုတ္ပါသလား။

ဦးေမာင္ေမာင္ ။ ။ လုံး၀မရွိတာနဲ႔ေတာ့ ေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ (အတင္းအဓမၼ ခိုင္းေစမႈ) လုံးဝပေပ်ာက္ေရး အေနအထားကိုေတာ့ မေရာက္ေသးတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီေပၚမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ အားမရဘူး။ ဒီအျပင္ နအဖ ကေနၿပီးေတာ့ ဒီလုိ လက္မွတ္ထိုးေပမယ့္ ဒီအမႈတိုင္းၾကားမႈနဲ႔ ဖမ္းဆီးထားတဲ့ လူ (၂၁) ေယာက္ရွိေနေသးတဲ့ေပၚမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ILO ကို အားမရဘူး၊ နအဖရဲ ႔ ခ်ဳိးေဖာက္ေနမႈကိုလည္း အားမရဘူးလို႔ေတာ့ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေရွ ႔ေန ဦးဖိုးျဖဴ ကိစၥကိုေတာ့ အခု ေနျပည္ေတာ္ဗဟိုတရားရံုးက ျပန္ၿပီးေတာ့ ဖြင့္ေပးတယ္လို႔ ၾကားသိရပါတယ္။ အဲဒါကို ဘယ္လိုသေဘာရပါသလဲ။

ဦးေမာင္ေမာင္ ။ ။ ဒီလို ခ်ဳိးေဖာက္ၿပီး အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာက ေျပာမွ ျပန္ဖြင့္ေပးတဲ့ကိစၥမ်ဳိး၊ ဦးဖိုးျဖဴ ျဖစ္တဲ့အျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိစၥ ဒါမ်ဳိးေတြျဖစ္တာကိုက လံုးဝတိုးတက္မႈ မဟုတ္ဘူး။ ဒါက အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာရဲ ႔ လုပ္ထံုလုပ္နည္းေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္တာကို ခ်ဳိးေဖာက္တယ္လို႔ဘဲ ျမင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ လမ္းျပၾကယ္ ဦးေအးျမင့္ရဲ ႔ သေဘာထားကိုလည္း သိခ်င္ပါတယ္။ တိုင္တန္းႏိုင္တဲ့ရုံးကုိ အခုလို ဖြင့္ေပးတာ၊ ေစာေစာက ေရွ ႔ေနဦးဖိုးျဖဴကိစၥ ေနျပည္ေတာ္ဗဟိုတရားရံုးက ဒါကိုျပန္ၿပီးေတာ့ ၾကားနာဖို႔ ဖြင့္ေပးတာေတြကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနအတြက္ အလားအလာေကာင္းတယ္လို႔ သတ္မွတ္လိုသလား။

ဦးေအးျမင့္ ။ ။ က်ေနာ္ကေတာ့ ကိုယ္တိုင္ခံစားခဲ့ရဘူးတဲ့လူျဖစ္တဲ့အတြက္ ILO ကို သက္တမ္းတိုးေပးတဲ့ဆုိတာက ႏိုင္ငံတကာကို မ်က္ႏွာစာမွာ ဝင္ဆန္႔ဖို႔အတြက္လုပ္တာ။ ေနာက္တခ်က္က အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာရဲ ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ကမာၻကေျပာလာတဲ့အတြက္ သနပ္ခါးလူး၊ ပန္းပန္ျပတယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ယူဆတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ က်ေနာ္ ေသဒဏ္က်လို႔ တႀကိမ္၊ ၂၀၀၅ မွာတႀကိမ္ ILO ေၾကာင့္ ျပန္လြတ္လာတာကလည္း ႏုိင္ငံတကာက ေျပာလို႔၊ သိလာလို႔ သနပ္ခါးလူး၊ ပန္းပန္ျပလိုက္တာ။ အခုအခ်ိန္အထိ က်ေနာ္ကို ကြင္းလံုးကၽြတ္ မရွိေသးပါဘူး။ က်ေနာ့္လိုင္စင္ကိုလည္း အျပစ္ကလြတ္ေပးမယ့္ အေၾကာင္းမဲ့သိမ္းထားတာ။ တုိးတက္မႈလည္းမရွိဘူး။ ကိုဖိုးျဖဴ ကို အခုလို ႏုိင္ငံေတာ္တရားရံုးခ်ဳပ္က ျပန္ေခၚတယ္ဆိုတာလည္း ႏုိင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာမွာ မ်က္နာျပလို႔ ေကာင္းေအာင္လို႔ လုပ္ေပးတာလို႔ က်ေနာ္ယူဆတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ႏုိင္ငံတကာက လုပ္ေပးလို႔ဆုိတာ ႏုိင္ငံတကာမွာ ႏုိင္ငံတကာက ဝိုင္းဝန္ဖိအားေပးၾကပါလို႔ ေတာင္းဆုိေနတာ၊ ႏုိင္ငံတကာကိုယ္တိုင္က ဒီရည္ရြယ္ခ်က္ မဟုတ္ဘူးလား။ သူတို႔စိတ္ထဲမွာ ဘယ္လိုဘဲရွိရွိ အနည္းဆုံးသူတို႔ဟာ ႏိုင္ငံတကာဖိအားေၾကာင့္ သူတုိ႔ဟာ လိုက္ေလ်ာမႈေတြ လုပ္ေပးေနတာမဟုတ္ဘူးလား။

ဦးေမာင္ေမာင္ ။ ။ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔က ႏုိင္ငံတကာကို ဖိအားေပးၿပီး ေတာင္းဆုိရံုတြင္မက က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ျပည္သူေတြ တိုးတက္မႈရွိတယ္ဆုိတာ လာၿပီးေတာ့သတင္းပို႔တဲ့ကိစၥက ကမာၻ႔အလုပ္သမားေရးရာအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ILO ရံုးကို ဝင္ေရာက္ၿပီးေတာ့ ဆက္သြယ္ႏုိင္တယ္။ ဒါက က်ေနာ္တုိ႔ အသံုးျပဳရမယ့္ ယႏၱရားတခုအေနနဲ႔ နားလည္းထားတယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ အျမတ္ျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ အနာဂတ္ဗမာျပည္မွာလည္း ပြင့္လင္းတဲ့စနစ္မ်ဳိး၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လုပ္ထံုလုပ္နည္းနဲ႔ညီတဲ့စနစ္မ်ဳိး က်င့္သုံးဖို႔ဆုိတာ ဘယ္အစိုးရတက္တက္ က်င့္သံုးဖို႔ကို ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ဒါဟာ လက္ေတြ႔ကြင္းဆင္းၿပီးေတာ့ ေတြ႔ႀကံဳရင္ဆုိင္ေနရတာကို ေတြ႔တဲ့အတြက္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဖိအားကိုသုံးၿပီးေတာ့ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ နအဖက ေနာက္ဆုတ္ေပးရတာမကဘဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔လည္း တုိးတက္မႈရွိလာတယ္ဆုိတာကို တင္ျပခ်င္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဦးေအးျမင့္တုိ႔အေနနဲ႔ ျပည္သူေတြက ႏုိးႏုိးၾကားၾကားနဲ႔ တိုင္ရဲေလာက္ေအာင္ လုပ္ရဲေလာက္ေအာင္ ျပည္တြင္းမွာ ဘယ္ေလာက္ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ပါမလဲ။ ILO ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရုံး ခင္မ်ားတုိ႔ဆီမွာ ဖြင့္လွစ္ထားၿပီ လာတိုင္ၾကပါလို႔ ေျပာရံုနဲ႔ လံုေလာက္ပါသလား။ ဦးေမာင္ေမာင္ ေျပာသလို ျပည္သူေတြကသြားၿပီး တုိင္ရဲေအာင္ ဒီအခြင့္အေရးကို အသံုးခ်ရဲေအာင္ ျပည္တြင္းက ဘာမ်ားလုပ္ေပးႏုိင္ပါသလဲ။ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြ အေနနဲ႔။

ဦးေအးျမင့္ ။ ။ ဦးေမာင္ေမာင္ ေျပာတာကို က်ေနာ္တို႔ လက္ခံပါတယ္။ ILO ရုံးကို ခြင့္ျပဳခ်က္က သက္ကယ္ေခ်ာင္းနဲ႔ ေခါင္းေလာင္းထိုးတာဘဲျဖစ္တယ္။ ဒီလုိ ILO တိုင္လို႔ရတဲ့အေၾကာင္း စာခြ်န္လႊာလက္မွတ္ထိုးထားတဲ့အေၾကာင္း ျပည္သူလူထု သိေအာင္လို႔ က်ေနာ္တို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေဆာင္ရြက္တဲ့လူေတြရွိတယ္၊ အန္အယ္ဒီလ္ပါတီ နဲ႔ တျခားပါတီေတြကလည္း ILO ရဲ ႔ အဓမၼလုပ္အားေပးနဲ႔ ခေလးစစ္သားေတြကို ဥပေဒအရ လုပ္ေပးခြင့္ကို နားလည္းတဲ့အတြက္ ဗမာျပည္ထဲမွာျဖစ္ေနတဲ့လူေတြကို ပထမဦးဆံုးကေတာ့ လိုက္ရွာၿပီးေပးရတယ္။ အဲဒီလို လိုက္ရွာၿပီးေပးရတဲ့အခါမွာ ခေလးစစ္သားတို႔၊ အဓမၼလုပ္အားေပးေတြ ေအာင္ျမင္လာတဲ့အတြက္ ဒီလုိေတြ႔ခဲ့ရင္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့လူကလည္း မ်ားတယ္။ ILO ကေတာ့ ရုပ္ျပပဲရွိတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆုိေတာ့ သူကုိယ္တိုင္ဘာမွ ေအာက္ေျခဆင္းမလုပ္ႏုိင္ဘူး။ ILO ရုံးရဲ ႔ အခုတည္ရွိရာေနရာျဖစ္တဲ့ ထရိတ္ဒါး ဟိုတယ္လ္ (Trader Hotel) ဆုိတာလည္း သာမန္ပုဂၢိဳလ္ ၿမိဳ ႔ေပၚေန လူတန္းစားေတာင္ မသြားရဲတဲ့ေနရာပါ။ ျပည္တြင္းက ႏုိင္ငံေရးကို စိတ္ဝင္စားၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးကို စိတ္ဝင္စားတဲ့လူေတြက ျပည္ပမီဒီယာေတြနဲ႔ ကူညီပံ့ပိုးမႈနဲ႔ လူသိမ်ားေအာင္လုပ္ခဲ့လို႔ ေအာင္ျမင္မႈရတာ၊ နအဖ အခုလက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ အစိုးရလူႀကီးေတြ ပါခ်င္လည္းပါမယ္။ သို႔ေသာ္ အမ်ားအားျဖင့္ ေအာက္ေျခတပ္ဖြဲ႔က ႀကိဳးနီစနစ္နဲ႔ ဆင့္ကဲဆင့္ကဲ လိမ္ေနတာကို ျပည္သူလူထုသိလာတယ္၊ တိုင္ရဲလာတယ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေအာင္ျမင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ILO ကေတာ့ ဘယ္ေအာက္ေျခအထိသြားၿပီး ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါ့မလဲ။ ဒီရုံးကုိသြားဖို႔ ၾကားမွာ အဆင့္တဆင့္ လိုေနတဲ့သေဘာေပါ့။

ဦးေအးျမင့္ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ၾကားမွာ အဆင့္တဆင့္လုိေနပါတယ္။ က်ေနာ္ကဲသို႔ လုပ္တဲ့လူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိပါတယ္။ နံပတ္တစ္အခ်က္ကေတာ့ ဒီ ILO ကို ဆက္သြယ္ႏုိင္ဖို႔ရယ္၊ ဒီ ခေလးေတြေပ်ာက္သြားတယ္၊ အဓမၼလုပ္အားေပးေတြကို ျဖစ္ေပၚေနတာကို ခံစားခ်က္ရွိတဲ့လူေတြက ဘယ္ေနရာမွာ တုိင္လို႔ရတယ္ဆုိတာ သိေအာင္လုပ္ေပးဖို႔ တာဝန္က က်ေနာ္တုိ႔ ILO မွာ ရွိသလို ILO ကလည္း အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြင္းထဲအထိ မဆင္းႏိုင္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ဗမာျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္တဲ့လူေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ၊ တာဝန္သိျပည္သူေတြရဲ ႔ လက္ဆင့္ကမ္းပံ့ပိုးမႈက အမ်ားႀကီးလိုအပ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျပည္တြင္းမွာေတာ့ အကန္႔အသတ္ေတာ့ရွိမွာေပါ့။ ဦးေမာင္ေမာင္တို႔ကေရာ ဘယ္ေလာက္ပံ့ပိုးေပးႏိုင္ပါသလဲ။ ဒီ society ထဲမွာ အဲဒီလိုျဖစ္လာေအာင္ လူထုထဲမွာ ဒီလိုအသိေတြဝင္လာေအာင္ ဒီလုိတိုင္ရဲေအာင္ ဘယ္လိုမ်ားလုပ္ႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြ ရွိပါသလဲ။

ဦးေမာင္ေမာင္ ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာမွာ ေျပာတာကေတာ့ ILO ဆိုတာက ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံလုိေပါ့ ကမာၻေပါင္းစံုကလာတဲ့ အေနအထားမွာရွိေတာ့ ဗမာျပည္မွာရွိတဲ့ သံရံုးေတြကိုလည္း အသံုးခ်ဖို႔ကိုလည္း က်ေနာ္တုိ႔တင္ျပေပးခ်င္ပါတယ္။ သံရံုးေတြက သူတို႔သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနေတြရဲ ႔ မ်က္စိေတြ နားေတြျဖစ္တယ္။ ဒီမ်က္စိေတြ၊ နားေတြက ဗမာျပည္မွာ တကယ္ဘဲ အဓမၼလုပ္အားေပးမႈေတြ ရွိလားမရွိလား၊ ေပ်ာက္လားမေပ်ာက္လား၊ ခေလးစစ္သား ရွိလားမရွိလားဆိုတာေတြကို လက္ခံၿပီးေတာ့ သူတို႔အစိုးရေတြ တင္ျပၿပီးေတာ့ ILO ညီလာခံႀကီးမွာ တင္ျပရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒါကိုလည္း အသံုးျပဳႏုိင္တဲ့ ယႏၱယားတခုအျဖစ္ သုံးေစခ်င္တယ္။ ေနာက္တခါ ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီ (agency) ေတြ ဥပမာ ကုလသမဂၢက ခေလးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ဘဲျဖစ္ျဖစ္ ကုလသမဂၢရဲ ႔ အသိုင္းအဝိုင္းထဲမွာရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အားလံုးကို က်ေနာ္တုိ႔က အသံုးခ်ႏိုင္ရမယ္။ ဥပမာဆုိရင္ UNDP ဆုိရင္ ကုလသမဂၢဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆုိရင္ ဗမာျပည္အႏွံအျပားမွာရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီရံုးေတြကို သတင္းေပးၾကပါ။ ဒီရံုးေတြက ျငင္းဆန္လို႔မရပါဘူး။ ျငင္းဆန္လိုရွိရင္ ျငင္းဆန္တဲ့ပုဂိၢဳလ္ေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ကို စာေရးၿပီးအေၾကာင္းၾကားလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ဘာေၾကာင့္ ျငင္းဆန္တယ္ဆိုတာကို ေမးပါမယ္။ ဒါက က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္သူေတြတုိးမႏုိင္တဲ့ ယႏၱယားတခုျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္တင္ျပခ်င္တယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီမွာ ကုလသမဂၢကုိေတာ့ ဟုတ္ၿပီ။ သံရုံးကုိ တုိင္တာကုိၾကေတာ့ သံရုံးေတြက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါမလား။

ဦးေမာင္ေမာင္ ။ ။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳးစားၾကည့္ရမွာေပါ့။ သူတုိ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါမလားဆုိတဲ့ ေမးခြန္းေပၚမွာေနေနရင္ ျဖစ္ပါ့မလားဆုိတဲ့ေမးခြန္းမွာ ေနေနရင္ ILO ရုံးကုိ က်ေနာ္တို႔ လူေတြတိုင္ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူး၊ သြားျဖစ္မွာမဟုတ္ဘူး။ ျဖစ္ပါ့မလားမဟုတ္ဘူး ျဖစ္ပါတယ္၊ လုပ္ၾကပါဆုိတဲ့ ဒီႏွလံုးသားရွိမွ ျဖစ္မွျဖစ္မယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ျဖစ္ပါတယ္၊ သံုးပါလို႔ဘဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေလာေလာဆယ္မွာ ဦးေမာင္ေမာင္တုိ႔ဆီ အေၾကာင္းၾကားဖို႔အတြက္ သံရုံးကုိ သြားရင္ေတာင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သံရုံးကုိသြားလို႔ သံရုံးက ေဟာေျပာပြဲေတြသြားလို႔ အဖမ္းခံရတဲ့ကိစၥေတြ အမ်ားႀကီးဘဲ။

ဦးေမာင္ေမာင္ ။ ။ သံရံုးကို လူသြားမွမဟုတ္ပါဘူး။ စာေပးရင္လည္း ရပါတယ္။ သံရံုးဝန္ထမ္းေတြက ဗမာဝန္ထမ္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ သံရုံးေတြရဲ ႔ စာတိုက္ေတြအမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒီဟာေတြက ယႏၱရားေတြပါ။ မ်က္စိဖြင့္ၾကည့္ဖို႔ လုိပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဦးေမာင္ေမာင္တုိ႔လို ျပည္ပက ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့လူေတြအေနနဲ႔ေကာ ျမန္မာႏုိင္ငံလူ႔အခြင့္အေရး တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာဖို႔ ေရွ ႔ကို ဘာမ်ားဆက္လုပ္ဖို႔ အစီအစဥ္ရွိပါသလဲ။

ဦးေမာင္ေမာင္ ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာမွာ ဆက္လုပ္မယ့္ကိစၥ တင္ျပခ်င္တာကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္အတြင္းမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ILO အလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ႔ခ်ဳပ္နဲ႔ ဥပေဒေရးရာပုဂိၢဳလ္ေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ လာမယ့္ ကမာၻ႔အလုပ္သမားေရးရာ ညီလာခံမွာ ICJ လို႔ေခၚတဲ့ International Court of Justice မွာ နအဖအေနနဲ႔ အဓမၼလုပ္အားေပးမႈကို ပေပါက္ေအာင္ ႀကိဳးစားေပးမယ္လို႔ ေျပာရဲ ႔သားနဲ႔ သေဘာတူညီမႈလုပ္ထားရက္နဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခ်ဳိးေဖာက္ထားတဲ့ကိစၥကို က်ေနာ္တုိ႔က ဥပေဒ အေၾကာင္းအရာအရ ရင္ဆုိင္ဖို႔ကို နအဖကို ဆြဲေခၚသြားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ထားပါတယ္။ ဒါကို အခုလာမယ့္ မတ္လမွာ တင္ပါမယ္။ ၿပီးလို႔ရွိရင္ အဲဒီကတဆင့္ ကုလသမဂၢမိသားစုအတြင္းမွာရွိတဲ့ အစုအဖြဲ႔ေတြကို သြားလိုရတာကို သြားပါမယ္ဆုိတာကိုေတာ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ယႏၱရားတခုအေနနဲ႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့အေၾကာင္း တင္ျပႏုိင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာဘက္က ဖိအားပိုၿပီးလာမယ့္ဆုိတဲ့ သေဘာေတာ့ ဟုတ္ပါၿပီ။ ျပည္တြင္းမွာေကာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းမွာ အခုန ဦးေအးျမင့္ ေျပာသလို အလုပ္သမားေတြ၊ ေတာင္သူလယ္သမားေတြ ကိုယ္စားေဆာင္ရြက္ေနတဲ့လူေတြ သိတဲ့လူေတြ ဘယ္ေလာက္အထိ ေပၚထြက္လာမယ့္ အလားအလာရွိသလဲ။ ဘယ္ေလာက္အထိ လုပ္ရဲၾကသလဲ။

ဦးေအးျမင့္ ။ ။ ျပည္တြင္းက စြန္႔စားမယ့္လူေတြ တပံုႀကီး နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ စြန္႔စားေနတယ္ဆိုတာကို ေျပာခ်င္တယ္။ ILO ကေနတဆင့္ ျပည္သူလူထုကိုလည္း ေျပာေစခ်င္တာကေတာ့ အဓမၼလုပ္အားေပးနဲ႔ ခေလးစစ္သားမွ မဟုတ္ပါဘူး လူ႔အခြင့္အေရးေတြ၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးေတြ စာခြ်န္လႊာနဲ႔ပိုၿပီး ILO က စာခြ်န္လႊာဘဲ လုပ္ႏုိင္တာ။ ဒါေပမဲ့ ILO ရဲ ႔ အျပည့္အဝ လုပ္ပိုင္ခြင့္ထဲမွာ ျဖစ္ေနၿပီဆိုရင္ ရေအာင္တိုင္ၾကပါ။ ILO ကတဆင့္ ေရာက္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က ျပည္တြင္းက တက္ညီလက္ညီ ဒီလုိလႈပ္ရွားေပးတယ္၊ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ လုပ္ေပးတယ္၊ အႏွစ္နာခံေပးတဲ့လူေတြ တပံုႀကီး လုပ္ေပးရင္ ဦးေမာင္ေမာင္တုိ႔က အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာကို တဆင့္သြားမယ္ဆုိတာ လူတုိင္းသိၿပီးပါၿပီ။ အားမငယ္ပါနဲ႔လုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေရွ ႔အတြက္အလားအလာ ေကာင္းပါသလား။ ဦးေမာင္ေမာင္ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။ အတုိဆုံးေျပာရရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးေတြဟာ ျပည္တြင္းျပည္ပ ပိုၿပီးလုပ္ႏုိင္မယ့္ ဖိအားပိုလာေအာင္ ဦးေမာင္ေမာင္တို႔က ႀကိဳးစားေနတယ္။ ျပည္တြင္းကလည္း တိုင္ခ်င္တဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္လို႔ ဦးေအးျမင့္ ေျပာေတာ့ မၾကာခင္အခ်ိန္အတြင္း ပြင့္လင္းလာႏိုင္တယ္လုိ႔ ထင္ပါသလား။

ဦးေမာင္ေမာင္ ။ ။ က်ေနာ္ ယံုၾကည္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဗမာဘာသာစကားတင္မက တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု ကရင္၊ ရွမ္း၊ မြန္ ဘာသာေတြနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ကမာၻ႔အလုပ္သမားေရးရာ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ILO ရဲ ႔ လုပ္ထံုလုပ္နည္းေတြ၊ အေျခခံအလုပ္သမား အခြင့္အေရးေတြကုိ ဘာသာျပန္ထားတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ျပည္တြင္းထဲမွာ လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းအစုအဖြဲ႔ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒါကိုေတာ့ က်ေနာ္ေျပာႏိုင္တယ္။ ထြက္ၿပီးေတာ့ မရပ္တည္ႏိုင္ေပမယ့္လည္း အသိပညာရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အသိနားလည္းမႈရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒါကို သက္ဆိုင္ရာေနရာေတြကေန သတင္းေတြ ပို႔ေနတာ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း နအဖ ILO မွာ ရင္ဆုိင္လာရတဲ့ အမႈေတြမ်ားလာတယ္ဆုိတာ လက္ေတြ႔သက္ေသျဖစ္ပါတယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာႏိုင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဦးေအးျမင့္ရဲ ႔ ေနာက္ဆံုးမွတ္ခ်က္ ဘယ္ေလာက္မ်ား တိုးတက္လာမယ္လို႔ အလားအလာေကာင္းတယ္လို႔ ျမင္ပါသလဲ။ အလားအလာ ေကာင္းပါရဲ ႔လား။

ဦးေအးျမင့္ ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ လမ္းျပၾကယ္အဖြဲ႔က တျပည္လံုးအႏွံအျပားမွာ ရွိတယ္။ လက္ရွိ ဘယ္သူက ေဖာက္ျပန္ေနတယ္၊ လက္ရွိ ဘယ္သူက ဥပေဒက်ဴးလြန္ေနတယ္ဆိုတာကုိ မေျပာရဲတာေတာင္မွ တိုးတိုးတိတ္တိတ္ လာပို႔တယ္။ က်ေနာ္တို႔က လက္ဆင့္ကမ္းေျပးေနတယ္။ တိုင္ရဲတဲ့လူက ေရွ ႔ကတိုင္တယ္၊ ေထာင္က်ရဲတဲ့လူက ေရွ ႔ကက်ရဲတယ္။ လုပ္မွျဖစ္မယ့္အတြက္ လံုး၀ေလွ်ာ့သြားမွာ မဟုတ္ဘူး။ အားလုံးကို ညီညြတ္ၾကပါ။ လက္ရွိအစိုးရနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ ညီၫႊတ္ရင္ေတာ့ ျပည္သူသက္သာပါလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တကယ္ေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ခံရမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ပတ္၀န္းက်င္မွာ ခ်ဳိးေဖာက္ခံစားရမႈေတြ၊ အျမင္မေတာ္တဲ့ဟာေတြရွိရင္လည္း တာ၀န္သိသိနဲ႔ လူတိုင္းကပါ၀င္ေဆာင္ရြက္သင့္တဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို ILO က ရုံးဖြင့္ၿပီးေတာ့ တိုင္ၾကားမႈေတြကို လက္ခံမယ္လို႔ လုပ္လာတဲ့အခါမွာေတာ့ ဒါကို အခြင့္ေကာင္းတရပ္အေနနဲ႔ အသံုးခ်ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ထြန္းကားဖို႔အတြက္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္လို႔ ထင္မိပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ပါတယ္။