ႏိုင္ငံတကာကာ ျမန္မာ ျမန္မာအေပၚလႈပ္ရွားမ်ား
29 January 2010
ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အထူးသံတမန္ ပီယဲ႐ုိ ဖက္ဆီႏုိ (Piero Fassino) ဟာ ဇန္န၀ါရီလ ၂၈ ရက္နဲ႔ ၂၉ ရက္ေန႔ေတြမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ၀ါရွင္တန္ၿမိဳ႕ေတာ္ကို လာေရာက္ၿပီး အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္ (Kurt Campbell) နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေရးကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္တရပ္ ဇန္န၀ါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔ ရက္စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
မစၥတာဖက္ဆီႏုိဟာ အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခဳံေရးေကာင္စီ၊ ေအာက္လႊတ္ေတာ္၊ အထက္လႊတ္ေတာ္တို႔အျပင္ ျမန္မာနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွေရးရာ အႀကံေပး ပညာရွင္ အဖြဲ႕ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆုံမယ္လို႔ သိရပါတယ္။
၀ါရွင္တန္ၿမိဳ႕ေတာ္ကို မေရာက္ခင္ နယူးေယာက္ခ္ၿမိဳ႕ကို ၀င္ေရာက္ၿပီး ကုလသမဂၢ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔လည္း ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အနာဂတ္အတြက္ အေရးပါတဲ့ ႏွစ္တႏွစ္ျဖစ္ၿပီး စစ္အစိုးရက ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ထားျခင္းဟာ အစိုးရနဲ႔ အတိုက္အခံေတြ၊ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုေတြၾကား စစ္မွန္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲ စတင္ဖုိ႔၊ သိကၡာရွိၿပီး ပြင့္လင္းတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ေအာင္လို႔ ႏုိင္ငံတကာက လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တုိက္တြန္းလိုက္တာပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ဒီခရီး မစခင္မွာပဲ မစၥတာဖက္ဆီႏုိက ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာ ႏ်ဴကလီးယားကိစၥ ျပည္တြင္းအေထာက္အထား မခုိင္လုံေသး

29 January 2010
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ေတြ ထုတ္လုပ္ဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္ဆုိတာ ႏုိင္ငံတကာက သံသယရွိေနဆဲ ျဖစ္ေပမဲ့ ေလာေလာဆယ္ အေထာက္အထားေတြအရ အခုိင္အမာ မေျပာႏုိင္ေသးဘူးလို႔ ႏုိင္ငံတကာ သုေတသန အဖြဲ႕တခုက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ ISIS ေခၚ သိပၸံနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ လုံၿခဳံေရး အဖြဲ႕ရဲ႕ အစီရင္ခံစာပါ ေရးသားခ်က္ေတြကုိ အေမရိကန္ အစိုးရက မေလ့လာရေသးေပမဲ့ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ ပ်ံ႕ႏံွ႔မယ့္ အေရးကိုေတာ့ စုိးရိမ္ေၾကာင္း ျမန္မာစစ္အစုိးရကို ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အေၾကာင္းစုံကုိ ကုိသားၫြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ISIS ေခၚ သိပၸံနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ လုံၿခဳံေရးအဖြဲ႕က ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား ရည္မွန္းခ်က္ ဆုိတဲ့ အစီရင္ခံစာ တေစာင္ကုိ ဒီေန႔ ထုတ္ျပန္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏ်ဴကလီးယားစက္႐ုံ တည္ေဆာက္ေရး ျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ မႏၲေလးၿမိဳ႕နားက ျမင္ကြင္းေတြကို ၫႊန္းဆိုထားပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ အစိုးရအေနနဲ႔ ဘာမ်ားေျပာစရာရွိလဲလုိ႔ မေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ သတင္းေထာက္ တေယာက္က ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဖိလစ္ ခေရာ္လီ (Philip Crowley) ကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ ႏ်ဴကလီးယား ပ်ံ႕ႏွံ႔တဲ့ကိစၥအေပၚ စုိးရိမ္မကင္းေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာခဲ့တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီအစီရင္ခံစာကို သူတို႔ မေလ့လာရေသးဘူးလို႔ ေျဖသြားပါတယ္။
ISIS ရဲ႕ Burma Nuclear Ambition ဆုိတဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ အဓိက ေဖာ္ျပထားခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရက ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံမႈေတြအရ ဒါဟာ ႏ်ဴကလီးယားကိစၥ ဒါမွမဟုတ္ ဒုံးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဆင့္ျမင့္ နည္းပညာပုိင္းအရ ပတ္သက္မႈေတြ ရွိႏုိင္တယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာက သံသယရွိေနတဲ့ ကိစၥကို ေသခ်ာ ျပန္လည္စိစစ္ သုံးသပ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသတင္းေတြနဲ႔ ရထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိ ဆန္းစစ္ၾကည့္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖုိ လွ်ုဳိ႕၀ွက္ တည္ေဆာက္ေနတယ္ဆုိတာ၊ ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ပတ္သက္တယ္ဆုိတဲ့ ခုိင္မာတဲ့ အေထာက္အထား မျပႏုိင္ဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
တေလာက သတင္းေတြမွာ ေပၚထြက္ခဲ့တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံနဲ႔ ေပါင္းၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လုိဏ္ေခါင္း တူးေဖာ္တဲ့ ဓာတ္ပုံေတြ၊ ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖုိ ျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆရတဲ့ ေကာင္းကင္ၿဂိဳဟ္တုက ႐ုိက္ယူထားတဲ့ အေဆာက္အဦးပုံေတြကုိ ေသခ်ာ စိစစ္ၾကည့္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ဒါဟာ ႏ်ဴကလီးယားစက္႐ုံနဲ႔ မပတ္သက္ဘဲ ေရေလွာင္တမံလုပ္ငန္းနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ ပုံေတြပဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း ရွိေနတဲ့ ေနာက္အျမင္တခုကေတာ့ ေျမာက္ကုိရီးယား ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ အစီအစဥ္အတြက္ လုိအပ္ေနတဲ့ ပစၥည္းတခ်ဳိ႕ကို ျမန္မာႏုိင္ငံကတဆင့္ ၀ယ္ယူေပးတာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္လို႔ ေရးထားပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယား ယူေရနီယံ သန္႔စင္ေရး လုပ္ငန္းအတြက္ တဆီးအခ်ဳိ႕ကို ျမန္မာႏုိင္ငံကတဆင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားကို ေရာက္ရွိေနတယ္လုိ႔ ယူဆစရာရွိတယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာစစ္အစုိးရဟာ ပြင့္လင္းမႈမရွိတဲ့ အစိုးရ ျဖစ္တာမုိ႔ ဒီအခ်က္အလက္ေတြကို ခုိင္လုံေအာင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖုိ႔ေတာ့ ခက္ခဲတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ႏြယ္တယ္ဆုိတဲ့ လုိဏ္ေခါင္းေတြကို သတင္းဌာနေတြကို ေပါက္ၾကားေစခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ စစ္အရာရွိေဟာင္း တဦးနဲ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ထမ္းတဦးကိုေတာ့ မၾကာခင္ကဘဲ ျမန္မာစစ္အစုိးရက ေသဒဏ္ အျပစ္ေပးခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥ ႏုိင္ငံတကာ သံတမန္ေတြ စိုးရိမ္

03 February 2010
ျမန္မာစစ္အစိုးရက ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြကို က်င္းပမယ္လို႔ ေျပာဆုိေနေပမဲ့လည္း ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို အခုခ်ိန္ထိ မထုတ္ျပန္ေသးတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ အပါအ၀င္ ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးပဲြတရပ္ကို နယူးေယာက္ၿမိဳ႕က ကုလသမဂၢ ႐ုံးခ်ဳပ္မွာ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စုံစမ္းေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုရန္ႏုိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စစ္အစိုးရက ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပမယ့္ရက္ မေၾကညာေသးသလို ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ ဥပေဒေတြကို မထုတ္ျပန္ေသးတဲ့အျပင္ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ဆုိင္တဲ့ အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္မေပးေသးတဲ့အတြက္ ဒီေရြးေကာက္ပဲြဟာ ဂုဏ္သိကၡာရွိၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ ျဖစ္လာႏုိင္ပါ့မလားလို႔ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ့အေရးကို စိတ္၀င္စားၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ အေျခအေနေတြနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ ေဆြးေႏြးပဲြတခုကို နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ အိုင္ယာလန္ႏုိင္ငံရဲ႕ မစ္ရွင္မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး အုိင္ယာလန္ႏုိင္ငံနဲ႔ ခ်က္သမၼတႏုိင္ငံတုိ႔က ကမကထလုပ္ စီစဥ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေဆြးေႏြးပဲြမွာ အဓိက ေျပာဆိုေဆြးေႏြးခဲ့တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး NCGUB အေ၀းေရာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသား ၫြန္႔ေပါင္းအစိုးရရဲ႕ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အဓိက သိခ်င္တာကေတာ့ ပထမဦးဆုံးအခ်က္ အေနနဲ႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ အခ်ိန္ဇယားေပါ့၊ ဒုတိယကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပမယ္လို႔ နအဖဘက္က ေၾကညာထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ ယေန႔အထိ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိင္ရာ ဥပေဒနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပုံတင္ျခင္း ဆုိင္ရာ ဥပေဒေတြ ထြက္မလာတဲ့ အေပၚမွာ ဒီဥပေဒက ဘယ္ေတာ့ ထြက္ဖုိ႔ရွိလဲ၊ နအဖဘက္က ဘယ္လုိမ်ဳိး ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္သလဲဆိုတဲ့ အပုိင္းေပါ့။
“ေနာက္တခုကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အပါအ၀င္ တျခား ႏုိင္ငံေရး ပါတီေတြ၊ တုိင္းရင္းသား အင္အားစုေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြး ညိႇႏႈိင္းမႈေတြ လုပ္ရမယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ခြန္ထြန္းဦး အပါအ၀င္ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ၊ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ရွစ္ေလးလုံးက ကိုမင္းကိုႏုိင္တုိ႔ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ရမယ္။ ဆုိေတာ့ အဲဒီအပုိင္းေတြ အေပၚမွာ ဘယ္ေလာက္ အတိုင္းအတာထိ တုိးတက္မႈရွိသလဲ၊ ဘယ္လုိ အေျခအေနေတြ ရွိသလဲ။
“အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အပါအ၀င္ တျခား တုိင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး ပါတီေတြ၊ အင္အားစုေတြရဲ႕ ၂၀၁၀ အေပၚ သေဘာထား အျမင္ေတြကုိလည္း အဓိကထားၿပီး ေမးျမန္း ေဆြးေႏြးၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒီေဆြးေႏြးပဲြကို ဥေရာပသမဂၢ အဖဲြ႕၀င္ ႏုိင္ငံေတြ အပါအ၀င္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ကေနဒါ၊ ေနာ္ေ၀း၊ ဆီြဒင္၊ ဒိန္းမတ္လို ျမန္မာ့မိတ္ေဆြ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံက သံတမန္တခ်ဳိ႕လည္း တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ဆုိင္တဲ့ အေျခအေနေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့သလို ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြအေပၚ ေဆြးေႏြးခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းက အခုလို ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ဥေရာပသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေခ်ာေမြ႕တဲ့ ဒီမုိကေရစီေရး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တုိးတက္တာ ျမင္ေစခ်င္တယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း အေထြေထြညီလာခံ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြထဲမွာ ေဖာ္ျပထားၿပီး ျဖစ္သလုိ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ကုိလည္း အဲလုိမ်ဳိး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီေရး အတြက္ ၾကား၀င္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ဆုိၿပီး တုိက္တြန္း ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ထားတာေတြ ရွိပါတယ္။
“အဲဒီအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူတို႔အေနနဲ႔က စိုးရိမ္ပူပန္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ၊ အႀကံျပဳခ်က္ေတြ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြ ရွိေပမဲ့ တကယ္တမ္း ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနဟာ တုိးတက္လာမႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန တုိးတက္လာမႈ တစုံတရာ မေတြ႕ရဘူး။ ဒါ အေထြေထြ ညီလာခံ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ထားၿပီးတဲ့ ေနာက္ပုိင္းမွာေပါ့။
“အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူတို႔က စုိးရိမ္မႈ ရွိသလုိ ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခု၊ အင္အားစုအားလုံး ပါ၀င္တဲ့ဟာ ျဖစ္ပ့ါမလား၊ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း သူတုိ႔မွာ စုိးရိမ္မႈေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေမးခြန္းေတြ ထြက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးအရ တုိးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာဖို႔အတြက္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ အပါအ၀င္ အတုိက္အခံ ႏုိင္ငံေရး အင္အားစုေတြ အားလုံးနဲ႔ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ဖို႔၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ အားလုံးကို လႊတ္ေပးဖို႔၊ ေရြးေကာက္ပဲြကို လြတ္လပ္ တရားမွ်တၿပီး အားလုံးပါ၀င္ႏုိင္တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြျဖစ္ဖို႔ အေမရိကန္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာက ေတာင္းဆုိေနတာကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက အခုခ်ိန္ထိ အျပဳသေဘာေဆာင္ တု႔ံျပန္ျခင္း မရွိေသးတဲ့ အေပၚမွာလည္း ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀န္းက စိုးရိမ္မႈေတြ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာ့ေရြးေကာက္ပြဲ စစ္မွန္မႈ ဖိလစ္ပိုင္ ေမးခြန္းထုတ္

06 February 2010
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီႏွစ္အတြင္းက်င္းပမယ္ဆိုတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို စက္တင္ဘာလေလာက္မွာ က်င္းပဖြယ္ရွိေပမဲ့ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၀င္ေရာက္ ေရြးေကာက္ခံခြင့္ရမွာ မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ လုပ္ဇာတ္ႀကီး ပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Alberto Romulo က ေျပာလိုက္ပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ေရာက္ေနတဲ့ မစၥတာ႐ိုမူလိုက ေသာၾကာေန႔မွာ အခုလို ေျပာလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲကို စက္တင္ဘာလ ပတ္၀န္းက်င္ေလာက္မွာ က်င္းပမယ္လို႔ မိမိယံုၾကည္ေၾကာင္း၊ မိမိတို႔ ၾကားထားတာေတြ အရ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေပးဖြယ္ရွိတယ္လို႔ ယံုၾကည္ေၾကာင္း မစၥတာ႐ိုမူလိုက ေျပာပါတယ္။
ယံုၾကည္ေလာက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ဳိးက်င္းပဖို႔ တကယ္တမ္း အေလးအနက္ရွိတယ္ဆိုတာကို ျပခ်င္ရင္ ျမန္မာ စစ္အစိုးရ ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေပးသင့္တယ္လို႔လည္း ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေရြးေကာက္ပြဲမ၀င္ႏုိင္ေအာင္ ပိတ္ပင္ တားျမစ္ႏိုင္ေျခ ရွိသလို အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အဖြဲ႔၀င္တခ်ဳိ႕ကိုလည္း ပိတ္ပင္ႏုိင္ေျခရွိတယ္လို႔ ဆိုပါေသးတယ္။ အဲဒီလိုသာ ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီေရး ကိုယ္ပိုင္လမ္းျပေျမပံုဟာ အတုအေယာင္ျဖစ္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲဟာလည္း လုပ္ပြဲႀကီးပဲျဖစ္ပါလိမ့္မယ္လို႔ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Alberto Romulo က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ၀ါရွင္တန္ ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္၊ မဟာဗ်ဴဟာနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေလ့လာေရးဌာနမွာ ေျပာသြားပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပဲြ မတိုင္ခင္ လူ႕အခြင့္အေရး ဥေရာပ သံတမန္ေတြ စိတ္၀င္စား

16 February 2010
လာမယ့္ မတ္လမွာ က်င္းပမယ့္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ ညီလာခံ မတိုင္ခင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို ႀကိဳတင္ေလ့လာ ဆန္းစစ္တဲ့ ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးပြဲတခုကို မေန႔က ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ကေနဒါသံ႐ံုးက ကမကထျပဳလုပ္ က်င္းပေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲအတြင္း ဘယ္လိုအေၾကာင္းအရာေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသလဲ ဆိုတာကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မသင္းသီရိက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
မေန႕က က်င္းပခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ဦးေဆာင္က်င္းပေပးမယ္ဆိုတဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံေရး အင္အားစုေတြရဲ႕ သေဘာထားေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရမႈ အေျခအေနေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါကလည္း မတ္လမွာ က်င္းပမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ ညီလာခံမွာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ပိုၿပီးရေနေအာင္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း စီစဥ္သူေတြက ဆုိပါတယ္။
တခါ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) ျမန္မာႏိုင္ငံကို အခုေရာက္ေနၿပီး သူစံုစမ္းလာမယ့္ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနကို ဒီ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ ညီလာခံအတြင္း တင္ျပပါလိမ့္မယ္။
မေန႕က ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲအတြင္းမွာ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခဲ့သူ NCGUB အေ၀းေရာက္ ၫြန္႔ေပါင္းအစိုးရအဖြဲ႕ ကုလသမဂၢေရးရာ တာ၀န္ခံ ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းကေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြနဲ႔ သူတို႔ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြကို အဓိက တင္ျပျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ ၆ လေလာက္ အတြင္းမွာ ရပ္ေ၀းေထာင္ေတြကုိ ေျပာင္းေရႊ႕မႈေတြ ျဖစ္တာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ တင္ျပပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂၆၀ ေလာက္က ရပ္ေ၀းေထာင္ေတြကုိ အပို႔ခံရတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ အဲဒီေလာက္အထိ ေ၀းတဲ့ ေထာင္ေတြကို ပုိ႔ခံရတဲ့အခါ မိသားစုအေနနဲ႔ ေထာင္၀င္စာေတြ႕ဖုိ႔ အခက္အခဲေတြ ရွိတယ္၊ အထူးသျဖင့္ ICRC ႏုိင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႕ရဲ႕ သြားေရာက္မႈေတြကုိ ၂၀၀၆ ကတည္းက ပိတ္ပင္ထားၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အမ်ားစုဟာ မိသားစုက ေထာက္ပံ့တဲ့ ေဆး၀ါးနဲ႔ အစားအေသာက္ အကူအညီအေပၚမွာ အေျခခံ အသက္ရွင္ ရပ္တည္ရတာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုမ်ဳိး ရပ္ေ၀းေထာင္ေတြ ေျပာင္းေရႊ႕မႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာက ဒီကိစၥေတြကို ဖိအားေပးဖို႔ လိုတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေပါ့ေနာ္။”
ေနာက္တခါ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ILO နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အပိုင္းေတြ၊ ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ သံဃာ့လႈပ္ရွားမႈအၿပီး ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ ျမန္မာရဟန္းေတာ္ေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြအျပင္ တိုင္းရင္းသား အေရးေတြကိုပါ ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့တယ္လု႔ိလည္း ဆက္ေျပာျပပါတယ္။
“ILO နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ လူေတြကုိ၊ ဥပမာ ေရွ႕ေန ဦးဖုိးျဖဴတုိ႔ကအစ ကိုေဇာ္ေဌးတုိ႔၊ ေနာက္ ရခုိင္ဘက္က ပုဂၢိဳလ္ေတြေရာ ဖမ္းဆီးထားတာ ရွိတယ္။ အဲဒီကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဖိအားေပးဖို႔ လုိတယ္။ ILO က မစၥတာ တာပီယိုလာတို႔ သြားေရာက္ခဲ့ေပမဲ့ သိပ္ၿပီး ထူးထူးျခားျခား ျဖစ္မလာဘူးဆုိေတာ့ အဲဒီ ILO နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ လူေတြ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ေရးကိုလည္း ဖိအားေပးဖုိ႔ေပါ့။
“ေနာက္တခုက ကေလးစစ္သားေတြ၊ စစ္သားစုေဆာင္းေရး တပ္ေတြ၊ ေလ့က်င့္ေရး သင္တန္းေက်ာင္းေတြ၊ ဒါေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာခြင့္ေတြမွာ အကန္႔အသတ္ ျဖစ္ေနေသးတယ္ဆုိတဲ့ အပိုင္းေပါ့။ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ အဓမၼ ေရႊ႕ေျပာင္းခံရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြဟာ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ျဖစ္လာေနတဲ့ အေနအထားေတြ၊ ေနာက္တခုက ထုိင္းႏုိင္ငံက ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္မပို႔ဖို႔ ကိစၥ၊ အဲဒီကိစၥေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ အမ်ားစု တင္ျပပါတယ္။”
တနလၤာေန႕ကစလို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ေနတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနားရဲ႕ ခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ေျပာဆိုျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းက ေျပာပါတယ္။
“ကင္တားနား ခရီးစဥ္ မစခင္မွာ ဦးတင္ဦး လြတ္လာတာေတာ့ ဘာပဲေျပာေျပာ တုိးတက္မႈတခုလို႔ ေျပာလုိ႔ရတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီအေျခခံေပၚမွာ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ဘယ္လုိေတြ ရွိမလဲဆိုတဲ့ အပုိင္းေတြေပါ့။ ဒါေတြကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမယ္။ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္ေရး Issu က ကင္တားနားရဲ႕ ဦးစားေပး အစီအစဥ္ ျဖစ္မယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ယူဆတယ္။
“ေနာက္တခုက ရခုိင္ကုိသြားတာ အႏွစ္ ၂၀ အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္သူေတြထဲမွာ မစၥတာ ကင္တားနားက ပထမဦးဆုံးျဖစ္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီလုိ သြားခြင့္ရတဲ့အခါ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေနအထားေတြကို သူ႔အေနနဲ႔ ပိုၿပီး ျပည့္ျပည့္စုံစုံ စူးစမ္းေလ့လာခြင့္ ရလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ အေနအထားရွိတာကို က်ေနာ္တုိ႔ တင္ျပထားပါတယ္။”
မေန႕က ဆြစ္ဇာလန္မွာရွိတဲ့ ကေနဒါသံ႐ံုးမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးပြဲကို လက္ရွိ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ အလွည့္က်ဥကၠ႒ျဖစ္တဲ့ စပိန္ႏိုင္ငံက သံတမန္တခ်ဳိ႕၊ ဥေရာပသမဂၢ အဖြဲ႕၀င္ ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕က သံတမန္ေတြအျပင္ အေရွ႕အာရွ ႏိုင္ငံေတြက သံတမန္တခ်ဳိ႕လည္း တက္ေရာက္ခဲ့တာပါ။
“သူတို႔အေနနဲ႔လည္း ၂၀၁၀ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူတုိ႔ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔ ဆက္တုိက္လည္း သိသြားခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။ အခု ကင္တားနားရဲ႕ ခရီးစဥ္ဟာ ဘာပဲေျပာေျပာ ေနာက္က်တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေရွ႕လ မတ္လဆန္းတယ္ဆုိရင္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ အစည္းအေ၀းက စေတာ့မွာပါ။ ဆုိေတာ့ အဲဒီအေနအထားမွာေတာင္ သူတို႔အေနနဲ႔ ဘယ္လုိပဲ အခ်ိန္တုိေတာင္းေပမဲ့ ကင္တားနားဆီက ေနာက္ဆုံး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တင္ျပတဲ့ အစီရင္ခံစာမ်ဳိးကုိ သူတို႔ ေတာင္းမယ္ေပါ့။
“ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ လတ္တေလာ အေျခအေနေတြကို သူတုိ႔ သိခ်င္တယ္။ ကင္တားနားက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တုိးတက္မႈ ရွိမရွိဆုိတဲ့ သုံးသပ္ခ်က္ေတြကုိလည္း သူတို႔ ၾကားခ်င္တယ္။ ဒါေတြကို သူတုိ႔ အမ်ားႀကီး ေမွ်ာ္လင့္ေနတယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႕ရပါတယ္။”
မေန႔က ဆြစ္ဇာလန္မွာရွိတဲ့ ကေနဒါသံ႐ံုးမွာ က်င္းပခ့ဲတဲ့ ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးပြဲအေၾကာင္းကို NCGUB အေ၀းေရာက္ ၫြန္႔ေပါင္းအစုိးရ အဖြဲ႕က ကုလသမဂၢေရးရာ တာ၀န္ခံ ေဒါက္တာေသာင္းထြန္း ေျပာျပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈ ရပ္တန္႔ဖုိ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ တုိက္တြန္း

16 February 2010
လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြ မတုိင္မီ ကာလမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္ တာေတြ ရပ္တန္႔ဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖဲြ႕က အစီရင္ခံစာတေစာင္ ထုတ္ျပန္ၿပီး ဒီကေန႔ ေတာင္းဆုိလုိက္ပါတယ္။ ဒီေတာင္းဆိုမႈကို ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး အင္အားစုေတြက ႀကိဳဆုိလုိက္ၿပီး အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ တိုင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ၿပီး ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ တုိက္တြန္းပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ထုိင္းအေျခစိုက္ သတင္းေထာက္ ကုိမုိးေဇာ္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
အေမရိကန္ အေျခစိုက္ ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖဲြ႕ (AI) က ဒီလို အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခ်ိန္ဟာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တာနား (Tomas Ojea Quintana) ရခုိင္ျပည္နယ္ဘက္ကို သြားေရာက္ခ်ိန္နဲ႔လည္း တုိက္ဆုိင္ေနပါတယ္။
AI အဖဲြ႕ရဲ႕ ေတာင္းဆုိခ်က္ကိုေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမွာ အသံနဲ႔ ဖတ္ၾကားထားပါတယ္။
သူတုိ႔ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ကေတာ့ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြမတုိင္မီ ကာလမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္တာေတြ ရပ္တန္႔ရမယ္လို႔ ဒီကေန႔ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ၿပီး ေတာင္းဆိုေၾကာင္း ဖတ္ၾကားထား တာ ျဖစ္ပါတယ္။
AI အဖဲြ႕က ထုတ္ျပန္တဲ့ စာမ်က္ႏွာ ၅၈ မ်က္ႏွာရိွတဲ့ အစီရင္ခံစာကို ရခိုင္၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း စတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစု ၇ စုက ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူ ၇၀၀ ကို အေျချပဳၿပီး ထုတ္ျပန္ထားတာ ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ဒီအစီရင္ခံစာကို ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ကေန ၂ ႏွစ္ၾကာ ကာလအတြင္း ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနေတြကို ေဖာ္ျပထားေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္မွာ ပါရိွပါတယ္။
ရခုိင္ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရိွသူ ဦးေအးသာေအာင္က AI အဖဲြ႕ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ဟာ ျမန္မာျပည္မွာ လက္ေတြ႔ေဖာ္ေဆာင္ရမယ့္ အရာေတြကို ထုတ္ျပန္လုိက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“အခုေၾကညာတဲ့ ေၾကညာခ်က္ဟာ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လက္ေတြ႕အားျဖင့္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးရမယ့္ ေဖာ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို တနည္းတလမ္းနဲ႔ ေဖာ္ျပတယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ျမင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးကို မတည္ေဆာက္ဘဲနဲ႔ ၿပီးျပည့္စံုတဲ့ အမ်ဳိးသား ေသြးစည္း ညီၫြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္လုိ႔ မရပါဘူး။ အဲေတာ့ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္တဲ့ ေနရာမွာလည္း အေျပာသက္သက္နဲ႔ မဟုတ္ဘဲ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။”
ဒီလို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရာမွာ လုိအပ္မယ့္ အခ်က္ေတြကို ဦးေအးသာေအာင္က အခုလို ဆက္ေျပာပါတယ္။
“အဲဒီလုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ ေနရာမွာ အဓိကကေတာ့ ပင္လံု သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ လုိသလို အခုအခါမွာ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္တဲ့ ဦးခြန္ထြန္းဦး၊ စိုင္းၫြန္႔လြင္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဆထင္တုိ႔ အပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသား ရာေပါင္းမ်ားစြာေတြကို ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ထားတဲ့ ဟာေတြကို လႊတ္ေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ေနာက္တခုက တုိင္းရင္းသား နယ္ေျမေတြမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြကို ရပ္စဲၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ကိုလည္းပဲ ၿပီးျပည့္စံုတ့ဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရေအာင္ တည္ေဆာက္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။”
AI အဖဲြ႕ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ အာဏာပိုင္ေတြက တိုင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူေတြကို ဖမ္းဆီးတာ၊ ေထာင္ခ်တာ၊ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္တာ၊ သတ္ျဖတ္တာေတြ လုပ္ေနေၾကာင္းနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ တရား၀င္ လႈပ္ရွားမႈေတြကို လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားရာမွာ မ်က္ျခည္မျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ခံရတာ၊ ေႏွာင့္ယွက္ ဟန္႔တားတာနဲ႔ ခဲြျခားဆက္ဆံ ခံရတာေတြ ရိွေနတယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။
ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖဲြ႕-ျမန္မာႏုိင္ငံက ကိုဘိုၾကည္က ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ တိုင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရိွတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“၂၀၀ ေက်ာ္ ရွိပါတယ္၊ က်ေနာ္တုိ႔ စာရင္းေတြ အရေတာ့။ ရွမ္းရွိတယ္၊ မြန္ရွိတယ္၊ ကရင္ရွိတယ္၊ ရခုိင္ရွိတယ္။ ဥပမာ ဦးေက်ာ္မင္းဆုိတာ ျမင္းၿခံေထာင္မွာရွိတယ္၊ သူက ရခုိင္ကပဲ။ သူလည္း MP ပဲ။ သူတို႔ တမိသားစုလုံး အဖမ္းခံရတာ။ ေနာက္ ဦးညီပု ရွိမယ္၊ ဦးခြန္ထြန္းဦး ရွိမယ္၊ စုိင္းထြန္းညိဳတို႔ရွိမယ္။ ေနာက္ ရခုိင္ဘက္မွာ အဖမ္းခံရတဲ့ ဘုန္းႀကီးေတြေတာ့ ရွိတယ္။
“တုိင္းရင္းသားေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္တယ္ဆိုတာ တခ်ဳိ႕ေတြက ေထာင္၀င္စာေတာင္ မလာႏုိင္တဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ေတြ ရွိတယ္။ ေစာေစာပုိင္းကဆုိရင္ အထူးသျဖင့္ ကရင္ေတြဆုိရင္ ေထာင္ေျပာင္းလာၿပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေတာ္ေတာ္ေလး ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္၊ အ႐ိုက္ခံရတာမ်ဳိးေတြ ရွိပါတယ္။
“အခု ထင္ရွားတဲ့ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြထဲမွာ ဆုိရင္လည္း ရွမ္းက ဦးခြန္ထြန္းဦးတုိ႔ ဆုိရင္လည္း နယ္ေ၀း ေထာင္ေတြ အပို႔ခံရတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်န္းမာေရး အေျခအေနေတြ မေကာင္းဘူး။ မေကာင္းတဲ့ၾကားထဲ ေဆး၀ါးကုသခြင့္ လုံလုံေလာက္ေလာက္ မေပးတာေတြကလည္း ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြေရာ၊ တုိင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ေရာ ခံစားေနရတဲ့ ကိစၥေတြပါ။”
အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ေသြးစည္းေရးအတြက္ ဆုိရင္ ေထာင္က်ခံေနရတဲ့ တိုင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ လက္တဲြလုပ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ကိုဘိုၾကည္က ဆက္ေျပာပါတယ္။
“တုိင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြထဲမွာ တခ်ဳိ႕ အေရးႀကီးတဲ့ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြလည္း ပါ၀င္ေနတာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒီတုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြက အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ အင္မတန္ အေရးႀကီးတဲ့ သူေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒီလူေတြကို အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ အသက္ဆုံး႐ႈံးသြားတဲ့ အျဖစ္မ်ဳိးေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး။ ဒီလူေတြနဲ႔ အတူတြဲၿပီး တုိင္းျပည္အတြက္ လက္တြဲလုပ္ရမွာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီအတြက္ ဒီလူေတြကို ႁခြင္းခ်က္မရွိ ခ်က္ခ်င္း လႊတ္ေပးသင့္ တယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”
ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖဲြ႕က ေရြးေကာက္ပဲြ မတိုင္မီမွာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုေတြကို ဖိႏွိပ္တာေတြ ရပ္တန္႔ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိေနတဲ့ တၿပိဳင္တည္းမွာေတာ့ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး အင္အားစုေတြက ေရြးေကာက္ပဲြထက္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ေသြးစည္း ညီၫြတ္ေရးအတြက္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးဖုိ႔ကို အေလးထား တင္ျပေနၾကပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရကေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြကို ဒီႏွစ္အတြင္း က်င္းပမယ္လုိ႔ ကတိေပးထားေပမဲ့ ဘယ္ေန႔ ဘယ္လမွာ က်င္းပ မယ္ ဆုိတာေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ မေၾကညာေသးပါဘူး။
ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႕က ေရြးေကာက္ပြဲကို ဦးတည္ေနတဲ့ အခုလိုကာလမွာ လြတ္လပ္စြာ အသင္းအပင္း ဖြဲ႕စည္းခြင့္၊ စုေ၀းခြင့္နဲ႔ ကုိးကြယ္ခြင့္ေတြအေပၚ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ မထားဖို႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို တိုက္တြန္းထားသလုိ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ အားလုံးကုိလည္း ႁခြင္းခ်က္မရွိ အျမန္ဆုံး လႊတ္ေပးဖို႔နဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သတင္းမီဒီယာေတြကုိ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေဖာ္ျပခြင့္ ျပဳဖုိ႔ကိုလည္း တုိက္တြန္းထားပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရး ကုိယ္စားလွယ္ စစ္ေတြအက်ဥ္းေထာင္ သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈ

16 February 2010
ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၅ ရက္ၾကာခရီး လာေရာက္ေနတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉး မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) ဟာ ဒီေန႔ သူ႔ရဲ႕ ဒုတိယေျမာက္ေန႔မွာ စစ္ေတြေထာင္ ကုိ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲမွာ လႈပ္ရွားေနတဲ့ ျပည္တြင္းျပည္ပက အစိုးရမဟုတ္တဲ့ NGO အဖြဲ႕အစည္း ေတြနဲ႔ သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ေလ့လာ စုံစမ္းဖုိ႔အတြက္ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉး မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ဒီေန႔ စစ္ေတြၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိေနပါတယ္။ မစၥတာ ကင္တားနားရဲ႕ ခရီးစဥ္မွာ လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ ရန္ကုန္ ကုလသမဂၢ သတင္းနဲ႔ ျပန္ၾကားေရး တာ၀န္ခံ ဦးေအး၀င္းကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းၾကည့္တဲ့အခါ မစၥတာ ကင္တားနား ဒီေန႔ စစ္ေတြအက်ဥ္းေထာင္ကုိ သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ အခု စစ္ေတြမွာ ရွိပါတယ္။ အခုပဲ စစ္ေတြေထာင္က အက်ဥ္းသားအခ်ဳိ႕ ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေတြေထာင္ထဲ ၀င္ၿပီး ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ မနက္က စစ္ေတြေရာက္ေရာက္ခ်င္းမွာပဲ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက ေဒသအာဏာပုိင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ စစ္ေတြေထာင္ကို ေလ့လာတယ္။ အခု အစည္းအေ၀းကေတာ့ ရခုိင္မွာရွိတဲ့ NGO ေတြနဲ႔ အစည္းအေ၀း လုပ္ေနပါတယ္။
“NGO ၂၁ ခုေလာက္နဲ႔ ေတြ႕ေနပါတယ္။ ရခုိင္မွာ အေျခစုိက္တဲ့၊ ႐ုံးခြဲဖြင့္ထားတဲ့ သူေတြေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ရခုိင္မွာ အေျခစုိက္တဲ့ ျပည္တြင္းက NGO ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဖို႔ ရွိပါေသးတယ္။ မနက္ျဖန္ကေတာ့ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာဘက္ကုိ သြားဖို႔ ရွိပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ကိုေတာ့ က်ေနာ္ အတိအက် မသိေသးပါဘူး။”
မစၥတာ ကင္တားနားရဲ႕ ရခုိင္ျပည္နယ္ ခရီးစဥ္မွာ ILO ကမၻာ့အလုပ္သမား အဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ဌာေနကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ စတိဗ္ မာရွဲလ္ (Mr. Steve Marshall) လည္း လုိက္ပါသြားပါတယ္။ မစၥတာမာရွဲလ္က …
“မစၥတာ ကင္တားနား အေနနဲ႔ ေဒသခံ ကိုယ္စားလွယ္တေယာက္ ပါေနတာဟာ အဆင္ေျပ အသုံး၀င္မယ္လို႔ ယုံၾကည္တာမုိ႔ က်ေနာ္ပါ လိုက္လာခဲ့တာပါ။ ျမန္မာအစုိးရဘက္ကလည္း ဒါဟာ အျပဳသေဘာ ေဆာင္မယ္လို႔ ျမင္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ပါလုိက္ဖို႔ သေဘာတူပါတယ္။ ILO ဟာ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းတခု ျဖစ္တာမို႔ ဒီလို လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ဆုိင္တဲ့ အႀကံဉာဏ္ ေပးႏုိင္သူေတြ မ်ားမ်ား ပါေလေလ၊ သူ႔ရဲ႕ ခရီးစဥ္ဟာ ပိုၿပီး အဆင္ေျပေလေလ ျဖစ္မွာပါ။
“က်ေနာ္တုိ႔ဟာ အဓမၼလုပ္အားေပး ခုိင္းေစမႈ ပေပ်ာက္ေအာင္ ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြနဲ႔ လက္တြဲ ေဆာင္ရြက္ေနသလို ဒီကိစၥဟာလည္း လူ႔အခြင့္အေရး ကုိယ္စားလွယ္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အလုပ္ေတြထဲက တခု ျဖစ္ေနတာပါ။”
အခုလို ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိ စုံစမ္းဖို႔အတြက္ လာေရာက္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ႀကိဳဆုိလုိက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ရဲ႕ ရခုိင္ျပည္နယ္ ၂ ရက္ ခရီးစဥ္ကေန ရခုိင္ျပည္နယ္ တ၀န္းက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ အားလုံးကုိ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ မသိႏုိင္တဲ့အတြက္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ မတ္လထဲမွာ က်င္းပမယ့္ အစည္းအေ၀းမွာ မစၥတာ ကင္တားနား အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းတဲ့အခါ ျပည့္စုံမႈ မရွိမွာကို ပူပန္ေနၾကပါတယ္။
မစၥတာ ကင္တားနား ျမန္မာႏုိင္ငံကို မလာေရာက္ခင္ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အိတ္ဖြင့္ေပးစာ ေရးသား တင္သြင္းခဲ့တဲ့ ရခုိင္အမ်ဳိးသမီး အစည္းအ႐ုံးက တာ၀န္ခံ ေဒၚျမရာဇာလင္းက အခုလိုေျပာပါတယ္။
“ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြက ေနရာတကာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီအတြက္လည္း ဒီလ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂ ရက္ေန႔မွာ မစၥတာ ကင္တားနားထံကို စာေရးၿပီး က်မ ေပးထားတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြကို မစၥတာ ကင္တားနား အေနနဲ႔ ေသခ်ာေလ့လာၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီမွာ တင္ျပေပးေစခ်င္ပါတယ္။
“ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေတြမွာလည္း ျဖစ္တာ ေသခ်ာပါတယ္။ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ရမ္းၿဗဲ၊ အမ္း စတဲ့ ေဒသေတြမွာဆုိရင္ ေရနံတူးေဖာ္မႈေတြ ရွိတယ္၊ ဂက္စ္ တူးေဖာ္မႈေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီလို တူးေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ ဆုိရင္ အဓမၼ နယ္ေျမ အသိမ္းခံထားရတာေတြ ရွိပါတယ္။ က်မတို႔ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ဆုိရင္လည္း တပ္ပုိင္ေျမေတြအတြက္ လယ္ေျမဧရိယာ အမ်ားႀကီးကို သိမ္းထားတာေတြ ရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းမႈေတြကလည္း ရွိေနတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြ အေပၚမွာ အဓမၼ လက္ထပ္မႈတို႔ ေနရာတကာမွာ ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္။
“အဲဒီလို အမႈေတြအျပင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ တ၀န္းမွာဆုိရင္ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ေတြကို ဖ်က္ဆီးေနတာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္သူလူထုေတြ အေနနဲ႔က လူ႔အခြင့္အေရး ကုိယ္စားလွယ္ေတြ လာရင္လည္း သူတို႔ဆီကုိ မေရာက္ဘူး။ ေနရာတ၀ုိက္တည္းမွာ ျဖစ္ေနတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ ခမီ၊ ၿမိဳ၊ သက္၊ ဒိုင္းနက္ စသည္အားျဖင့္ ရခုိင္ အပါအ၀င္ အဲလို နယ္ေျမခံ လူသားေတြ အားလုံးဟာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရတာ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြကို စုံစုံလင္လင္ ေလ့လာၿပီးေတာ့မွ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီမွာ တင္ျပတာမ်ဳိး ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။”
ေဒၚျမရာဇာလင္း ေျပာျပသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
မစၥတာ ကင္တားနားဟာ မနက္ျဖန္မွာ ဘူးသီးေတာင္ကို သြားေရာက္မွာ ျဖစ္ၿပီး ၾကာသပေတးေန႔မွာ ရန္ကုန္ကုိျပန္ဖို႔ ရွိပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႕ဆုံဖို႔ စစ္အစိုးရကုိ ေမတၱာရပ္ခံထားတဲ့ အျပင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံႏုိင္ဖို႔အတြက္ ေနျပည္ေတာ္ကို သြားေရာက္ဖို႔ စီစဥ္ထားၿပီး မျပန္ခင္မွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ က်င္းပဖုိ႔ ရွိတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ ျပန္ၾကားေရး တာ၀န္ခံ ဦးေအး၀င္းက ေျပာပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ဘူးသီးေတာင္မွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၅ ဦးနဲ႔ ေတြ႕ဆုံ

17 February 2010
ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ၅ ရက္ၾကာ ခရီးစဥ္အျဖစ္ ေရာက္ေနတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး စုံစမ္းစစ္ေဆးသူ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) ဟာ ဒီေန႔မွာေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ အက်ဥ္းေထာင္ကုိ သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီမွာ မြတ္ဆလင္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆုံခဲ့တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢ႐ုံးက တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို လာမယ့္ မတ္လထဲမွာ ကုလသမဂၢရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီမွာ တင္သြင္းဖုိ႔အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို လာေရာက္ေနတဲ့ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနားဟာ သူ႔ရဲ႕ တတိယေျမာက္ေန႔ ခရီးစဥ္အျဖစ္ ရခုိင္ျပည္နယ္က ဘူးသီးေတာင္ကုိ သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
ဘူးသီးေတာင္ အက်ဥ္းေထာင္မွာ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုေဌးႂကြယ္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံခဲ့တယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားနဲ႔အတူ လုိက္ပါသြားတဲ့ ရန္ကုန္ ကုလသမဂၢ သတင္းနဲ႔ ျပန္ၾကားေရးဌာနက ျပန္ၾကားေရး တာ၀န္ခံ ဦးေအး၀င္းက အခုလိုေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ အခုပဲ ဘူးသီးေတာင္က ျပန္လာပါၿပီ။ စစ္ေတြကုိ ျပန္ေရာက္ေနပါၿပီ။”
ဘူးသီးေတာင္မွာ ဒီေန႔ ဘယ္သူေတြနဲ႔ ေတြ႕ခဲ့တယ္၊ ဘာေတြလုပ္ခဲ့တယ္၊ နည္းနည္းေျပာျပေပးပါလား။
“ဘူးသီးေတာင္ ေရာက္ေရာက္ခ်င္းမွာေတာ့ အဲဒီေဒသမွာရွိတဲ့ နစက အဖြဲ႕နဲ႔ ေတြ႕ပါတယ္။ ေတြ႕ၿပီးေတာ့ ေဒသအေျခအေန ရွင္းျပတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဘူးသီးေတာင္ အက်ဥ္းေထာင္ကို သြားပါတယ္။ ဘူးသီးေတာင္ အက်ဥ္းေထာင္ကို ေလ့လာၿပီးေတာ့ အဲဒီမွာ ေဌးႂကြယ္ရယ္၊ ထြန္းညိဳရယ္၊ ျမတ္ထြန္းရယ္၊ အာမက္ရယ္၊ ေက်ာ္မင္း ဆုိတာရယ္ ၅ ဦး ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေဒသမွာရွိတဲ့ မြတ္ဆလင္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ တခ်ဳိ႕နဲ႔ ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ စစ္ေတြကုိ ျပန္ထြက္လာပါတယ္။”
အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲကုိ သြားတဲ့အခါမွာ ILO အဖြဲ႕က ဌာေနကုိယ္စားလွယ္ပါ လုိက္ပါသလားရွင့္။
“လုိက္ပါလာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ အက်ဥ္းသားေတြ ေတြ႕တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕နဲ႔ပဲ အက်ဥ္းသားေတြ ေတြ႕ပါတယ္။ ေထာင္ထဲကို လုိက္ၾကည့္တဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ ILO အဖြဲ႕ ပါပါတယ္။”
အခု စစ္ေတြကေနၿပီးေတာ့ မနက္ျဖန္ အစီအစဥ္ေရာ ဘာေတြ ရွိပါေသးလဲ။
“မနက္ျဖန္ အစီအစဥ္ က်ေနာ္ အခု ေျပာလုိ႔မရေသးပါဘူး။ အစီအစဥ္က ေတာ္ၾကာမွ သိရမွာပါ။ မနက္ျဖန္ အစီအစဥ္ကေတာ့ မေျပာႏုိင္ေသးပါဘူး။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႕ဆုံဖို႔ စီစဥ္ထားတာမ်ဳိး ရွိပါေသးလား။
“မစၥတာ ကင္တားနားကေတာ့ ေတြ႕ဆုံဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။”
ဦးတင္ဦး အပါအ၀င္ NLD CEC အဖြဲ႕ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆုံမယ္လို႔ NLD ႐ုံးက ေျပာပါတယ္။ အဲဒါေရာ ဟုတ္ပါသလား။
“က်ေနာ္ေတာ့ အဲဒါ ဘာမွမသိပါဘူး။ မနက္ျဖန္ အစီအစဥ္ကို ဘာမွမသိေသးပါဘူး။”
ေနျပည္ေတာ္ကုိ သြားဖို႔ေတာ့ အစီအစဥ္ ရွိပါတယ္ေနာ္။
“ဟုတ္ပါတယ္။”
ေသာၾကာေန႔ေနာ္။
“ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်။”
ဒီကေန႔ မစၥတာ ကင္တားနား သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ဘူးသီးေတာင္ အက်ဥ္းေထာင္မွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၁၈ ဦး ရွိၿပီး ဒီအက်ဥ္းက်ေနသူေတြအတြက္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ရဖုိ႔ေတြအျပင္ မိသားစုနဲ႔ ေ၀းလံတဲ့ ေထာင္ေတြကုိ ပို႔ေနတဲ့ကိစၥေတြကုိ အဓိကထားၿပီး မစၥတာ ကင္တားနားဘက္က တင္ျပသင့္တယ္လို႔ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမႉး ဦးတိတ္ႏုိင္က ေျပာပါတယ္။
“ဘူးသီးေတာင္ ေထာင္မွာကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၁၈ ဦး ရွိပါတယ္။ အဲဒီထဲကမွ သူတို႔ကလည္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ျပန္ေဆြးေႏြးႏုိင္မယ့္ လူေတြကေတာ့ ကုိေဌးႂကြယ္ ရွိပါတယ္၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားကပါ။ ကုိေအာင္ေဇာ္ဦး ရွိပါတယ္၊ သူက လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ျမႇင့္တင္သူမ်ား အဖြဲ႕ကပါ။ ဦးေက်ာ္မင္း ရွိပါတယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ပါ။ စည္သူေမာင္ ရွိပါတယ္၊ သူကေတာ့ ၂၀၀၇ ဗကသက ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ပါ။ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဦးထြန္းညိဳေခၚ အန္ညိဳဆုိတာ ရွိပါတယ္၊ ၇၉ ႏွစ္ က်ထားပါတယ္။ သံဃာေတာ္ အေနနဲ႔ဆုိရင္ ဦးျပည္ေက်ာ္ေခၚ ဦးကႏၲ၀ံသ ဆုိတာ ရွိပါတယ္၊ ၁၀ ႏွစ္ က်ထားပါတယ္။ သူတို႔နဲ႔ ေတြ႕ႏုိင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ မစၥတာ ကင္တားနား လုိခ်င္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို သူတို႔ ေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
“က်န္းမာေရး မေကာင္းတဲ့လူေတြ ရွိတယ္။ မိသားစုေတြနဲ႔ အရမ္းကုိ အလွမ္းကြာေ၀းတဲ့ ေနရာေတြကို ပို႔ထားတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြရွိတယ္။ အဲလုိမျဖစ္ေအာင္လို႔ ေတာင္းဆုိသင့္တယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။”
ဘူးသီးေတာင္ အက်ဥ္းေထာင္မွာ အက်ဥ္းက်ခံေနရတဲ့ လူေတြရဲ႕ မိသားစုေတြဟာ ကိုယ္တုိင္ သြားေရာက္ ေတြ႕ဆုံဖို႔ ခက္ခဲတယ္လို႔ HRDP လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕က အက်ဥ္းက်ေနတဲ့ ကိုေအာင္ေဇာ္ဦးရဲ႕ မိသားစု၀င္တဦးက ေျပာပါတယ္။
“လတ္တေလာ ဘာမွ အေၾကာင္းမၾကားဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ အရက္ ၂၀ ေလာက္က သူ႔ဆီက စာလာတယ္။ သူကေတာ့ မိသားစု စိတ္ဆင္းရဲမွာ စိုးလို႔ေပါ့။ သူ႔အေဖရွိေတာ့ သူ႔အေဖဆီ တုိက္႐ုိက္လာတာ၊ စာက။ အေဖက သမီးတို႔နဲ႔ေနတာ။ အသက္ ၇၀ ေက်ာ္ၿပီေလ။ က်န္းမာေရးက သိပ္မေကာင္းေတာ့ သူ႔အေဖကိုပဲ သူ႔ကုိမပူနဲ႔၊ ဘာညာပါပဲ အမရယ္။ ဖေအ စိတ္ဆင္းရဲမွာစုိးလို႔၊ ဒါပါပဲ။ သူကေတာ့ အဆင္ေျပတယ္ ေျပာတာပဲ။ ေထာင္၀င္စာေတြ႕လို႔ မရပါဘူး အမရယ္၊ လူႀကဳံနဲ႔ပဲ ေပးရတယ္။ သမီးတို႔က ဘာသာကြာျခားေတာ့ အဲဒီကုိ သြားခြင့္မေပးဘူး။ တလတခါ လူႀကဳံနဲ႔ ပို႔ေပးရတယ္။”
ဘူးသီးေတာင္ အက်ဥ္းေထာင္မွာ အက်ဥ္းက်ခံေနရတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕က ကိုေအာင္ေဇာ္ဦးရဲ႕ မိသားစု၀င္တဦး ေျပာျပသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
KNU နဲ႔ အစိုးရ တိုက္ပြဲေတြ ရပ္ဆိုင္းဖို႔ ဘန္ကီမြန္း ေတာင္းဆို

18 February 2010
မၾကာခင္က ကရင္အရပ္သားေတြ ေနထိုင္တဲ့ ရြာေတြကို ျမန္မာစစ္အစိုးရ တပ္ေတြက စစ္အင္အားသံုး တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးခဲ့တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း (Mr. Ban Ki-moon) က စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အခုလို ထိုးႏွက္မႈေတြကို ရပ္တန္းက ရပ္ဖို႔ကိုလည္း တိုက္တြန္းလိုက္တဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ အဲဒီ့အေပၚ ဘယ္လိုတံု႔ျပန္မႈေတြ ရွိသလဲဆိုတာကို ေနာ္႐ႈိးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
၂၀၁၀ ႏွစ္သစ္အ၀င္ကစလို႔ ကရင္ျပည္နယ္နဲ႔ ပဲခူးတိုင္းတို႔မွာရွိတဲ့ ကရင္ရြာေတြကို ျမန္မာစစ္အစိုးရ တပ္ေတြက တုိးျမႇင့္တိုက္ခိုက္ ႏွိမ္နင္းမႈေတြ ရွိေနတဲ့ အေပၚမွာ စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ အဲဒီလို တုိက္ခုိက္မႈေတြကုိ ရပ္တန္းက ရပ္ဖုိ႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက ျမန္မာစစ္အစုိးရကို တုိက္တြန္းခဲ့တယ္လို႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ မစ္စ္ မာရီး အုိကာဘဲ (Ms. Marie Okabe) ကလည္း မေန႔က ကုလသမဂၢ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ တခုမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“မၾကာခင္က ကရင္တိုင္းရင္းသားေတြ တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရတဲ့ အေၾကာင္းကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ သိရွိၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဆက္ၿပီး တိုက္ခိုက္ခံေနရတဲ့ အျပစ္မဲ့တဲ့ ကရင္အရပ္သားေတြရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ သက္ဆိုင္တဲ့သူေတြ တာ၀န္ရွိရွိ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔လည္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။ သူအႀကိမ္ႀကိမ္ ေျပာခဲ့သလိုပဲ အဲဒီလို ထိုးႏွက္မႈေတြကို ခ်က္ခ်င္း ရပ္တန္းက ရပ္ဖို႔နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့နည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သူသြားခဲ့တုန္းကလည္း အဲဒီလို ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။”
အခုလို ကရင္တုိင္းရင္းသား ရြာေတြအေပၚ စစ္အစိုးရဘက္က တိုးျမႇင့္တိုက္ခိုက္လာတဲ့ အေၾကာင္းကို စစ္အစိုးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ မယူေသးတဲ့ အႀကီးဆံုး လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ံုး (KNU) ရဲ႕ ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံ အေျခစိုက္ ကိုယ္စားလွယ္ မန္းေအာင္လြင္က ဗြီအိုေအကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ေလာေလာဆယ္ နအဖကေနၿပီး ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးတဲ့အခါမွာ အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို နည္းမ်ဳိးစုံနဲ႔ အေၾကာင္းရွာၿပီး ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ေနတယ္။ ၿပီးေတာ့ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ၊ ဥပမာ KNU လုိမ်ဳိးေပါ့ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္စနစ္အတြက္ မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ျပင္းထန္စြာ ထုိးစစ္ဆင္ တုိက္ခုိက္ေနတာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ထူးဆန္းတာက ဒီတေခါက္က တကယ္ပဲ အျပစ္မဲ့တဲ့ ကရင္ရြာသူ ရြာသားမ်ားကို တုိက္ခုိက္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။
“ဥပမာ တြယ္လြယ္ထူး၊ ေညာင္ေလးပင္၊ မူထေရာ၊ ဖာပြန္၊ ေက်ာက္ႀကီး အစရွိတဲ့ ေဒသမွာရွိတဲ့ ကရင္ရြာေတြကုိ နအဖက တုိက္ခုိက္တဲ့ေနရာမွာ အဲဒီမွာ လက္နက္ကုိင္ ကရင္အဖြဲ႕အစည္းေတြ မရွိပါဘူး။ တကယ္ပဲ ႐ုိးသားျဖဴစင္ၿပီး ေအးေအးေဆးေဆး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထုိင္တဲ့ ကရင္ ရြာသူရြာသားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ရြာေတြကို မီး႐ႈိ႕တယ္၊ အမ်ဳိးသမီးေတြကို မုဒိမ္းက်င့္တယ္၊ ပစၥည္းေတြကို လုယက္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။
“အဲဒါ ဘာကိုေတြ႕ရလဲဆိုေတာ့ နအဖက လာမယ့္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဒီနယ္ ဒီေဒသေတြက တခ်ိန္တခါက NLD အတုိက္အခံကို မဲထည့္တဲ့ ေနရာေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မဲမေပးႏုိင္ေအာင္ တနည္းအားျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီ သူတို႔ကုိ ေမာင္းထုတ္တဲ့ သေဘာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္က တနသၤာရီဘက္မွာလည္း ဒီအတုိင္းပါပဲ။”
ဆက္လက္ၿပီး မန္းေအာင္လြင္က ျမန္မာျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ဖိအားေပးမႈဟာ အေရးႀကီးသလို တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျပည္တြင္းက တုိင္းရင္းသား အားလံုးကလည္း တာ၀န္သိသိ လက္တြဲၿပီး ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“တကယ္ေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ ဖိအားေပးမႈဟာ အလြန္ပဲ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေလာေလာဆယ္ ကရင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ကရင္ရြာသူ ရြာသားေတြကို နအဖက အခုလို ရက္စက္ယုတ္မာစြာ သတ္ျဖတ္ေနတာကို ရပ္တန္းကရပ္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာရွိေသာ ကရင္တမ်ဳိးသားလုံးနဲ႔ တျခား တုိင္းရင္းသား အားလုံးတုိ႔ရဲ႕ သမုိင္းေပးတာ၀န္တခု ျဖစ္ပါတယ္။ နအဖက ကရင္လူမ်ဳိးေတြကုိ ေငြအားျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ရာထူးအားျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးအားျဖင့္ လည္းေကာင္း ေသြးခြဲၿပီး အုိးမည္းသုတ္ အခ်င္းခ်င္း တုိက္ခုိက္ခုိင္းေနတာကို ၀မ္းနည္းဖြယ္ရာ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။
“ဒီေတာ့ ဒီအခ်ိန္မွာ ကရင္လူမ်ဳိး အားလုံးဟာ ေသြးစည္းညီၫြတ္ရမယ့္အခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ဗမာျပည္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာက ၆၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းက တုိင္းျပည္ရဲ႕ အာဏာကုိ မတရားသိမ္းယူၿပီး စစ္တပ္က စစ္သားအလုပ္ မဟုတ္တဲ့ ႏုိင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ အျခားေသာ ႏုိင္ငံေရးရာ ကိစၥေတြမွာ ၀င္ေရာက္ခ်ယ္လွယ္တဲ့ အတြက္ ဗမာျပည္ႀကီးဟာ သယံဇာတပစၥည္း ေပါႂကြယ္၀ရဲ႕သားနဲ႔ အခုဆုိရင္ ကမၻာမွာ အဆင္းရဲဆုံးစာရင္း ၀င္ခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
“ဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊနဲ႔ အေပါင္းအပါ တစုကုိ လူထုဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာနည္းနဲ႔ အနာဂတ္မွာ တုိက္ပြဲ၀င္ ဆႏၵျပတဲ့အခါ ျပည္သူကို ခ်စ္ျမတ္ႏုိးေသာ စစ္တပ္မွ အရာရွိ ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔ ရဲေဘာ္မ်ားဟာ ျပည္သူနဲ႔အတူ လက္တြဲၿပီး ျပည္သူခ်စ္တဲ့ တပ္မေတာ္တခု ေပၚေပါက္ဖုိ႔နဲ႔ ျပည္သူနဲ႔အတူ၊ တုိင္းရင္းသား အားလုံးတို႔နဲ႔အတူ ဗမာျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးကုိ လက္ေတြ႕ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္အခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။”
ျမန္မာစစ္အစုိးရက အခုႏွစ္အတြင္း က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲကို လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တေစရမယ္လို႔ ေျပာေနေပမဲ့ ႏုိင္ငံေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြ၊ သတင္းသမားေတြကို ဆက္လက္ဖမ္းဆီး အက်ဥ္းခ်မႈေတြ ရွိေနသလို အရပ္သားေတြ ေနထုိင္ရာ ေဒသေတြမွာလည္း စစ္အင္အားသံုးၿပီး ထုိးႏွက္မႈေတြ ရွိေနတာပါ။ အဲဒါေၾကာင့္လည္း တေန႔က Amnesty International ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႕ႀကီးက ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ တုိင္းရင္းသား ေက်းရြာေတြအေပၚ အင္အားသံုး ႏွိမ္နင္းမႈေတြကို ရပ္တန္းကရပ္ဖို႔ အစီရင္ခံစာတရပ္ ထုတ္ျပန္ၿပီး တိုက္တြန္းခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲကို လက္ခံႏုိင္ဖြယ္အေျခအေနမရွိေၾကာင္း ကင္တားနားေ၀ဖန္

19 February 2010
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စစ္အစိုးရက ဒီႏွစ္အတြင္းက်င္းပမယ္ဆိုတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ
လက္ခံႏိုင္စရာအေျခအေနမွာ မရွိတဲ့အေၾကာင္း ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္
အေရးအေျခအေနဆိုင္ရာ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမွဴး မစၥတာ Tomas Ojea
Qunitana က ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစား
လိုက္နာျခင္းမရွိတဲ့အတြက္ စစ္အစိုးရက်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာလည္း အမ်ား
လက္ခံယံုၾကည္ႏုိင္စရာ မရွိတဲ့အေၾကာင္း မစၥတာကင္တားနားက ေျပာလိုက္တာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္အတြင္း ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ေနတဲ့ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ
ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ မရခဲ့သလို ျမန္မာစစ္ေကာင္စီ
ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုခြင့္မရခဲ့ဘဲ မစၥတာကင္တားနား
ျပန္ထြက္လာရၿပီးတဲ့ေနာက္ အဲဒီလိုေျပာလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို
ကိုသိန္းထိုက္ဦးက တင္ျပထားပါတယ္။
ငါးရက္ၾကာ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္ကေန ျပန္အလာ ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေလဆိပ္
မွာ မစၥတာကင္တားနားက ျမန္မာစစ္အစိုးရက်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး
သူ႔ရဲ႕သေဘာထားအျမင္ကို ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။
“ျမန္မာစစ္အစိုးရအေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားလိုက္နာမယ့္ အရိပ္အေယာင္မ်ဳိး
မေတြ႔ရဘူးဆိုတာပါ။ ဒီေတာ့ သူတို႔က်င္းပမယ့္ေရြးေကာက္ပြဲဟာ လက္ခံႏုိင္စရာမရွိ
ဘူးလို႔ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။”
မစၥတာကင္တားနားဟာ ငါးရက္ၾကာခရီးစဥ္အတြင္း အင္းစိန္အက်ဥ္းေထာင္နဲ႔ ရခိုင္
ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ အက်ဥ္းေထာင္ေတြကို သြားေရာက္ၿပီး ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္
ခ်မွတ္ခံထားရတဲ့ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုေဌးႂကြယ္အပါအ၀င္
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားတခ်ဳိ႕ကို ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ဒီအက်ဥ္းသားေတြကို ျမန္မာစစ္
အစိုးရက လႊတ္ေပးမယ့္အရိပ္အေယာင္ မေတြ႔ရဘူးလုိ႔ သူကေျပာပါတယ္။
ဒီလိုႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ဆက္ၿပီးဖမ္းဆီးထားမယ့္အတြက္ စစ္အစိုးရက်င္းပ
မယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ေရြးေကာက္ပြဲတခု ျဖစ္ႏုိင္ေျခ
အေပၚ သူ႔အေနနဲ႔ သံသယရွိတယ္ဆိုၿပီး မစၥတာကင္တားနားက ေျပာခဲ့တာပါ။
“ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အဖမ္းအဆီးခံေနရတဲ့သူေတြ အားလံုးကို စစ္အစိုးရက လႊတ္
ေပးမယ့္အရိပ္အေယာင္ မေတြ႔ရပါဘူး။ ဒါက က်ေနာ့္ရဲ႕ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ေတြ႔ရွိခ်က္
ပါ။ ဒီလို လႊတ္ေပးမယ့္အရိပ္အေယာင္ မေတြ႔ရတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ
ကို ဆက္ၿပီး ဖမ္းဆီးထားမယ္ဆိုရင္ က်င္းပမယ္ဆိုတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဟာလည္း
လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခု မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။”
မစၥတာကင္တားနားဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္အတြင္း NLD ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ႏုိင္ငံေရး
အက်ဥ္းသားေတြအျပင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ဆက္သြယ္ဖို႔
တာ၀န္ေပးအပ္ျခင္းခံထားရတဲ့ အလုပ္သမားေရး၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္၊ တရားသူႀကီး
ခ်ဳပ္ ဦးေအာင္တုိး၊ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္၊ ေနာက္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ ရဲခ်ဳပ္တို႔ကို ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါ
တယ္။ စစ္အစိုးရကဖြဲ႔စည္းထား တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မတီနဲ႔လည္း မစၥတာ
ကင္တားနား ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပည္တြင္းဥပေဒေတြကို လူ႔အခြင့္အေရး
ကို ေလးစားလုိက္နာတဲ့ ႏုိင္ငံတကာစံႏႈန္းေတြနဲ႔အညီ ေျပာင္းလဲျပင္ဆင္ဖုိ႔ လိုအပ္တဲ့
အေၾကာင္း မစၥတာကင္တားနားက အရင္ကတည္းက ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ခရီးစဥ္အတြင္း ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရတဲ့ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္မရခဲ့တဲ့အတြက္ စိတ္ပ်က္မိတဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း
မစၥတာကင္တားနားက ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားအေရး လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ စိုးရိမ္

23 February 2010
ထုိင္းႏုိင္ငံေရာက္ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြအတြက္ ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရး လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ကန္႔သတ္ရက္ နီးလာေနတဲ့ အခ်ိန္မွာပဲ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ အေျခစုိက္ Human Rights Watch ေခၚ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕က သတ္မွတ္ရက္ တုိးျမႇင့္ေပးဖုိ႔ ထုိင္းအစိုးရကုိ ေတာင္းဆုိလုိက္တဲ့အျပင္ ဒီေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရတဲ့ အေပၚမွာလည္း မီးေမာင္းထုိး ျပသခဲဲ့ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ Human Rights Watch အဖြဲ႕က တာ၀န္ရွိသူနဲ႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
Human Rights Watch လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ႀကီးက ထုိင္းႏုိင္ငံေရာက္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ားရဲတြင္းဆီက မိေက်ာင္းတြင္းဆီသုိ႔ (From the Tiger to the Crocodile) လုိ႔ နာမည္ေပးထားတဲ့ အစီရင္ခံစာ တေစာင္ကုိ အဂၤါေန႔မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးအတြက္ ဒီအလုပ္သမားေတြက တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ ပံ့ပုိးေပးေနေပမဲ့ ဒီအလုပ္သမားေတြကုိ ကန္႔သတ္မႈေတြ ပါ၀င္တဲ့ ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရး လုပ္ခုိင္းၿပီး ဒီစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းမွာ မပါ၀င္သူေတြကုိ ဒီလကုန္မွာ ေနာက္ဆုံးထားၿပီး ျပန္ပုိ႔ဖုိ႔အတြက္ ထုိင္းအစုိးရက စီစဥ္ေနတာမို႔ ဒါဟာ ဆုိးသထက္ဆုိးေအာင္ လုပ္ေနတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာ ေရးသားတင္သြင္းတဲ့ Human Rights Watch အဖြဲ႕ရဲ႕ အာရွဆုိင္ရာ လက္ေထာက္ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ဖိလစ္ ေရာဘတ္ဆန္ (Philip Robertson) က ေျပာပါတယ္။
“ထုိင္းစကားပုံတခု ရွိပါတယ္။ ေသေဘးရင္ဆုိင္ေနရသူ ေသေဘးက လြတ္ေအာင္ ေျပးကာမွ ပိုဆုိးတဲ့ အေနအထားကုိ ေရာက္သြားတာပါ။ က်ားေၾကာက္လို႔ ရွင္ႀကီးကိုး၊ ရွင္ႀကီး က်ားထက္ဆုိးတဲ့ အျဖစ္ပါ။ ထုိင္းႏုိင္ငံက ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြရဲ႕ အေျခအေနက ဒီလုိအျဖစ္မ်ဳိးလုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။”
ဒီေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ မ်ဳိးစုံကို ခံေနၾကရေပမဲ့ ဒီျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ေနသူေတြကိုေတာ့ အေရးယူတာမ်ဳိး သိပ္ကုိရွားပါးတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။
“ထုိင္းႏုိင္ငံေရာက္ေနတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ျပစ္မႈေတြအတြက္ ေဘးမဲ့ေပးထားတာေတြ၊ အေရးမယူတာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။ ျမန္မာ၊ ေလာနဲ႔ ကေမၻာဒီးယား ႏုိင္ငံေတြက လာၿပီး အလုပ္လုပ္ေနသူေတြရဲ႕ အမႈေတြကုိ ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါမွာ အရပ္ထဲမွာ သူတို႔ ေနထုိင္ႏုိင္ေရးက သိပ္မလြယ္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိ ေျခာက္လွန္႔မႈေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ေငြညႇစ္တာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ခံေနၾကရေပမဲ့ ဒီလုိက်ဴးလြန္တဲ့ သူေတြကို အေရးယူတာမ်ဳိးကလည္း သိပ္မရွိပါဘူး။”
ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနသူေတြထဲက ေလာနဲ႔ ကေမၻာဒီးယား ႏုိင္ငံသားေတြအတြက္ သူတုိ႔ႏုိင္ငံက တာ၀န္ရွိသူေတြ လာေရာက္ စိစစ္ ေဆာင္ရြက္ေပးေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြ အတြက္ေတာ့ ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရး လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျပန္ရတာမို႔ သူတို႔အတြက္ အႏၲရာယ္ရွိတယ္လို႔လည္း ဆုိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီလုိ ျပန္ၿပီးပုိ႔ခဲ့ရင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ မ်ဳိးစုံနဲ႔ ႀကံဳရႏုိင္တယ္လို႔လည္း ဆုိပါတယ္။
“ဒီႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူတုိ႔ကုိ နားလည္ေအာင္ ရွင္းျပေပးတာမ်ဳိး သိပ္မရွိပါဘူး။ သူတုိ႔ဘက္ကၾကည့္ရင္ ထုိင္းအစိုးရရဲ႕ အစီအစဥ္က သိပ္႐ႈပ္ေထြးၿပီး စရိတ္စက သိပ္ႀကီးပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြအတြက္ ဆုိရင္ ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရးက ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျပန္လုပ္ဖို႔ စီစဥ္ထားတာပါ။ ဒါဟာ ေကာင္းတဲ့အစီအစဥ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ထုိင္းအစိုးရ အေနနဲ႔ ဒီ့ထက္ေကာင္းေအာင္ လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီ ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ ရက္ပိုတုိးေပးဖို႔ ထုိင္းအစိုးရကုိ အႀကံေပးပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေနရပ္ရင္းကို ျပန္မပို႔ဖုိ႔လည္း လိုပါတယ္။”
အာဆီယံအေနနဲ႔ ထုိင္းအစုိးရဘက္က ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ရပုိင္ခြင့္ေတြကုိ အျပည့္အ၀ အကာအကြယ္ေပးဖို႔ အဓိက တာ၀န္ယူသင့္တယ္လို႔လည္း မစၥတာ ေရာဘတ္ဆန္က ေျပာပါတယ္။
“အာဆီယံဟာ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ရပုိင္ခြင့္ေတြကုိ ကာကြယ္ေပးဖုိ႔နဲ႔ အေျခအေနေတြကို ျမႇင့္တင္ေပးဖုိ႔ ကတိျပဳေပးထားတာမို႔ ဒီကိစၥမွာ အာဆီယံက ပါ၀င္ပတ္သက္ဖို႔ က်ေနာ္တုိ႔က ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံက အာဆီယံ ပဋိညာဥ္စာတမ္းကုိ လုိက္နာေစဖုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ရပုိင္ခြင့္ေတြကုိ ထုိင္းအစုိးရက အကာအကြယ္ ေပးလာေအာင္ အာဆီယံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္က တာ၀န္ယူ ေဆာင္ရြက္ရမွာပါ။”
Human Rights Watch အဖြဲ႕ရဲ႕ အာရွေဒသဆုိင္ရာ လက္ေထာက္ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး မစၥတာ ဖိလစ္ ေရာဘတ္ဆန္ ေျပာျပသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဟြန္ေဒးနဲ႔ ေဒ၀ူး ျမန္မာ့သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ရွာေဖြေရး ေဒၚလာ ကုေဋခ်ီ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆို

23 February 2010
ျမန္မာႏုိင္ငံ ကမ္းလြန္ပင္လယ္ျပင္မွာ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ထုတ္လုပ္ေရး အက်ဳိးတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႔ အတြက္ ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံ ဟြန္ေဒး ေကာ္ပိုေရးရွင္းနဲ႔ ေဒ၀ူး ကုမၸဏီႀကီးအၾကား ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၁,၄၀၀ တန္ဖုိးရွိတဲ့ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကုိ ဒီေန႔ လက္မွတ္ေရးထုိး လိုက္ၾကပါတယ္။
ဟြန္ေဒး အႀကီးစားစက္မႈလုပ္ငန္း ေကာ္ပိုေရးရွင္းနဲ႔ ေဒ၀ူး ႏုိင္ငံတကာ ကုန္သြယ္ေရး ေကာ္ပုိေရးရွင္းႀကီးတုိ႔ ပူးတြဲၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနာက္ေျမာက္ဘက္မွာ ေရႊသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ စီမံကိန္းကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လမွာ စတင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ့ကမ္းလြန္ ပင္လယ္ျပင္မွာေရာ ကုန္းတြင္းမွာပါ စီမံကိန္းေတြခ်ၿပီး သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ထုတ္လုပ္ေရး ပူးတြဲ ေဆာင္ရြက္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမလမွာ ျမန္မာ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ေတြကုိ ပိုက္လုိင္းေတြကတဆင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကို တင္ပို႔ႏုိင္ဖို႔အတြက္ ေဒ၀ူး ႏုိင္ငံတကာ ကုန္သြယ္ေရး ေကာ္ပုိေရးရွင္းႀကီးက သေဘာတူလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီစီမံကိန္းႀကီးကေန လာမယ့္ ၂၅ ႏွစ္ကေန အႏွစ္ ၃၀ အၾကား တေန႔ကို သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ကုဗမီတာ ၁၅ သန္းႏႈန္းနဲ႔ ထုတ္လုပ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း ထုိင္း၊ တ႐ုတ္နဲ႔ အိႏၵိယႏုိင္ငံတို႔က ျမန္မာ့ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕သုိက္ေတြကေန ေရနံေတြ၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ေတြ ရယူေရးအတြက္ ေဒၚလာသန္း ေထာင္နဲ႔ခ်ီ သုံးစဲြေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန ေစာင့္ၾကည့္သူေတြကေတာ့ ဒီ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ စီမံကိန္းေတြေၾကာင့္ ေဒသခံေတြ အမ်ားအျပား အဓမၼ ေျပာင္းေရႊ႕ခံေနရတာေတြ အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနၾကရတယ္ ဆိုတဲ့ ႏွစ္စဥ္ အစီရင္ခံစာေတြ ထုတ္ျပန္ထားတာ ရွိပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အယူခံျပင္ဆင္ခ်က္ ပယ္ခ်မႈ ႏုိင္ငံတကာ ျပစ္တင္ေ၀ဖန္

27 February 2010
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ႔အေပၚခ်မွတ္ထားတဲ့ ေထာင္ဒဏ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပင္ဆင္ခ်က္ ေလွ်ာက္ထားတင္သြင္းတာကို ဗဟိုတရား႐ံုးက ပယ္ခ်လိုက္တဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံတကာက စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ေ၀ဖန္ ေျပာဆိုလိုက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီလို ႏုိင္ငံတကာက ထံုးစံအတိုင္း ေၾကညာခ်က္ေတြထုတ္ၿပီး ေ၀ဖန္ ေျပာဆိုတာ ေလာက္ကိုေတာ့ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက ဂ႐ုစိုက္မွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ တုံ႔ျပန္ေ၀ဖန္တာလည္း ထြက္လာပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက တင္ျပထားပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ထားတဲ့အေပၚ ျပင္ဆင္ခ်က္ေလွ်ာက္ထားတာကို ဗဟိုတရား႐ံုးက ပယ္ခ် လိုက္တဲ့အတြက္ ေ၀ဖန္ ျပစ္တင္တဲ့ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ၿဗိတိန္နဲ႔ ကေနဒါတို႔က အျပင္းထန္ဆံုးလို႔ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။ ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဂၚဒြန္ဘေရာင္းက ဒီလိုပယ္ခ်လိုက္တဲ့အတြက္ မိမိအေနနဲ႔ ထိတ္လန္႔ တုန္လႈပ္ၿပီး ၀မ္းနည္း စိတ္ပ်က္ရတယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္ တေစာင္ ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တရား႐ံုးတင္စစ္ေဆးခဲ့တာေရာ၊ အယူခံတင္သြင္းတာကို အဆင့္ဆင့္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာေတြ ေရာဟာ ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းစံထားေတြနဲ႔ မကိုက္ညီသလို တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို လံုး၀ လ်စ္လ်ဴ႐ႈ ပစ္ပယ္လိုက္တာပဲလို႔ ကေနဒါႏုိင္ငံျခား ေရး၀န္ႀကီး ေလာရန္႔စ္ ကန္ႏြန္ (Lawrence Cannon) က ေျပာပါတယ္။ အခုလို ပယ္ခ်လိုက္တာကို ကေနဒါႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အလြန္အမင္း စိတ္ပ်က္ရတယ္လုိ႔လည္း ဆိုထားပါတယ္။
အႀကီးအက်ယ္ စိတ္ပ်က္ရတယ္လို႔ေျပာခဲ့တဲ့ ေနာက္ႏုိင္ငံတခုကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔အတူတူ အာဆီယံ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ား အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံတခုျဖစ္တဲ့ စကၤာပူႏုိင္ငံပါ။
ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကေတာ့ စိတ္ပ်က္ရေၾကာင္းေလာက္ကိုပဲ စာေၾကာင္းသံုးေၾကာင္းပါ ထုတ္ျပန္ခ်က္တခုနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူက ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာဟာ အခုေလာက္ေျပာဆို႐ံုနဲ႔ လံုေလာက္မႈမရွိဘဲ ပိုၿပီး လက္ေတြ႔က်က် လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ ျပန္ၿပီး ေ၀ဖန္ေျပာဆိုလိုက္တာကေတာ့ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္၊ ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ Burma Campaign UK ရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Mark Farmaner ပါ။
"ဒါေပမဲ့လည္း အခုလိုမ်ဳိး ခပ္ေပ်ာ့ေပ်ာ့ အားနည္းတဲ့ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ျခင္းအားျဖင့္ လက္ရွိအခ်ိန္မွာေတာ့ သူတို႔ကိုယ္တိုင္က ျပႆနာရဲ႕ တစိတ္တပိုင္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ သူတို႔က ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကို ဆက္သာလုပ္၊ လူေတြကို ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြကို တိုက္ခုိက္၊ အာဏာရွင္စနစ္ သက္ဆိုးရွည္ေစမယ့္ အေျခခံဥပေဒကိုကိုင္ၿပီး အတုအေယာင္ ေရြးေကာက္ပြဲကိုလုပ္ ဆိုၿပီး ေျပာသလုိျဖစ္ေနပါတယ္။ ဘန္ကီမြန္းကေတာ့ သူ စိတ္ပ်က္တယ္လို႔ ေျပာတာပဲ။ ဒါေပမဲ့ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ ၾကားမွာကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ဆက္သာလုပ္၊ ငါတို႔ ဘာမွမလုပ္ဘူးလို႔ ဆိုတာပါပဲ။"
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အယူခံျပင္ဆင္ခ်က္ကို ပယ္ခ်တဲ့အေပၚ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုၾကတာနဲ႔ တဆက္ထဲမွာပဲ အက်ဥ္းခ်ထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ ဒီႏွစ္အတြင္း က်င္းပမယ္လုိ႔ေၾကညာထားတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြရဲ႕ တရား၀င္မႈကို ဆက္စပ္ ေျပာဆိုတာေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။
တိုင္းျပည္ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ထဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မပါႏုိင္ေအာင္ ေဘးဖယ္ထုတ္ထားၿပီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂,၁၀၀ ေက်ာ္ကို ဆက္ၿပီး ဖမ္းထားတာနဲ႔အမွ် စစ္အစိုးရက က်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳမႈကို မရသလို တရား၀င္မႈလည္း ရွိမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဂၚဒြန္ဘေရာင္းက ေျပာပါတယ္။
ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာ အတိုက္အခံ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုေတြ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံသားအားလံုးကို ျမန္မာ စစ္အစိုးရက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ပါ၀င္ခြင့္ေပးမွသာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ ယံုၾကည္ဖြယ္ရာျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ကေနဒါ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္မွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြ၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ကိုလည္း စကၤာပူနဲ႔ ကေနဒါတို႔က ေတာင္းဆိုထားပါေသးတယ္။
ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက ႏုိင္ငံတကာကေျပာတာကို နားေထာင္ၿပီး နည္းနည္းလုိက္လုပ္တဲ့အခ်ိန္ကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာကေန ျပင္းထန္တဲ့ဖိအား က်လာေတာ့မယ္လို႔ စိုးရိမ္တဲ့အခ်ိန္ပဲျဖစ္တယ္လုိ႔ Burma Campaign UK က Mark Farmaner က ေျပာပါတယ္။
"တကယ္ပဲ ဖိအားက်လာေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ အခ်ိန္မ်ဳိးမွာ သူတို႔လုပ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ လုပ္ကို မလုပ္ပါဘူး။ ASEAN အဖြဲ႔က တိုးတိုးတိတ္တိတ္ ၀န္ခံထားတာရွိပါတယ္၊ သူတို႔လုပ္ခဲ့တာ ျမန္မာ့အေရးမွာ လံုး၀ မေအာင္ျမင္ဘူး၊ သူတို႔ရဲ႕ ေပ်ာ့ေျပာင္းညင္သာတဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈက အလုပ္မျဖစ္ဘူးလုိ႔ ၀န္ခံထားပါတယ္။ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေတြ အမ်ားအျပား ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၄၁ ႀကိမ္သြားခဲ့ဖူးပါၿပီ၊ အေျပာင္းအလဲေလးတခုေတာင္ မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ျမန္မာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ တခုခုလုပ္တဲ့အခ်ိန္ကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ ဖိအားေအာက္မွာ ေရာက္ေနတဲ့အခ်ိန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။"
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံအေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔က ညႊန္ၾကားေရးမႉး Mark Farmaner ေျပာခဲ့တာပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အက်ဳိးေဆာင္ေရွ႕ေနေတြကေတာ့ ဥပေဒလမ္းေၾကာင္း ဆံုးတဲ့တုိင္ေအာင္ လုပ္စရာရွိတာေတြ ကို ဆက္လုပ္သြားမွာျဖစ္ၿပီး ေနာက္တဆင့္ အထူး အယူခံတင္မယ္လုိ႔ ဗီြအိုေအကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
မူးယစ္တိုက္ဖ်က္ေရး ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒကို ျမန္မာ လိုက္နာမႈမရိွ

02 March 2010
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ မူးယစ္ေဆး၀ါး တုိက္ဖ်က္ေရးမွာ ႏုိင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ အတုိင္း ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံတခု ျဖစ္တယ္လို႔ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပပါရွိပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ကုိသိန္းထုိက္ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
မူးယစ္ေဆး၀ါး တုိက္ဖ်က္ေရးမွာ ႏုိင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြနဲ႔ အညီ လုိက္နာေဆာင္ရြက္တယ္ ဆုိတာကို ျပသဖုိ႔ ပ်က္ကြက္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြ စာရင္းမွာ ျမန္မာ၊ ဘုိလီးဗီးယားနဲ႔ ဗင္နီဇြဲလား ႏုိင္ငံေတြကုိ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ အစီရင္ခံစာက ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပပါတယ္။ မေန႔က မတ္လ ၁ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲနဲ႔ ဒီအစီရင္ခံစာကို ထုတ္ျပန္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလုိ မူးယစ္ေဆး၀ါး တုိက္ဖ်က္ေရးမွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကုိ ခံရႏုိင္ပါတယ္။ ဒီလိုခံရဖို႔လည္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘုိလီးဗီးယားနဲ႔ ဗင္နီဇြဲလား ႏုိင္ငံေတြကိုေတာ့ အဲဒီႏုိင္ငံေတြကုိ ေပးေနတဲ့ အကူအညီေပးေရး အစီအစဥ္ တခ်ဳိ႕ေၾကာင့္ အေမရိကန္ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား (Barack Obama) ရဲ႕ အမိန္႔နဲ႔ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔ ဒဏ္ခတ္ဖို႔ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ပယ္ဖ်က္ေပးထားပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါး အဓိက ထုတ္လုပ္တဲ့ ဒါမွမဟုတ္ မူးယစ္ေဆး၀ါး ေရာင္း၀ယ္မႈေတြ အဓိက ျဖတ္သန္းသြားတဲ့ ႏုိင္ငံ ၂၀ ကိုလည္း ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲဒီႏုိင္ငံေတြထဲမွာ မကၠဆီကုိ၊ ပနားမား၊ အာဖဂန္နစၥတန္၊ ႏုိင္ဂ်ီးရီးယား၊ ပါကစၥတန္၊ စတဲ့ႏုိင္ငံေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ မူးယစ္ေဆး၀ါး အဓိက ထုတ္လုပ္တဲ့ ႏုိင္ငံတခု ျဖစ္ေနၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို အစုိးရနဲ႔ ရင္းႏွီး ကၽြမ္း၀င္သူေတြက ခ်ဳပ္ကုိင္ထားတဲ့ႏုိင္ငံ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး ေရာင္း၀ယ္မႈေတြဟာ ေငြမည္းေတြကို ခ၀ါခ်ဖို႔အတြက္ အဓိကလုပ္ကုိင္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ ျဖစ္လာၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပုိင္းေတြအတြင္း ျမန္မာစစ္အစုိးရက စီးပြားေရးဘဏ္ေတြက တဆင့္ ေငြမည္း ခ၀ါခ်မႈ တုိက္ဖ်က္ေရးမွာ တုိးျမႇင့္ၿပီး ေဆာင္ရြက္လာခဲ့တာေတြ ရွိေပမဲ့ တုိင္းျပည္အတြင္းမွာရွိတဲ့ စီးပြားေရးဘဏ္ေတြနဲ႔ ေငြေၾကး အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ေခတ္မီမႈ အားနည္းေနတာ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြထက္ တရားမ၀င္ ကုန္သြယ္ေရးက အဓိက လႊမ္းမုိးေနတာေတြေၾကာင့္ ေငြမည္း ခ၀ါခ်မႈေတြကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ မတုိက္ဖ်က္ႏုိင္ဘူးဆုိၿပီး အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း အေျခခံ အေဆာက္အဦးေတြ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ တျခား ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ဆုိင္ရာ ေငြေၾကးလုပ္ငန္းေတြမွာ ဒီလို တရားမ၀င္ ေငြျဖဴေတြ ခ၀ါခ်ထားတဲ့ေငြေတြ စီး၀င္မႈကို ကာကြယ္ႏုိင္မႈ အားနည္းတယ္ဆုိၿပီး အစီရင္ခံစာက ဆုိပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ စစ္အစိုးရဘက္က လုံၿခဳံေရးယူႏုိင္မႈ အားနည္းၿပီး လက္နက္ကုိင္ မူးယစ္ေဆး၀ါး ေရာင္း၀ယ္မႈေတြကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူႏုိင္ဖို႔ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြ ႀကီးထြားေနတဲ့အတြက္လည္း မူးယစ္ေဆး၀ါး ေရာင္း၀ယ္မႈေတြနဲ႔ ေငြမည္းကို ေငြျဖဴအျဖစ္ ခ၀ါခ်မႈေတြကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ မတုိက္ဖ်က္ႏုိင္တာလို႔ အစီရင္ခံစာက ေထာက္ျပပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ႏုိင္ငံတကာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြကို စာရင္းျပဳစုေလ့ရွိတဲ့ Transparency International အဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၈၀ ထဲက ၁၇၈ အဆင့္ရွိတဲ့ အဆုိး၀ါးဆုံး ႏိုင္ငံတခု ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ အစီရင္ခံစာက ကုိးကားေဖာ္ျပထားပါတယ္
အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈ ဥပေဒပညာရွင္ေတြ ၾကားနာ

03 March 2010
မေန႔က ကုလသမဂၢ ဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၾကားနာပြဲ ျပဳလုပ္ရာမွာ ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ေျမာက္တယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒ ပညာရွင္ေတြက သုံးသပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီပြဲကုိ ကုိယ္တုိင္ သတင္းသြားယူခဲ့တဲ့ မခင္ျဖဴေထြးကုိ မခြာညိဳက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းၿပီး တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက အမ်ဳိးသမီး ၁၂ ဦးက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တာေတြကို သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ ခံစားရတာေတြကုိ ပထမဦးဆုံးအႀကိမ္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ လာၿပီးေတာ့ သက္ေသခံ ထြက္ဆုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ သက္ေသထြက္ဆုိတဲ့ ေနရာမွာ ခုံ႐ုံးသေဘာမ်ဳိး ျပင္ဆင္ၿပီးေတာ့မွ တရားသူႀကီး ၄ ဦးက သူတို႔ရဲ႕ ထြက္ဆုိခ်က္ေတြကုိ နားေထာင္တယ္။
ဒီတရားသူႀကီး ၄ ေယာက္ထဲမွာ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ဂ်ဳိဒီ ၀ီလီယံ (Jody Williams)၊ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ အီရန္ႏုိင္ငံက အမ်ဳိးသမီး လႈပ္ရွားသူ ရွီရင္း အီဘာတီ (Shirin Ebadi)၊ ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံ ဆုိးလ္ၿမိဳ႕ ကြာဟမ္ ႏုိင္ငံေရး ေလ့လာေရးေက်ာင္းက ပါေမာကၡ စိန္ဆူးရွင္း၊ သူကလည္း တရားသူႀကီး ၄ ေယာက္ထဲက တေယာက္၊ ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်ဴလာေလာင္ကြန္း တကၠသုိလ္က ဥပေဒပညာရွင္ ပါေမာကၡ ဗီတစ္ မြန္တာဘြန္၊ သူတို႔ေတြက တရားသူႀကီးေတြ အေနနဲ႔ သက္ေသခံ ထြက္ဆုိတာေတြကုိ ၾကားနာၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက အမ်ဳိးသမီးေတြက သူတို႔ကုိယ္တုိင္ ႀကဳံေတြ႕ရတဲ့ အမ်ဳိးသမီး ၁၂ ေယာက္ရဲ႕ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ နားေထာင္ၿပီး ဒီအေပၚမွာ သုံးသပ္ခ်က္ေတြ ေပးၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္ခံရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြကုိယ္တုိင္ လာၿပီး ထြက္ဆုိၾကတယ္ဆုိေတာ့ ဘယ္လို အမ်ဳိးသမီးေတြလဲ၊ ဘယ္အရပ္က လာၾကသလဲ၊ အဲဒါေလး ေျပာျပေပးပါ။
“ဒီလို သက္ေသထြက္ဆုိတဲ့ ေနရာမွာေတာ့ အမ်ဳိးမ်ဳိးပါပဲ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတဲ့ ပုံစံ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတဲ့ လူေတြက ဒီမွာလာၿပီး ေျပာၾကတာဆုိေတာ့ အစိတ္အပိုင္းအားျဖင့္ သုံးမ်ဳိး ခြဲထားတယ္။ ဥပမာ မုဒိမ္းက်င့္ခံရတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြက အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚမွာ တုိက္႐ိုက္ အၾကမ္းဖက္ခံရတဲ့ အေျခအေနေတြအေၾကာင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္က ဆယ္ေက်ာ္သက္ အမ်ဳိးသမီးေလး တေယာက္ကလည္း ျမန္မာစစ္သားေတြက ၀ုိင္းၿပီး သူ႔ကုိ မုဒိမ္းက်င့္ခံရတဲ့ အေျခအေနေပါ့၊ အဲဒီ သူ႔ရဲ႕ ကုိယ္ပုိင္ အေတြ႕အႀကဳံကို ေျပာျပတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူကေတာ့ ကိုယ္တုိင္ မလာေရာက္ႏုိင္တဲ့အတြက္ သူ႔ရဲ႕ကုိယ္စား ဒီမွာရွိတဲ့ တေယာက္က သူ႔ရဲ႕ သက္ေသထြက္ဆုိခ်က္ကို ဖတ္ၾကားေပးတာ ရွိတယ္။
“ဒါေပမဲ့ အဓိက သက္ေသထြက္ဆုိတဲ့သူေတြ တင္ျပသြားတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြထဲမွာ မုဒိမ္းက်င့္ခံရတဲ့ ကိစၥေတြ၊ အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပး ေစခုိင္းခံရတာေတြ၊ ရြာေတြမွာ ေနအိမ္ေတြကေန အတင္းအဓမၼ ေရႊ႕ေျပာင္းခုိင္းတာ၊ ေက်းရြာေတြကို မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးတဲ့ အထဲမွာ ကိုယ္တုိင္ခံစားရတဲ့ သူေတြေပါ့၊ ေနာက္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ဆုိရင္လည္း အက်ဥ္းေထာင္တြင္းမွာ သူတို႔ေတြ ဘယ္လို ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရတယ္ ဆုိတဲ့အေၾကာင္း၊ သူတို႔ေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရးေတြ၊ ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားခြင့္ အခြင့္အေရးေတြ ဘယ္လိုဆုံး႐ႈံးရတယ္ ဆုိတဲ့အေၾကာင္းေတြကို သူတုိ႔ေတြက တရားသူႀကီးေတြေရွ႕မွာ သက္ေသထြက္ဆုိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ၾကားနာမႈကို ႏုိင္ငံတကာက တရားသူႀကီးေတြေရာ၊ ဥပေဒ ပညာရွင္ေတြပါ လာၿပီး ၾကားနာတယ္ဆုိေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒကို စံထားၿပီး ဘယ္လုိသုံးသပ္သြားပါလဲ၊ ဗမာျပည္က အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့။
“သက္ေသထြက္ဆုိသြားတဲ့ လူေတြကို နားေထာင္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာစစ္အစုိးရဟာ ျပည္တြင္း ဥပေဒေတြကုိေရာ၊ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒေတြကုိေရာ က်ဴးလြန္ေနတယ္ဆုိတာ ထင္ရွားတယ္၊ တကယ့္ကို လူသားမဆန္တဲ့ အစိုးရ၊ ျပည္သူေတြကို ကာကြယ္ေပးရမယ့္ အစား ျပည္သူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္ေနတဲ့ အစိုးရတရပ္ ျဖစ္တယ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးေတြကုိ လုံး၀ လ်စ္လ်ဴ႐ႈ ခံေနရတဲ့ႏုိင္ငံ ျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ သူတုိ႔ေတြက သက္ေသခံ ထြက္ဆုိသြားတဲ့ အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ သုံးသပ္ခ်က္ ေပးတာေတြ ရွိပါတယ္။
“အဲဒီအထဲမွာ ထုိင္းႏုိင္ငံက ဥပေဒ ပညာရွင္ ဗီတစ္ မြန္တာဘြန္က ဆိုရင္ ယုံႏုိင္စရာေတာင္ မေကာင္းတဲ့ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈႀကီးကုိ သူတုိ႔ ဒီေန႔မွာ ၾကားရတယ္ေပါ့။ အခုလိုျဖစ္တာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ မရွိလုိ႔ ျဖစ္ေနတာ၊ ဒီအခြင့္အေရးေတြကို ျပည္သူေတြဟာ အလုခံထားရတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ သူက သုံးသပ္ေျပာဆုိတာ ရွိပါတယ္။
“ေတာင္ကုိရီးယား တရားသူႀကီး တေယာက္က ဆိုရင္လည္း ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြကို သူ နားေထာင္ရတာဟာ သူ႔ကုိယ္ေတြ႕ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ျပန္ၿပီး သတိရေစတယ္လို႔ သူက ေျပာတယ္။ ဥပမာ သူ ၁၉၇၀၊ ၈၀ ခုႏွစ္ေတြတုန္းကဆိုရင္ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံမွာ သူတုိ႔လည္း ႀကဳံခဲ့ရတယ္လို႔ သူက ေျပာတယ္။ သူ႔ရဲ႕အမ်ဳိးသားဆုိရင္ ေထာင္ ၃ ႏွစ္ က်ခဲ့တယ္။ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္လည္း ဒါေတြကို ျဖတ္သန္းခဲ့ဖူးတယ္။
“ဒါေတြဟာ တကယ့္ကို မထင္ရက္စရာ အေျခအေနေတြ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီလို အေျခအေနေတြ ေရာက္တုိင္း၊ ေရာက္တုိင္းမွာလည္း သူတုိ႔ေတြရဲ႕ အဓိက ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က ျပည္ပဖိအား ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း အခုလိုျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီေန႔ အဓိက လုိအပ္ေနတာလည္း ႏုိင္ငံတကာ ဖိအားပါဆုိၿပီး သူက ေျပာဆုိသြားပါတယ္။”
ႏုိင္ငံတကာက တရားသူႀကီးေတြနဲ႔ ဥပေဒ ပညာရွင္ေတြကလည္း သုံးသပ္ၿပီးသြားၿပီဆုိေတာ့ ဒီလုိျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရွ႕ဆက္ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မယ့္ အလားအလာေတြ ျမင္ရသလဲဆုိတာ မခင္ျဖဴေထြး ျမင္သေလာက္ ေျပာျပေပးပါဦး။
“အခု က်မေျပာေနတဲ့ အခ်ိန္မွာကို ဒီေန႔ အစီအစဥ္ေတြက မၿပီးေသးပါဘူး။ ေနာက္ထပ္ သက္ေသခံ ထြက္ဆုိမယ့္ အမ်ဳိးသမီးလည္း ၄ ဦးက်န္ေသးတယ္။ သူတုိ႔အားလုံး ၁၂ ေယာက္ သက္ေသခံၿပီးသြားၿပီ ဆုိရင္ေတာ့ တရားသူႀကီးေတြခ်ည္းပဲ ဆုံၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ ၾကားနာခဲ့ရတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ၊ သူတုိ႔ အရင္တုန္းက ျမန္မာျပည္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရွာေဖြရရွိထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိ တရားသူႀကီးေတြက ျပန္ၿပီး သုံးသပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
“အဲဒီလို သုံးသပ္ၿပီးသြားရင္ တရားသူႀကီးေတြက အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ၿပီးေတာ့ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အစိုးရေတြကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြက စနစ္တက်နဲ႔ကို ျဖစ္ေနတယ္၊ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒ ပုဒ္မ ဘယ္အပုိဒ္ ဘယ္အပုိဒ္အရ ျမန္မာစစ္အစုိးရဟာ ဒီဥပေဒေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္ေနပါတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ သူတို႔ေတြက ဥပေဒ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ကိုးကားၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြ သူတို႔ ၾကားနာခဲ့ရတဲ့ အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔က အစီရင္ခံစာကို ထုတ္မွာပါ။ ျမန္မာစစ္အစုိးရကိုလည္း ဒီအေျခအေနေတြက ရပ္တန္းက ရပ္ပါဆုိတဲ့ တုိက္တြန္းမႈမ်ဳိးေတြကုိ သူတို႔က လုပ္သြားဖို႔ ရွိပါတယ္။”
အဲဒီလို ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ေတြက ကမကထျပဳၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံတကာက ဥပေဒ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ တရားသူႀကီးေတြ ပါ၀င္တဲ့ ၾကားနာပြဲကေန အစီရင္ခံစာတေစာင္ ထုတ္ျပန္ၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရဆီကုိလည္း ေပးပို႔မွာ ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ဒီေန႔ဆုိရင္ ကုလသမဂၢ ႐ံုးခ်ဳပ္ေရွ႕မွာ ျမန္မာျပည္တြင္းက အၾကမ္းဖက္ခံရတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ အတြက္ ဆုေတာင္းပြဲလုပ္ဖို႔ ရွိတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။
ဥေရာပသမဂၢ ျမန္မာအတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူ ယူ႐ုိ ၁၇ သန္းေက်ာ္ ေပး

03 March 2010
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းက ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈနည္းတဲ့ ေဒသေတြနဲ႔ ထုိင္း၊ ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသက ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ရွိေနၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ EU ဥေရာပသမဂၢကေန လူသားခ်င္း စာနာတဲ့ အကူအညီေတြ ေပးေနရာမွာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ အတြက္ေတာ့ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၃ သန္းခြဲေလာက္နဲ႔ ညီမွ်တဲ့ ယူ႐ုိ ၁၇.၂၃ သန္းကုိ ေထာက္ပံ့ေပးသြားဖုိ႔ ရွိေနပါတယ္။ ဘယ္လုိက႑ေတြကုိ အဓိက အကူအညီ ေပးသြားမလဲ ဆုိတာေတြကုိ ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
အခု ဥေရာပသမဂၢက ခ်မွတ္ေပးတဲ့ ေထာက္ပံ့ေငြ ယူ႐ုိ ၁၇ သန္းေက်ာ္ေက်ာ္ထဲက ၉ သန္းေက်ာ္ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ နည္းေနေသးတဲ့ ေဒသေတြ၊ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ေ၀းလံေခါင္ဖ်ားတဲ့ တုိင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ လူသားခ်င္း စာနာတဲ့ အကူအညီေတြ ေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ခရစၥတုိဖာ ရယ္တီယန္ (Christophe Reltien) ဟာ ECHO လုိ႔ေခၚတဲ့ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ား လူသားခ်င္း စာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေပးေရး႐ုံးက ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ႐ုံးခြဲတာ၀န္ခံ ျဖစ္ပါတယ္။ သူက အခုေပးတဲ့ အကူအညီေငြ အမ်ားစုကုိ က်န္းမာေရးနဲ႔ အာဟာရဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ လုပ္ငန္းေတြအတြက္ အသုံးျပဳသြားမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ဒီေထာက္ပံ့ေငြ အမ်ားစုကုိ က်န္းမာေရးနဲ႔ အာဟာရဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ လုပ္ငန္းေတြမွာ အသုံးခ်သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ တုိင္းျပည္ထဲက တခ်ဳိ႕ေဒသေတြမွာ ေရေကာင္း ေရသန္႔ ရရွိေရးနဲ႔ မိလႅာက်င္းဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းေတြ၊ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာလည္း သုံးစြဲသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
သူေျပာသြားတဲ့ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဆုိတဲ့အထဲမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ တျခား ႏုိင္ငံေရး လုပ္ငန္းေတြေတာ့ မပါဘူးလုိ႔ ခရစၥတုိဖာ ရယ္တီယန္က ခြဲျခား ေျပာသြားပါတယ္။ အဲဒီ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ငန္းေတြကုိေတာ့ EU ရဲ႕ တျခား႐ုံးခြဲေတြကေန တဆင့္ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဥေရာပေကာ္မရွင္က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ေပးေနတဲ့ အကူအညီေတြကုိေတာ့ ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ EU ECHO ႐ုံးက ႀကီးၾကပ္ လုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
EU အေနနဲ႔ ဒီလုပ္ငန္းေတြကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာရွိတဲ့ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းေအာက္က NGO ေတြနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ ဆက္သြယ္ လုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တျခား ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းက ေဒသခံ NGO ေတြနဲ႔ေတာ့ တုိက္႐ုိက္မဟုတ္ဘဲ တဆင့္သေဘာမ်ဳိး လုပ္ငန္းေတြကုိ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔မွာ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ၾကမယ့္ NGO နဲ႔ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ကပဲ ဒီလုပ္ငန္းေတြကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးၾကမွာပါ။ ECHO ႐ုံးအေနနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ ပူးေပါင္း မလုပ္ေဆာင္ေပမဲ့လည္း က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ေတြက ေဒသခံ NGO အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ဌာေန ေဒသခံ NGO ေတြကုိ တတ္ႏုိင္သေလာက္ အသုံးျပဳၾကဖုိ႔လည္း က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အၿမဲတမ္း တုိက္တြန္းေနပါတယ္။”
ေဒသခံ NGO ေတြထဲက ဘယ္အဖြဲ႕အစည္းေတြကုိ အသုံးျပဳမယ္ ဆုိတာကုိေတာ့ အခုခ်ိန္မွာ စိစစ္ေနတုန္းပဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
အကူအညီေတြ ဘယ္ေနရာ လုိအပ္တယ္၊ ဘယ္ေနရာေတြကုိ အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးသင့္တယ္ ဆုိတာကုိေတာ့ သူကုိယ္တုိင္ အပါအ၀င္ EU ကုိယ္စားလွယ္ေတြ သြားေရာက္ေလ့လာၿပီးမွ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်တာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ခရစၥတုိဖာ ရယ္တီယန္က ေျပာပါတယ္။
“ဘယ္ေဒသကုိ ကူညီသင့္တယ္ ဆုိတာက က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ေဖာ္ ကုိင္ဖက္ေတြရဲ႕ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္ေတြ အေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ မွန္ပါတယ္၊ တခ်ဳိ႕ေဒသေတြဟာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုေတြ ေနထုိင္တဲ့ ေဒသေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တျခား တုိင္းရင္းသားေဒသ မဟုတ္တဲ့ ေနရာေတြမွာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ အကူအညီေတြ ေပးေနပါတယ္။”
အခုေထာက္ပံ့ေငြေတြထဲက က်န္ေနေသးတဲ့ ယူ႐ုိ ၈ သန္းေလာက္ကုိေတာ့ ထုိင္း၊ ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသက ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ရွိေနၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒုကၡသည္ေတြကုိ ကူညီမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီလုိ ကူညီရာမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ကူညီသလုိပဲ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ အစာ အာဟာရ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ရရွိေရး စတာေတြကုိ ကူညီေပးသြားမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
EU ဥေရာပသမဂၢ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ လူသားခ်င္းစာနာတဲ့ အကူအညီေတြ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ေလာက္ကစၿပီး ေပးလာတာမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာေတာ့ EU ရဲ႕ ECHO ႐ုံးခြဲကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ စတင္ဖြင့္လွစ္ႏုိင္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
အခုလုိ လူသားခ်င္း စာနာတဲ့ ေထာက္ပံ့ေငြေတြ ႏွစ္စဥ္ေပးလာတာမွာ မႏွစ္ကလည္း အလားတူ ေငြေၾကးပမာဏနဲ႔ ညီတဲ့ အကူအညီေတြကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေထာက္ပံ့ေပးႏုိင္ခဲ့တယ္လုိ႔ ECHO ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ား လူသားခ်င္း စာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေပးေရး႐ုံးက ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ တာ၀န္ခံ ခရစၥတုိဖာ ရယ္တီယန္က ေျပာပါတယ္။
စစ္အစိုးရကို ခံု႐ံုးတင္ေရး ကုလ ေထာက္ခံမႈေပးရန္ ႏိုဘယ္လ္ဆုရွင္ေတြ ေတာင္းဆိုမည္

04 March 2010


ႏုိဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္မ်ား ျဖစ္ေသာ ရွီရင္း အီဘာဒင္(၀ဲ) ႏွင့္
ဂ်ဳိဒီ ၀ီလီယမ္စ္(ယာ)။
ဇြန္ ၈၊ ၂၀၀၆။
လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ျပစ္မႈဆုိင္ရာ တရား႐ုံးက အေရးယူဖုိ႔ ေတာင္းဆုိေနတာေတြကုိ အားေပး ေထာက္ခံလာေအာင္ တုိက္တြန္းဖုိ႔အတြက္ ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ၂ ဦး ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းနဲ႔ နယူးေယာက္ခ္ၿမိဳ႕မွာ ဒီကေန႔ ေတြ႕ဆုံဖုိ႔ ရွိပါတယ္။
အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္တယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြဟာ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ရာ ေရာက္တာမို႔ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ အေရးယူသင့္တဲ့အေၾကာင္း ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ၂ ဦးျဖစ္တဲ့ ရွီရင္း အီဘာဒင္ (Shirin Ebadin) နဲ႔ ဂ်ဳိဒီ ၀ီလီယမ္စ္ (Jody Williams) တုိ႔က ေျပာခဲ့ၾကတာပါ။
လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံခဲ့ရသူ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေတြလည္း တက္ေရာက္ ထြက္ဆုိခဲ့ၾကတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ၾကားနာပဲြတခုကုိ ဒီတပတ္ထဲ က်င္းပခဲ့ရာက ထြက္ေပၚလာတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိ ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ကၽြမ္းက်င္သူေတြက မေန႔တုန္းကပဲ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
နယူးေယာက္ခ္ၿမိဳ႕က ၾကားနာပဲြအတြင္း ျမန္မာစစ္တပ္က အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ အဓမၼ ျပဳက်င့္တာေတြ၊ ႏွိက္စက္ညႇဥ္းပန္းတာေတြနဲ႔ တျခား လူမဆန္တဲ့ အျပဳအမူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး ၁၂ ဦးက သက္ေသခံ ထြက္ဆုိခဲ့ၾကတာပါ။
ဒီေနာက္မွာေတာ့ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ဒီျပႆနာေတြကုိ ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီကေန ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ျပစ္မႈဆုိင္ရာ တရား႐ုံးကုိ လႊဲေျပာင္းေပးဖုိ႔လည္း တုိက္တြန္းခဲ့သလုိ ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြဟာ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး စံခ်ိန္ စံၫႊန္းေတြနဲ႔အညီ ရွိေစေအာင္ ဖိအားေပး ေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔ကုိလည္း ေတာင္းဆုိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ဆက္ဆံေရး အေမရိကန္ စိုးရိမ္

04 March 2010
ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ ဆက္ႏြယ္မႈေတြ ရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူတဦးက ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။
အေမရိကန္ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား (Barack Obama) အစုိးရက ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ ဆက္ဆံမႈေတြ ရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ နည္းပညာေတြ ၀ယ္ယူဖုိ႔ လုပ္ေနတာေတြကုိ ဟန္႔တားဖုိ႔ ႀကဳိးပမ္းေနတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚလာတဲ့ေနာက္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ပီေဂ် ခေရာ္လီ (P J Crowley) က မေန႔တုန္းက ျပဳလုပ္တဲ့ ပုံမွန္ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာဆုိလုိက္တာပါ။
“ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အဆက္အဆံ ရွိတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ စိုးရိမ္ပူပန္တဲ့အေၾကာင္း အႀကိမ္ႀကိမ္ ေျပာခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ဒီႏွစ္ႏုိင္ငံဟာ ႏ်ဴကလီးယားကိစၥမွာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေနၾကသလားဆုိတာ စုိးရိမ္မိတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ၁၈၇၄ အတုိင္း ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းက လုိက္နာၾကဖို႔၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကုိယ္တုိင္လည္း ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို လုိက္နာေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ကေတာ့ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြး ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဆက္လုပ္သြားမွာပါ။”
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနက ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ပီေဂ် ခေရာ္လီ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ထဲက ေျမာက္ကုိရီးယားက လက္နက္ေရာင္းခ်မႈေတြကုိ တားျမစ္တဲ့ ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ျမန္မာစစ္အစုိးရက ေထာက္ခံခဲ့တာဟာ တုိးတက္မႈတခု ျဖစ္ေပမဲ့ ဒီအတုိင္း ဆက္လက္ ရပ္တည္သြားဖုိ႔ ႏွစ္ဘက္အၾကား ေဆြးေႏြးပဲြေတြမွာ ဆက္ၿပီး တုိက္တြန္းသြားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူက ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။
ျမန္မာစစ္အစုိးရအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ထိေတြ႕ ဆက္ဆံမႈေတြ လုပ္သြားမယ့္ မူ၀ါဒေတြကုိပါ က်င့္သုံးသြားဖုိ႔ ေၾကညာၿပီးေနာက္ပုိင္း ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သြားေရာက္ခဲ့တာ အပါအ၀င္ ၂ ႏုိင္ငံၾကား ဆက္ဆံမႈေတြ ၄ ႀကိမ္ ရွိခဲ့သလုိ မၾကာခင္ ေနာက္ထပ္ ေတြ႕ဆုံဖုိ႔ ရွိေနတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြလည္း ထြက္ေပၚေနတာပါ။
ဒါေပမဲ့လည္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူကေတာ့ ေနာက္တႀကိမ္ ေတြ႕ဆုံမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အတိအက် မေျပာႏုိင္ေသးဘူးလုိ႔ မေန႔တုန္းက သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာဆုိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈ ၾကားနာစစ္ေဆး

05 March 2010
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္းက အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ မိန္းကေလးေတြအေပၚ အစိုးရစစ္သားေတြ၊ အာဏာပိုင္ေတြ က်ဴးလြန္တဲ့ ျပစ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ထြက္ဆို ၾကားနာပြဲတခုကို ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ မတ္လ (၂) ရက္ေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီ က်ဴးလြန္မႈေတြဟာ လူသားမ်ဳိးႏြယ္စုေတြအေပၚ က်ဳးလြန္တဲ့ရာဇ၀တ္မႈ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သရုပ္ျပ တရားရံုးၾကားနာပြဲအၿပီးမွာ နိုင္ငံတကာ ဥပေဒပညာရွင္ေတြက သံုးသပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီၾကားနာပြဲကို ကိုယ္တိုင္သတင္းသြားယူခဲ့တဲ့ မခင္ျဖဴေထြးက အျပည့္အစံုကို ဆက္ၿပီး ေျပာျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား အေရး လုံၿခဳံေရးေကာင္စီမွာ တင္မည္

05 March 2010


ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ဂ်ိဳဒီ၀ီလ်ံ၊ ရွီရင္အယ္လ္ဘာနီႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ျမန္မာႏုိင္ငံ) မွ အမ်ိဳးသမီး ကိုယ္စားလွယ္ မသင္းသင္းေအာင္ တို႔ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့စဥ္ (မတ္လ ၄၊ ၂၀၁၀) ဓါတ္ပံု - အမ်ိဴးသမီး ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္မ်ားအဖြဲ႔ (NWI)
အမ်ဳိးသမီးမ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏုိင္ငံ) က အမ်ဳိးသမီး ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ႏုိဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ အမ်ဳိးသမီး ၂ ဦးတုိ႔ဟာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း (Ban Ki-moon) နဲ႔ မေန႔က ေတြ႕ဆုံခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္ခံရတာေတြနဲ႔ စပ္လ်ဥ္းတဲ့ အေျခအေနေတြကို ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြကုိ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က သူ႔အေနနဲ႔ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီမွာ တင္ျပၿပီး ေဆြးေႏြးသြားမယ္လုိ႔ ကတိျပဳပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို နယူးေယာက္ခ္ၿမိဳ႕ကေန ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစုိးရရဲ႕ အမ်ဳိးသမီးေတြ အေပၚမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို အေရးယူဖုိ႔၊ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ႏုိင္ငံတကာ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ခုံ႐ုံးမွာ စစ္ေဆး အေရးယူလာေအာင္ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီက ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔အတြက္ မေန႔တုန္းက ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကုိ ႏုိဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ၂ ဦးနဲ႔အတူ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး ကိုယ္စားလွယ္တဦးတို႔ သြားၿပီး ေတြ႕ဆုံ တုိက္တြန္းခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။
ဒါဟာ အမ်ဳိးသမီးေတြ အေနနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးအေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းနဲ႔ ေတြ႕ဆုံခြင့္ရတာ ပထမဦးဆုံး အႀကိမ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မိနစ္ ၅၀ ေလာက္ ေတြ႕ဆုံခြင့္ ရခဲ့တဲ့ ဒီေဆြးေႏြးပြဲ အတြင္းမွာ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေတြ အေပၚမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီက ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔အတြက္ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကို တင္ျပခြင့္ ရခဲ့တယ္လို႔ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏုိင္ငံ) က သဘာပတိ အဖြဲ႕၀င္ မသင္းသင္းေအာင္က အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။
“အဲဒီမွာ က်မတို႔ တင္ျပတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘန္ကီမြန္းက ျပန္ၿပီး တုံ႔ျပန္တာေတြ ရွိပါတယ္။ အခုလိုမ်ဳိး ဖတ္ရတယ္၊ ဒီအေၾကာင္းေတြ ၾကားရတဲ့အခါ သူကုိယ္တုိင္လည္း အရမ္းကုိ ေဒါသထြက္မိတယ္ေပါ့။ အခုလိုမ်ဳိး စစ္တပ္က ျပဳက်င့္တဲ့ တုိင္းရင္းသူ အမ်ဳိးသမီးေလးေတြ ကိစၥကို သူၾကားတဲ့အခါ ဒါ တရားမွ်တမႈကို ရဖုိ႔အတြက္ အရမ္း အေရးႀကီးတယ္ဆုိတာ သူ လုံး၀ သံသယ မရွိဘူးတဲ့။
“တရားသူႀကီးေတြက အဓိက တင္ျပခဲ့တဲ့ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီ အေနနဲ႔ ျမန္မာကိစၥကို ICC လို႔ေခၚတဲ့ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ရာဇ၀တ္မႈ ခုံ႐ုံးကို လႊဲေျပာင္းေပးဖုိ႔ တုိက္တြန္းတဲ့ ကိစၥကိုေတာ့ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီနဲ႔ သူ အဲဒီကိစၥကုိ ေဆြးေႏြးပါ့မယ္တဲ့။ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက အဲဒီလို ေျပာခဲ့ပါတယ္။”
မသင္းသင္းေအာင္တုိ႔ အေနနဲ႔ အခုလိုမ်ဳိး အမ်ဳိးသမီးေတြ အေပၚမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကို ေဆြးေႏြးခြင့္ ရခဲ့တယ္ဆိုေတာ့ ဒီအေပၚမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြကို အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကေရာ ဘယ္လိုမ်ား ျပန္ၿပီး တုံ႔ျပန္ခဲ့ပါသလဲ။
“အမ်ဳိးသမီးေတြကို လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အပါအ၀င္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ မ်ဳိးစုံကို ပေပ်ာက္ဖုိ႔အတြက္ သူကုိယ္တုိင္ အစီရင္ခံစာတခု ေရးထားတာ ရိွပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္တုန္းကဆိုရင္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အမွတ္ ၁၈၂၀ နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အဲဒီကိစၥေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာ သူက အစီရင္ခံစာ ေရးတယ္။
“အဲဒီအစီရင္ခံစာကို သူက လုံၿခဳံေရးေကာင္စီကုိ တင္တယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြကို လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားတဲ့ ကိစၥေတြက ဘယ္ေဒသေတြမွာ တကယ့္ကို ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး ျဖစ္ေနသလဲ၊ အဲဒီကိစၥေတြက တကယ္ပဲ ရပ္တန္းက ရပ္ဖုိ႔အတြက္ တာ၀န္ယူဖုိ႔လုိတယ္၊ အစုိးရေတြက လုပ္ရမယ္ ဆုိတဲ့ဟာေတြ ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနကုိ သူ ထည့္ေရးထားတာ ရွိတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း တုိင္းရင္းသူေတြ အဲဒီလုိ ျပဳက်င့္ခံရတယ္၊ တႏိုင္ငံလုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ တကယ့္ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ပြားေနတယ္ဆုိတဲ့ ဟာေတြကုိ ရပ္တန္းက ရပ္ဖုိ႔အတြက္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုတယ္ ဆုိတာကုိ အဲဒီထဲမွာ သူထည့္ေရးထားတယ္။ အဲဒါ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီကုိ သူ Report ပို႔ခဲ့တုန္းက။
“အဲဒါကို က်မတုိ႔က ေထာက္ျပတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီ အေနနဲ႔ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ၁၈၂၀ ကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီ အေနနဲ႔ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ဖို႔ အေရးတႀကီး လုိေနတယ္ဆုိတာ က်မတုိ႔ ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။”
ဒီႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ဖုိ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေျပာဆုိထားေပမဲ့လည္း အခုခ်ိန္ထိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးအရ တုိးတက္မႈ တစံုတရာ မေတြ႕ရေသးတဲ့အတြက္ သူ႔အေနနဲ႔ စုိးရိမ္တဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက ေျပာခဲ့တယ္လို႔ မသင္းသင္းေအာင္က ေျပာျပပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ မၾကာခင္ကမွ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပန္ေရာက္လာတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနား (Mr. Quintana) ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ခရီးစဥ္ အစီရင္ခံစာကိုလည္း သူ႔အေနနဲ႔ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနတယ္ ဆုိတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ဒီအစီရင္ခံစာ ထြက္လာတဲ့အခါ Friends of Burma ဆုိတဲ့ ျမန္မာ့မိတ္ေဆြမ်ားအဖြဲ႕ရဲ႕ အစည္းအေ၀း ေခၚယူၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးသြားဖို႔ ရွိတယ္လုိ႔လည္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး ေဒသလုံၿခဳံေရး ထိခုိက္ႏုိင္

05 March 2010
ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယား ႏိုင္ငံတို႔အၾကား စစ္ေရး ဆက္ဆံေရးေတြ ပိုတုိးလာေနတဲ့အေပၚ စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဘက္က ေျပာဆိုတဲ့အသံေတြ ဒီရက္ပိုင္းအတြင္း ျပန္ၾကားလာရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားဆီကေန ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ထုတ္လုပ္တဲ့ နည္းပညာရဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္ဆိုတဲ့ သံသယေတြ ပိုပိုၿပီး ႀကီးထြားလာေနတာေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။
၂၄ ႏွစ္ေလာက္ သံတမန္ အဆက္အသြယ္ ျဖတ္ေတာက္ထားခဲ့ၿပီးမွ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ သံတမန္ အဆက္အသြယ္ ျပန္ထူေထာင္ခဲ့တာဟာ စစ္လက္နက္ပစၥည္း ကိစၥက အဓိကပဲလို႔ ေလ့လာသူေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ပိုင္ဆိုင္ဖို႔ထိ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ သံတမန္ ျပန္ဆက္ဆံတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေရရွည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ေကာင္းက်ဳိးျဖစ္ေစမွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဆိုၾကပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံက သူလွ်ဳိေတြဟာ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တုန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံထဲကို တိတ္တဆိတ္၀င္ေရာက္ၿပီး အဲဒီအခ်ိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အလည္အပတ္ ေရာက္ေနတဲ့ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ ခ်န္ဒူး၀ွမ္ (Chun Doo Hwan) နဲ႔ အဖြဲ႕ကို အာဇာနည္ကုန္းမွာ ဗံုးခြဲ လုပ္ႀကံခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီျဖစ္ရပ္မွာ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတေဟာင္း ခ်န္ဒူး၀ွမ္ ဘာမွမျဖစ္ခဲ့ေပမဲ့ ျမန္မာနဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယား ႏွစ္ႏိုင္ငံက တာ၀န္ရွိသူ ၁၇ ေယာက္ ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီျဖစ္ရပ္ ျဖစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ျမန္မာက ေျမာက္ကိုရီးယားကို သံတမန္ အဆက္အသြယ္ ျဖတ္ေတာက္ပစ္လိုက္ပါတယ္။ ဗံုးခြဲတဲ့လုပ္ရပ္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားဘက္ကေန ျမန္မာႏိုင္ငံကို လူသိရွင္ၾကား ေတာင္းပန္တာမ်ဳိး ခုခ်ိန္ထိ မၾကားရပါဘူး။
ဒါ့အျပင္ ေျမာက္ကုိရီးယား အစိုးရဟာ သူ႔ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ထုတ္လုပ္မယ့္ အႀကံအစည္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ မ်က္ႏွာစာမွာ ဖိအားအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးေတြ ျပန္ထူေထာင္ဖို႔ ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံျခားေရး အဆင့္ျမင့္ တာ၀န္ရွိသူေတြ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလမွာ လက္မွတ္ေရးထိုး သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကေနစၿပီး ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံအၾကား ဆက္ဆံေရးကို ႏုိင္ငံတကာက အထူး ေစာင့္ၾကည့္ေနခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီလို ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ ၾကားထဲကမွ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးအရာရွိခ်ဳပ္ (ၾကည္း)၊ တပ္မေတာ္ ညႇိႏိႈင္းကြပ္ကဲေရးမႉး (ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ) ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေရႊမန္း ဦးေဆာင္တဲ့ တပ္မေတာ္ အဆင့္ျမင့္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဟာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔ကေန ဒီဇင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔ထိ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံကို လွ်ဳိ႕၀ွက္သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ သတင္းေတြ ေပါက္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ တခါ ျမန္မာစစ္တပ္အတြက္ စစ္လက္နက္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရး၊ ၀ယ္ယူစုေဆာင္းေရးမွာ အဓိက တာ၀န္ရွိသူျဖစ္တဲ့ တပ္မေတာ္ စစ္လက္နက္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရးမႉးခ်ဳပ္၊ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဦးပိုင္လီမိတက္ ဥကၠ႒ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး တင္ေအးဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေျမာက္ကိုရီးယားသံ႐ံုးမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့လက က်င္းပခဲ့တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ ကင္မ္ဂ်ဳံအီလ္ (Kim Jong-Il) ရဲ႕ ေမြးေန႔ပြဲကို သြားတက္ခဲ့ပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာမွာ ဖိအားအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ သံတမန္ အဆက္အသြယ္ ျပန္ထူေထာင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရက ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာဟာ စစ္လက္နက္ပစၥည္း ကိစၥက အဓိကျဖစ္တယ္လို႔ လက္ရွိ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္ေနတဲ့ သံတမန္ ၀န္ထမ္းေဟာင္း တဦးျဖစ္သူ ဦးခင္ေမာင္ၾကည္က ေျပာပါတယ္။
“အဓိကက ျမန္မာအစိုးရကလည္း အပယ္ခံျဖစ္ေနတယ္။ သူတို႔ကုိ လက္နက္ေရာင္းတဲ့သူေတြက မေရာင္းႏုိင္ေတာ့ဘူး၊ တ႐ုတ္ကအစ။ သူတို႔က လက္နက္၀ယ္တာလည္း အေႂကြးေတြနဲ႔ ၀ယ္တယ္။ ပုိက္ဆံေတြလည္း သိပ္မေပးႏုိင္ဘူး။ အဲဒီမွာ ေျမာက္ကုိရီးယားဘက္က သြားၿပီးေတာ့ လက္နက္ေတြကုိ အေခ်ာင္ရတဲ့နည္းနဲ႔ သြား၀ယ္တယ္။ လက္နက္လုိခ်င္တဲ့ ကိစၥနဲ႔ပဲ ျပန္ဆက္သြယ္တယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔က သုံးသပ္တယ္။ အဓိက ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ ဆက္ဆံတာကေတာ့ ထိပ္ပုိင္းက အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့လူေတြ လက္နက္ ၀ယ္ခ်င္တဲ့ကိစၥေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ အဏုျမဴလုိခ်င္တဲ့ ကိစၥေပါ့။”
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားအၾကား စစ္ေရးဆုိင္ရာ ဆက္ႏြယ္မႈေတြ ရွိေနတဲ့အေပၚ စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္း ဗုဒၶဟူးေန႔က က်င္းပတဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူက ေျပာသြားပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားဟာ သူ႔ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ေၾကာင့္ ဖိအားေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရေပမဲ့ ႏုိင္ငံတကာ မ်က္ႏွာစာမွာ ၿခိမ္းေျခာက္ အက်ပ္ကိုင္တာေတြ၊ အေပးအယူ၊ အေလွ်ာ့အတင္းေတြကို အသံုးျပဳၿပီး ကစားပြဲတခုသဖြယ္ တျခားႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ကစားေနတဲ့ ႏိုင္ငံတခုပါ။ ျမန္မာစစ္ေကာင္စီ ေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊဟာလည္း အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ကို အန္တုၿပီး ေဒသတြင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာမွာ ကစားခ်င္တဲ့ သေဘာထား ရွိတယ္လို႔ ေျပာသူက အေမရိကန္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံ႐ံုးရဲ႕ ယာယီ တာ၀န္ခံေဟာင္းနဲ႔ ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိေဟာင္း တဦးျဖစ္သူ ဗိုလ္မႉးေဟာင္း ေအာင္လင္းထြဋ္ပါ။
“ေျမာက္ကိုရီးယားလုိ ေနေတာ့ ဘာျဖစ္လဲကြာ၊ ေျမာက္ကုိရီးယားလုိ ျဖစ္လာရင္ အေမရိကန္ကုိ ဘာဂ႐ုစိုက္စရာ ရွိလဲဆုိတဲ့ ဒါ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသန္းေရႊ တက္ခါစ ၉၂ ခုႏွစ္ အလြန္မွာ ေျပာထားတဲ့စကားပါ။ ေနာက္တခုက က်ဴးဘား၊ က်ဴးဘားေတာင္မွ အေမရိကားနားမွာ ေနေနေသးတာ။ အေမရိကန္ကုိ ဂ႐ုစုိက္စရာ လုိလားဆိုတဲ့ ဒီအေတြးအေခၚမ်ဳိး သူ႔မွာရွိပါတယ္။ ေျမာက္ကုိရီးယားလုိ ျဖစ္လာရင္ Regional မွာ Threat လုပ္မွာပါ။ အဲဒီလုိလုပ္ရင္ အဓိကႏုိင္ငံကေတာ့ ယုိးဒယား ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသန္းေရႊ အေနနဲ႔ကလည္း တ႐ုတ္ကုိ ႐ုရွားရယ္၊ ႏ်ဴကလီးယားရယ္၊ ေျမာက္ကိုရီးယားရယ္နဲ႔ ကစားေနတာပါပဲ။”
ကိုယ့္ႏိုင္ငံထဲ၀င္ၿပီး ဧည့္သည္ ျပည္ပေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ကို ဗံုးခြဲလုပ္ႀကံတဲ့ကိစၥ ဘာမွ ေျဖရွင္းခ်က္ မေပးခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတခု၊ ကိုယ္တိုင္က ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ထုတ္လုပ္ဖို႔ ႀကံစည္တာေၾကာင့္ ကမၻာ့အလယ္မွာ မ်က္ႏွာပန္းမလွတဲ့ ႏုိင္ငံတခုနဲ႔ ဆက္ဆံၿပီး ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ထုတ္တဲ့ နည္းပညာကို ရယူပိုင္ဆိုင္ဖို႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ တကယ္ပဲ ႀကိဳးစားေနတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံတကာကေန ဒီ့ထက္ ပိုျပင္းထန္တဲ့ တုံ႔ျပန္မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရမွာ ေသခ်ာတယ္လုိ႔ ေလ့လာသူေတြက သံုးသပ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို ဦးခင္ေမာင္ၾကည္ကလည္း သေဘာတူပါတယ္။
“ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ဆက္ဆံျခင္းအားျဖင့္ ပတ္၀န္းက်င္ ႏုိင္ငံေတြကလည္း မလုိလားဘူးဗ်။ အာဆီယံ ႏုိင္ငံေတြကလည္း မလုိလားဘူး။ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယကစၿပီး ေျမာက္ကုိရီးယားရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ကုိ တကမၻာလုံးနဲ႔ ဆန္႔က်င္ၿပီး သူတို႔ ႏ်ဴကလီးယား လုပ္ေနတဲ့ အႀကံဉာဏ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘယ္သူမွ မလုိလားတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမန္မာက ဆက္ဆံတယ္ဆုိေတာ့၊ ျမန္မာကလည္း ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ ဆက္ဆံတယ္ဆုိတာ တကယ့္ ငပြႀကီး ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေဘးပတ္၀န္းက်င္က သူတို႔ကုိ တေန႔က်ရင္ေတာ့ ၀ုိင္းပယ္ခံလာရမယ့္ အေျခအေန ရွိလာမွာပါ။ တကယ္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ျမင္တာ အင္မတန္ ကံဆုိးတာေပါ့ဗ်ာ။ မဆက္ဆံသင့္တဲ့ လူနဲ႔ သြားဆက္ဆံတာ။”
ေျမာက္ကိုရီးယားေပၚမွာ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အမွတ္ ၁၈၇၄ ကို ေလးစားလိုက္နာဖို႔ အေမရိကန္ အပါအ၀င္ တျခား ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံကို တိုက္တြန္းထားပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရကလည္း ေလးစား လိုက္နာပါမယ္လုိ႔ ကတိေပးထားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း ကမၻာဖ်က္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ကို ပိုင္ဆိုင္ဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႀကိဳးစားေနသလားဆိုတဲ့ သံသယနဲ႔ စိုးရိမ္စိတ္ေတြကေတာ့ ေပ်ာက္မသြားဘဲ တိုးလာေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္ ဒီမုိကေရစီ ရရွိေရးကိစၥ အေရွ႕တီေမာသမၼတေျပာ

06 March 2010
ျမန္မာျပည္ဒီမုိကေရစီရရွိေရး ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ေတာင္းဆုိလႈပ္ရွားမႈတရပ္ကုိ အေရွ႕တီေမာသမၼတ Jose Ramos-Horta က ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ Bradford ၿမိဳ႕က Bradford တကၠသုိလ္မွာျပဳလုပ္တဲ့ PeaceJam ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံနဲ႔ မေန႔က စတင္လုိက္ပါတယ္။ ဒီလႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သမၼတ Jose Ramos-Horta ကို က်မတို႔ ဗြီအိုေအက ကိုေဇာ္၀င္းလႈိင္ က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားပါတယ္။
သမၼတႀကီးခင္ဗ်ား၊ ဒီေတာင္းဆုိလႈပ္ရွားမႈဟာ ဘယ္လုိ လႈပ္ရွားမႈမ်ဳိးျဖစ္တယ္ဆုိတာ အရင္ ေျပာျပေပးပါခင္ဗ်။ -
"ဒီေတာင္းဆုိလႈပ္ရွားမႈဟာ ျမန္မာျပည္ ဒီမုိကေရစီရရွိေရးေတာင္းဆုိတဲ့ လႈပ္ရွားမႈျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ ဒီမုိကေရစီ ရရွိေရးအတြက္ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေနတာ ၁၀ စုႏွစ္ တစုေက်ာ္ခဲ့ပါၿပီ။ ျမန္မာျပည္ ဒီမုိကေရစီ ရရွိေရး အတြက္ ကမၻာတ၀ွမ္းမွာ ေတာင္းဆုိလႈပ္ရွားေနၾကသူေတြ၊ ေထာက္ခံအားေပးၾကသူေတြကုိ ေထာက္ခံအားေပးတဲ့အေနနဲ႔ ဒီလႈပ္ရွားမႈကုိ က်ေနာ္ စလုိက္တာပါ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္ဒီမုိကေရစီရရွိေရး လႈပ္ရွားမႈ ဒီ့ထက္ပုိၿပီး က်ယ္ျပန္႔ လာေအာင္ တျခား ဘယ္လုိနည္းလမ္းေတြ ရွိႏုိင္ေသးသလဲ ဆုိတာကုိလည္း ရွာေဖြ လုပ္ေဆာင္သြားၾကဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။"
ဒီလႈပ္ရွားမႈႀကီး ေအာင္ျမင္ေအာင္ ဘယ္လုိ နည္းလမ္းေတြကို အသံုးခ်သြားမလဲ ဆိုတာ ေျပာျပပါဦးခင္ဗ်။ -
"ကမၻာတ၀ွမ္းမွာရွိတဲ့ အမ်ားျပည္သူေတြပါ၀င္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြ၊ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြကတဆင့္ လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ ရွိပါတယ္။ အရင့္ အရင္က ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြလုိပါပဲ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔တကြ ႏုိင္ငံေရးက်ဥ္းသားေတြ အားလုံး လြတ္ေပးဖုိ႔ေတြအတြက္ ကမၻာတ၀ွမ္းက အစုိးရေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာ့အေရးကုိ လက္ရွိ သူတုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာ ထက္ ႏွစ္ဆ ပုိလုပ္ၾကဖုိ႔အတြက္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ျပည္သူေတြက လက္မွတ္ထုိး ေထာက္ခံ ေတာင္းဆုိတဲ့ နည္း ေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။"
သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ တျခား ႏုိဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ အေမရိကန္သမၼတ ဘာရတ္ခ္ အုိဘားမားတုိ႔၊ ျမန္မာ့အေရးမွာ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ Jody Williams တုိ႔လုိ ပုဂၢဳိလ္ေတြနဲ႔ေရာ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ အစီအစဥ္ ရွိပါသလားခင္ဗ်။ -
"လုပ္မွာေပါ့ဗ်ာ။ ႏုိဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ေတြ အမ်ားအျပားပါ၀င္တဲ့ PeaceJam ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔က ဦးေဆာင္ၿပီး ဒီလႈပ္ရွားမႈကုိ လုပ္တာပါ၊ က်ေနာ္ကိုယ္တုိင္က ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္တာမဟုတ္ပါဘူး၊ က်ေနာ္က ဒီအထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့သူ တေယာက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ တျခား ႏုိဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ေတြ အမ်ားႀကီး ပါပါတယ္။"
ဒီလႈပ္ရွားမႈကုိ ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါလဲခင္ဗ်။ -
"ျမန္မာျပည္မွာလည္း စစ္အစုိးရရဲ႕ တင္းက်ပ္တဲ့ ေစာင့္ၾကည့္မႈေအာက္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖုိ႔ စီစဥ္ေနတယ္ဆုိေတာ့ ဒီလႈပ္ရွားမႈဟာ အနည္းဆုံး ဒီႏွစ္ကုန္ပုိင္းေလာက္အထိေတာ့ ၾကာႏိုင္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD ပါတီက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ၿပိဳင္ၾကမလား၊ ၀င္ၿပိဳင္ခြင့္ ရၾကမလားဆုိတာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ခုခ်ိန္ထိ မသိေသးဘူးေလ။"
သမၼတႀကီးကုိယ္တုိင္ကလည္း အင္ဒုိနီးရွား အာဏာရွင္အစုိးရ လက္ေအာက္မွာ ဖိႏွိပ္မႈမ်ဳိးစုံ ခံခဲ့ရဖူးတယ္ဆုိေတာ့ သမၼတႀကီးအျမင္မွာ ျမန္မာျပည္မွာေရာ တေန႔ အေရွ႕တီေမာႏုိင္ငံလို အာဏာရွင္ေတြလက္ေအာက္ကေန လြတ္ေျမာက္ လာမယ္ လို႔ ထင္ပါသလားခင္ဗ်။ -
"ဟုတ္ကဲ့ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ စစ္အစုိးရအေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ အတုိက္အခံ အင္အားစုေတြနဲ႔ စကား၀ုိင္းမွာ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးတဲ့ နည္းလမ္းကလြဲၿပီး တျခားထြက္ေပါက္ မရွိပါဘူး။ ဒါမွလည္း ျမန္မာျပည္ဟာ ဒီမုိကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚကုိ ေရာက္ႏုိင္မွာပါ။ လက္ရွိအေျခအေနမွာေတာ့ ကမၻာ့ အရက္စက္ အၾကမ္းၾကဳတ္ဆုံး အာဏာရွင္ ႏုိင္ငံအျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာျပည္ဟာ ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ တန္းတူ ရွိေနပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ကုိ အခ်ိန္အကန္႔အသတ္မရွိ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ဆက္လက္ အုပ္ခ်ဳပ္မထားႏုိင္ဘူးဆုိတာ စစ္တပ္ကလည္း သိေနပါတယ္။"
သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္အေပၚ ႏုိင္ငံတကာက ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူထားတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေျပာဆုိဖူးတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ဘယ္လုိသေဘာထား ရွိပါသလဲဆိုတာ ထပ္ၿပီးၾကားပါရေစခင္ဗ်။ -
"ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈဟာ ဆင္းရဲသားျပည္သူေတြကုိ ထိခုိက္တဲ့အတြက္ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ မလုိလားေပမဲ့ စစ္ေရးအရ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္တာ၊ စစ္လက္နက္ပစၥည္းေတြ ေရာင္းခ်တာေတြ၊ ဘယ္ႏုိင္ငံကမွာ စစ္အစုိးရကုိ စစ္လက္နက္ ပစၥည္းေတြ မေရာင္းခ်ရဘူးဆုိတဲ့ အားလုံး တညီတညြတ္တည္း သေဘာတူတဲ့ ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ဳိးကုိေတာ့ က်ေနာ္ ေထာက္ခံပါတယ္။"
ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ မၾကာခင္ကပဲ စစ္အစုိးရ တရားရုံးကေန ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အယူခံကုိ ပယ္ခ်လုိက္တဲ့အေပၚမွာ သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ဘယ္လုိ ျမင္ပါသလဲ။ -
"ဒါဟာ လက္မခံႏုိင္စရာေကာင္းတဲ့ တရားလက္လြန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ တရားရုံးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ မွားယြင္းမႈႀကီးတခု က်ဴးလြန္လုိက္တာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အယူခံလႊာကုိ ပယ္ခ်လုိက္တာကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ စစ္အစုိးရရဲ႕ စစ္မွန္တဲ့ သေဘာထားကုိ ျမင္ႏုိင္သလုိ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ တရားစီရင္ေရးစံနစ္ဟာ လုံး၀ တရားမွ်တမႈ မရွိဘူးဆုိတာ ေပၚလြင္ ေနပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တရားစီရင္ေရးစနစ္ဆုိတာ မရွိပါဘူး။ အတုအေယာင္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တရားစီရင္ေရး စံနစ္ဟာ စစ္တပ္ရဲ႕ ႀကိဳးဆြဲခံထားရတဲ့ တရားေရးစနစ္သာ ျဖစ္ပါတယ္။"
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ Bradford တကၠသိုလ္မွာ မေန႔ကက်င္းပခဲ့တဲ့ PeaceJam ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံမွာ ျမန္မာျပည္ ဒီမုိကေရစီ ရရွိေရး ေတာင္းဆုိတဲ့ လႈပ္ရွားမႈတရပ္ စတင္ခဲ့တာနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဒီလႈပ္ရွားမႈမွာ ဦးေဆာင္ ပါ၀င္သူတဦးျဖစ္တဲ့ အေရွ႕တီေမာ သမၼတ Jose Ramos-Horta ကုိ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
Peace Jam ဆုိတာကေတာ့ ကမၻာတ၀ွမ္းမွာရွိတဲ့ လူငယ္ေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ပါ၀င္လာႏုိင္ေအာင္ ႏုိဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ေတြနဲ႔ ေပါင္းကူးေပးထားတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔အစည္း တခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ကုိ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု Colorado ျပည္နယ္မွာ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္က Dawn Engle နဲ႔ Ivan Suvanjieff ဆုိသူတုိ႔က စတင္ တည္ေထာင္ ခဲ့တာပါ။ အဂၤလန္ႏုိင္ငံ Bradford တကၠသုိလ္က PeaceJam ဌာနခြဲကေတာ့ ဥေရာပတုိက္ရဲ႕ တခုတည္းေသာ ဌာနခြဲ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္တပ္ထိုးစစ္ေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနသူေတြကို ကေနဒါ ဆက္ကူညီသြားမည္

07 March 2010
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူနည္းစုလူမ်ဳိးစုေဒသေတြမွာ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ထိုးစစ္ေၾကာင့္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးၿပီး ထုိင္းနယ္စပ္ တေလွ်ာက္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနထိုင္ေနၾကရသူေတြ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာပဲ ေတာေတာင္ေတြထဲမွာ လွည့္လည္ ပုန္းေအာင္းေနၾကရသူေတြအတြက္ အကူအညီေတြ တိုးျမႇင့္ၿပီး ဆက္ေပးသြားမယ္လို႔ ကေနဒါအစိုးရက ေၾကညာ လိုက္ပါ တယ္။ ဒီလို အကူအညီေတြ တိုးၿပီး ဆက္ေပးသြားမယ့္အေၾကာင္းကို ကေနဒါႏုိင္ငံမွာ မတ္လ ၆ ရက္၊ စေနေန႔က စတင္ က်င္းပတဲ့ ျမန္မာ့အေရးေဆြးေႏြးပြဲ ဖြင့္ပြဲေန႔မွာ ကေနဒါလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္တေယာက္က ကေနဒါအစိုးရ ကိုယ္စား လာေရာက္ ေၾကညာသြားတာပါ။ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းၿပီး အျပည့္အစံုကို တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံနယ္စပ္ေဒသတေလွ်ာက္ လူမ်ဳိးစုေဒသေတြမွာ အေျခအေနေတြ ဆက္ၿပီး ဆိုးရြားေနတာရယ္၊ ျမန္မာ စစ္တပ္က လူမ်ဳိးစုလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြအေပၚ အရွိန္ျမႇင့္ၿပီး ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြရယ္ကို ေထာက္ျပၿပီး ငါးႏွစ္အတြင္း အကူအညီေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၁၅ ဒႆမ ၉ သန္းအထိ ေပးသြားမယ့္ အေၾကာင္း မတ္လ ၆ ရက္ ေန႔စြဲနဲ႔ထုတ္ျပန္တဲ့ ကေနဒါ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးေအဂ်င္စီ (CIDA) ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အခုလပိုင္းေတြအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ လူမ်ဳိးစုေဒသေတြမွာ ျမန္မာစစ္တပ္က ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္တာေတြ အရွိန္ျမႇင့္ၿပီး လုပ္ေနတယ္ဆိုတဲ့သတင္းေတြ ထြက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ ကေနဒါအစိုးရက အကူအညီေတြ တိုးေပးမယ္ဆိုတဲ့သတင္း ထြက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို အကူအညီေတြကို တိုးၿပီး ဆက္ေပးသြားဖို႔ ကေနဒါအစိုးရက ဆံုးျဖတ္လိုက္တာဟာ လက္ရွိ တိုက္ပြဲသတင္းေတြနဲ႔ ေဒသခံ ရြာသူရြာသားေတြ ထြက္ေျပးၾကရတယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေနေတြေပၚမွာ မူတည္ စဥ္းစားခ်က္ အမ်ားႀကီး ပါ၀င္တယ္လို႔ ဥေရာပ-ျမန္မာ႐ံုးရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးျဖစ္ၿပီး တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ေကာင္စီ ENC ရဲ႕ အၾကံေပးပုဂၢိဳလ္ျဖစ္သူ ဦးဟန္ေရာင္ေငြက ေျပာပါတယ္။
"ကေနဒါ အစိုးရက အခုလိုမ်ိဳး နအဖ က တိုင္းရင္းသားေတြကို ၀င္တိုက္ေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြက ပိုမ်ားလာတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ကလည္း အဲဒါကို စိုးရိမ္တယ္။ ဒါဟာ လူထု ဒုကၡေရာက္ကုန္မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သူတို႔က တိုးတာ။ အဲဒီဟာလည္း ပါပါတယ္။"
CIDA အဖြဲ႔ဟာ ကေနဒါႏိုင္ငံ၊ ႏုိင္ငံတကာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ႀကီးၾကပ္မႈေအာက္မွာရွိတဲ့ အဖြဲ႔တခု ျဖစ္ၿပီး အခု အကူအညီေတြကို လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ ကေနဒါအဖြဲ႔အစည္း တခုျဖစ္တဲ့ Inter Pares Canada အဖြဲ႔က တဆင့္ ေပးအပ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Inter Pares Canada အဖြဲ႔ဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဒုကၡသည္စခန္းေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံသားဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီေပးေနတဲ့ Thailand-Burma Border Consortium အဖြဲ႔နဲ႔ ေဒါက္တာစင္သီယာေမာင္ရဲ႕ မယ္ေတာ္ေဆးခန္း အပါအ၀င္ အဖြဲ႔အစည္း အမ်ားအျပားကို ကူညီေထာက္ပံ့ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းပါ။
ကေနဒါအစိုးရဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းအေျခအေနကို အထူးအာ႐ံုစိုက္ၿပီးေတာ့ အခုလို အကူအညီေပးဖို႔ဆံုးျဖတ္တာ ျဖစ္တယ္ လို႔ ယူဆေၾကာင္း ကေနဒါႏုိင္ငံအေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ CFOB တာ၀န္ရွိသူတဦးျဖစ္တဲ့ ကိုတင္ေမာင္ထူးက ေျပာပါတယ္။
"အထူးတလည္ အာရံုစိုက္ၿပီးေတာ့ ကေနဒါအစိုးရက လုပ္ေပးတယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံတိုင္းလိုလိုေပါ့။ ကေနဒါ အပါအ၀င္ ေငြေရးေၾကးေရး အႏုတ္လကၡဏာ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အေျခအေနမွာ အစိုးရေတြက ေငြေရးေၾကးေရးပိုင္းဆိုင္ရာေတြမွာ တင္းက်ပ္ၿပီးေတာ့ ကန္႔သတ္မႈေတြ၊ ေလွ်ာ့ခ်မႈေတြ လုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္အတြက္ကို အထူးတလည္ ထားၿပီးေတာ့ အခုလို တုိးျမႇင့္ၿပီးေတာ့ ေပးတယ္ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို အားရစရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္တခုလို႔ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။"
CIDA အဖြဲ႔ကေနေပးအပ္မယ့္ အခုအကူအညီေတြကို ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ အိုးအိမ္ပစ္ ထြက္ေျပးရသူေတြအတြက္ စားေရရိကၡာ ေထာက္ပံ့မႈအစီအစဥ္၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ အစီအစဥ္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ေတြကေနတဆင့္ ေပးအပ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ငါးႏွစ္အတြင္း CIDA က အေထာက္အပံ့ျပဳတဲ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈကေန ငွက္ဖ်ားေရာဂါ၊ အသက္႐ႈလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာေရာဂါ၊ တီဘီ အဆုတ္နာေရာဂါနဲ႔ ဆိုးရြားတဲ့ အာဟာရမျပည့္၀မႈေတြ ခံစားေနရတဲ့ လူနာေပါင္း တသန္းနီးပါးကို ကုသေပးခဲ့တယ္လို႔ CIDA ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ကေနဒါအစိုးရက ဆက္လက္ၿပီး အေထာက္အပံ့ျပဳသြားတာနဲ႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပႆနာေတြအတြက္ ႏုိင္ငံေရး အေျဖ တရပ္ ရရွိလာမယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ အခုဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ ေဒသေတြက လူေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္မႈ အရည္အခ်င္းေတြ တည္ေဆာက္ေပးေရးကို ဆက္လက္ၿပီး အေလးအနက္ထား လုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဆိုထားပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရအေနနဲ႔ က်င္းပမယ္လို႔ ေၾကညာထားတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမတိုင္ခင္မွာ ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္တာေတြကို ရပ္ဆိုင္းထားရဖို႔ ကေနဒါအစိုးရက လိုလားတဲ့အေၾကာင္း ဦးဟန္ေရာင္ေငြ က ေျပာပါတယ္။
"ကေနဒါအစိုးရအေနနဲ႔ သူတို႔ေျပာလာတာက ဒီလိုေလ။ အခု နအဖကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္မယ္မဟုတ္လား ဒီႏွစ္မွာ။ ဆိုေတာ့ အဲဒီေနရာမွာ ေျပာတာကလည္း ကေနဒါအေနနဲ႔ လက္ခံႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အရင္ဆံုး တိုက္ခိုက္ေနတဲ့ကိစၥကို ရပ္သင့္တယ္၊ အဲဒီလိုမဟုတ္ဘဲ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္မယ္ဆိုရင္ ဒါ အဓိပၸါယ္မရွိဘူး။ ဒါက ပထမအခ်က္၊ ေနာက္ထပ္ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲကလည္း တိုင္းရင္းသား အပါအ၀င္ တျခား ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ အပါအ၀င္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရြးေကာက္ ခံရဖို႔ သူတို႔ကလည္း တိုက္တြန္းတာေပါ့။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ နအဖ လုပ္မယ့္ေရြးေကာက္ပြဲကို ဘယ္သူမွ လက္ခံႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ကေနဒါကလည္း လက္ခံမွာမဟုတ္ဘူးဆိုတာ သူတို႔ကေတာ့ ေျပာပါတယ္။"
ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈလို သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အစိုးရ၀န္ေဆာင္မႈေတြ ထူေထာင္ႏုိင္ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကၿပီဆိုရင္ အခု အကူအညီေပး စီမံကိန္းကေနတဆင့္ ေလ့က်င့္ေပးလိုက္တဲ့လူေတြဟာ အရပ္ဘက္နဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ လုပ္ကိုင္ႏိုင္မယ့္ လိုအပ္တဲ့ အရည္အခ်င္းနဲ႔ ကၽြမ္းက်င္မႈေတြ ရၾကလိမ့္မယ္လုိ႔ CIDA ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ျမန္မာ့အေရး စိုးရိမ္မႈ ဘန္ကီမြန္း စာေရးေပးပို႔

09 March 2010
ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔၊ အထူးသျဖင့္ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္မႈေတြကို ျမန္မာစစ္အစိုးရ အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊထံကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း (Ban Ki-moon) က စာေရးသား ေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ပါ၀င္ခြင့္ မရသေရြ႕ေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြအေပၚ ယံုၾကည္မႈ ထိခိုက္ေနမွာပဲလို႔ သူက အေလးေပး ေဖာ္ျပခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို ကုိသားၫြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
စစ္အစိုးရအေနနဲ႔ မေန႔ ညေနပိုင္းကပဲ ေရြးေကာက္ပဲြဥပေဒ ျပ႒ာန္းလိုက္ၿပီလို႔ ဆိုေပမဲ့ ဒီ ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တရားမွ်တမႈ ရိွပ့ါမလား၊ ေရြးေကာက္ပဲြဟာ တကယ္တမ္း လက္ခံႏိုင္ေခ် ရိွရဲ႕လား ဆိုတာကေတာ့ ျပည္တြင္းေရာ ျပည္ပမွာပါ သံသယေတြ ရိွေနတုန္းပဲလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ အတိုက္အခံ လႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ ဒီေရြးေကာက္ပဲြဟာ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို အေျခခံတာေၾကာင့္ မူလ အေျခခံဥပေဒပါ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ မကိုက္ညီတာေတြကို ျပင္ဆင္ရမယ္လို႔ ေတာင္းဆိုေနၾကပါတယ္။
ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ သေဘာထားမွာေတာ့ အတိုက္အခံေတြနဲ႔ နည္းနည္းေလး ကဲြပါတယ္။ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုကိစၥကို အေလးေပး ေျပာဆိုတာ မဟုတ္ဘဲ အခု ဒီေရြးေကာက္ပဲြကို အမ်ားက လက္ခံယံုၾကည္လာေအာင္ လုပ္ဖို႔၊ အထူးသျဖင့္ဆိုရင္ NLD အပါအ၀င္ အတိုက္အခံ အင္အားစုေတြ ဒီေရြးေကာက္ပဲြမွာ ပါ၀င္လာႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း စစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးဖို႔ဟာ အေရးႀကီးဆံုး လုပ္ရမယ့္အခ်က္ ျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက မေန႔က သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။


ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္
မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း။
ဇန္န၀ါရီ ၃၁၊ ၂၀၁၀။
“အေရးႀကီးဆံုးကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ အားလံုး ျဖစ္ႏိုင္သမွ် ျမန္ျမန္ျပန္လြတ္လာၿပီး သူတို႔အားလံုး ဒီေရြးေကာက္ပဲြမွာ ပါ၀င္ႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီေရြးေကာက္ပဲြဟာ အမ်ားပါ၀င္ႏိုင္ၿပီး အမ်ားက လက္ခံယံုၾကည္ႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ က်ေနာ္ ထပ္ၿပီးေတာ့ အေလးအနက္ ေျပာခ်င္ပါတယ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အဓိကက်တဲ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ပါ၀င္ႏိုင္ခြင့္ မရိွဘဲနဲ႔ေတာ့ ဒီေရြးေကာက္ပဲြဟာ အားလံုးပါ၀င္ႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆစရာ မရိွပါဘူး။”
ဒါေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊထံကို စာေရးသား ေပးပို႔ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံေရး တိုးတက္မႈေတြကိုလည္း အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္လို႔ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနကို အနီးကပ္ အေသအခ်ာ ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ရက္တုန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊထံကို က်ေနာ္ စာတေစာင္ ပို႔ခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ့္ စိုးရိမ္မႈေတြထဲက ပထမဆံုး ေျပာရရင္ေတာ့ ဘာမွ တိုးတက္မႈ မေတြ႕ရတာပါ။ အခုႏွစ္အတြင္း က်င္းပဖို႔ရိွတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြကို အမ်ားက ယံုၾကည္လက္ခံလာဖို႔၊ အဓိကက်သူ အားလံုး ပါ၀င္ႏိုင္ဖို႔၊ ထင္သာျမင္သာ ပြင့္လင္းမႈေတြရိွဖို႔၊ ဒါေတြဟာ အလြန္တရာ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
“ဒီအတြက္ ေဆာင္ရြက္ လုပ္ကိုင္စရာေတြ ရိွပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရက ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းလိုက္ၿပီဆိုတဲ့ ေၾကညာခ်က္ သတင္းကိုလည္း ၾကားရပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို ျဖစ္ႏိုင္သမွ် ျမန္ျမန္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကို က်ေနာ္ တိုက္တြန္းေနတာပါ။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚ အမိန္႔ခ်ထားတဲ့ အယူခံ ျပင္ဆင္ခ်က္ကိုေတာ့ တရား႐ံုးခ်ဳပ္ကေန မၾကာခင္က ပယ္ခ်ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ဒီအတိုင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သူ႕သက္တမ္းျပည့္ ခ်ဳပ္ထားဦးမယ္ဆိုရင္ လာမယ့္ ႏို၀င္ဘာ၊ ၾကားရတဲ့ သတင္းေတြအရဆိုရင္ ေရြးေကာက္ပဲြၿပီးမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္မယ္ဆိုတဲ့ သေဘာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ က်င္းပေနတဲ့ ဂ်နီဗာ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီမွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ တရားမဲ့ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ အေျခအေနမွာ ရိွတယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေပးဖို႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ မတရား ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံရမႈ ဆိုင္ရာ အလုပ္အဖဲြ႕ ဥကၠ႒ မစၥတာ အယ္လ္ ဟတ္ဒ္ဂ်ီ မာလစ္ခ္ ဆိုး (Mr. El Hadji Malick Sow) က ေျပာသြားပါတယ္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဒါဟာ မတရား ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ အျမင္သေဘာထားတရပ္ အလုပ္အဖဲြ႕အေနနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ႁခြင္းခ်က္မရိွ အျမန္ဆံုး ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္။ အခုလို သူမရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ကို တားဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားတာဟာ က်ေနာ္တို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ မတရား ခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈဆိုင္ရာ အခ်က္ ၃ ခ်က္စလံုးနဲ႔ ကိုက္ညီေနပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ အရင္ မစၥတာ ဂမ္ဘာရီေနရာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ အထူးကိုယ္စားလွယ္သစ္ အစားထိုးဖို႔ကိုေတာ့ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ အေကာင္းဆံုးလူ ရွာေနတုန္းပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္ရိွ ျမန္မာအေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အဆက္အသြယ္လည္းရိွ၊ အေတြ႕အႀကံဳ ဗဟုသုတလည္း ရိွတဲ့ ကုလ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္႐ံုး အႀကီးအကဲ မစၥတာ နမ္ဘီယာ (Mr Nambiar) က ယာယီ တာ၀န္ယူထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း အေနနဲ႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အခု မတ္လအကုန္ မတိုင္ခင္မွာ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာ့မိတ္ေဆြ ႏိုင္ငံမ်ားအဖဲြ႕ အစည္းအေ၀းကို ေခၚယူဖို႔ ရိွတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
မန္မာေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ အေမရိကန္ သံသယရွိ

10 March 2010
ျမန္မာစစ္အစိုးရ ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒဟာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ အဓိကက်တဲ့ အင္အားစုေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ညိႇႏိႈင္းမႈမရိွဘဲ တဘက္သတ္ ထုတ္ျပန္တာေၾကာင့္ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြအေပၚ ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲမယ္လို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဟာ တဘက္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက လိုလား ေတာင္းဆိုေနတဲ့ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ဖို႔ လ်စ္လ်ဴျပဳေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ ပီ.ေဂ် ခေရာ္လီ (P.J Crowley) ကေတာ့ အခုလို ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုေတြ၊ တိုင္းရင္းသား အင္အားစုေတြကို မေဆြးေႏြးဘဲ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းတဲ့အေပၚမွာ စိုးရိမ္မိတယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။


အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန
ေျပာခြင့္ရသူ ပီ.ေဂ် ခေရာ္လီ။
“ဒီမိုကေရစီ လိုလားတဲ့ အတိုက္အခံ အင္အားစုေတြ၊ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အေျခအျမစ္ရိွရိွ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးတာမ်ဳိး အရင္မလုပ္ဘဲနဲ႔ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဘက္က တဘက္သတ္ အခုလို ေရြးေကာက္ပဲြဥပေဒ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ အေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္ပူပန္မိပါတယ္။”
ဒါေၾကာင့္လည္းပဲ ေရြးေကာက္ပဲြကို အမ်ားက လက္ခံယံုၾကည္မႈ ရိွဖို႔ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ဖို႔ကိုလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ထပ္မံေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
“အခုႏွစ္ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြဟာ အမ်ားက လက္ခံယံုၾကည္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ ျဖစ္ပါ့မလားဆိုတာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ သံသယ ရိွေနတုန္းပါ။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ားက လက္ခံယံုၾကည္ေလာက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ ျဖစ္လာဖို႔ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးမွာ အဓိကက်သူ အားလံုးနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ဖို႔ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကို တိုက္တြန္းပါတယ္။”
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ ပီ.ေဂ် ခေရာ္လီ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အတိုက္အခံ ဒီမိုကေရစီ လိုလားသူေတြကေတာ့ အခု ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒအရ ဆိုရင္ေတာ့ ဖမ္းဆီးခံထားရသူေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးပါတီကို ဦးေဆာင္ဖဲြ႕စည္းခြင့္ မရိွပါဘူး။ ဒါဟာ လူတိုင္း လူတိုင္း ႏိုင္ငံေရး လုပ္ေဆာင္ခြင့္ကို ကန္႕သတ္ထားတဲ့ သေဘာလည္း သက္ေရာက္ေနပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခုလို အေရးပါသူအားလံုး၊ အထူးသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပါ၀င္ခြင့္မရဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ဒီေရြးေကာက္ပဲြကို အမ်ားက ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ မရိွဘူးလို႔လည္း တေန႔က ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း (Ban Ki-moon) က သတိေပးခဲ့ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ ႏုိင္ငံတကာ ေ၀ဖန္

11 March 2010
စစ္အစုိးရက ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပုံတင္ျခင္း ဥပေဒအရဆုိရင္ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပါ၀င္ခြင့္ကို ပိတ္ပင္ထားတာမုိ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရ အေပၚမွာ ႏုိင္ငံတကာက ျပစ္တင္ ေ၀ဖန္လာၾကပါတယ္။
ဒီဥပေဒအရ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂,၀၀၀ ေက်ာ္ကုိ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါ၀င္ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားတဲ့အတြက္ ဒီဥပေဒကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျပစ္တင္ ေ၀ဖန္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒဟာ ဒီမုိကေရစီေရး လုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ လြဲေခ်ာ္ေနတယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ ပီ.ေဂ် ခေရာ္လီ (P.J Crowley) က ေျပာဆုိလုိက္ၿပီး လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ အေပၚမွာ အမ်ားက လက္ခံယုံၾကည္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ဆုိပါတယ္။
အခု ဒီဥပေဒဟာ ႏုိင္ငံေရး အင္အားစုေတြနဲ႔ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း မရွိဘဲနဲ႔ တဖက္သတ္ ထုတ္ျပန္တာမို႔ ၀မ္းနည္းစရာပါပဲလို႔ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံကလည္း ေျပာပါတယ္။
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း (Ban Ki-moon) ကေတာ့ ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ ဒီဥပေဒကို ေလ့လာေနတုန္းပဲလို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ရထားတဲ့ အခ်က္အလက္အရ ဆိုရင္ေတာ့ အားလုံးပါ၀င္ႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္တရပ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္လုိ႔ မရႏုိင္ဘူးလို႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား အားလုံး ဒီေရြးေကာက္ပြဲမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ ပါ၀င္ခြင့္ ေပးျခင္းအားျဖင့္ လြတ္လပ္မွ်တၿပီး အမ်ားက ယုံၾကည္လက္ခံႏုိင္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခု ျဖစ္လာေအာင္လုပ္ဖုိ႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြကုိ ထပ္မံ တုိက္တြန္းပါတယ္။
အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မစ္ခ်္ မက္ေကာနဲလ္ (Mitch McConnell) ကေတာ့ အခုလို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါ၀င္ခြင့္ မေပးဘူးဆုိတာ ဒီစစ္အစုိးရ အေနနဲ႔ အာဏာဆက္ကုိင္ထားဦးမယ္ ဆုိတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပသလုိက္တာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာစစ္ရာဇ၀တ္မႈ စုံစမ္းေရး ကင္တားနား ေတာင္းဆုိ

12 March 2010
ျမန္မာစစ္အစိုးရ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြကို စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ေပးဖို႔ ကုလသမဂၢ ထိပ္တန္း တာဝန္ရွိသူ တေယာက္က ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျခခံ လြတ္လပ္မႈေတြကို စနစ္တက် တိုးၿပီး ခ်ဳိးေဖာက္ေနတဲ့ ပံုစံကို ေတြ႕ျမင္ေနရတယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) က ေျပာလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြ၊ စစ္တပ္ အရာရွိေတြ၊ ဥပေဒေရးရာ တာဝန္ရွိသူေတြရဲ႕ မူေတြက လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ျဖစ္ေစတာလို႔ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီကို တင္ျပတဲ့ အစီရင္ခံစာထဲမွာ မစၥတာ ကင္တားနားက ေရးသား ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
သူ စဥ္ဆက္မျပတ္ ရရွိတဲ့ မွတ္တမ္းေတြအရ တခ်ဳိ႕ က်ဴးလြန္ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြဟာ လူသားမ်ဳိးႏြယ္တို႔အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈ၊ စစ္ရာဇဝတ္မႈ ေျမာက္တယ္လို႔ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ရာဇဝတ္တရား႐ံုးက သတ္မွတ္ေကာင္း သတ္မွတ္ႏိုင္တယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။
သူသိရတဲ့ မွတ္တမ္းေတြထဲမွာ ကေလးစစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းတာအျပင္ အေျခခံ အခြင့္အေရးေတြျဖစ္တဲ့ စားေရရိကၡာ ရရွိမႈ၊ ေနမႈထိုင္မႈ၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ ပညာသင္ၾကားႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြကို အာဏာပိုင္ေတြက ပိတ္ပင္ၿပီး လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနတာလို႔ ဆိုပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက လူနည္းစု မြတ္ဆလင္ေတြအေပၚ စစ္အစိုးရက ဖိႏွိပ္ဆက္ဆံေနတဲ့ အေပၚမွာလည္း စိုးရိမ္တယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနားက ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစုိးရကို အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ ဆက္လုပ္ဖို႔လို

12 March 2010
ျမန္မာစစ္အစိုးရ ဒီႏွစ္အတြင္းက်င္းပဖုိ႔ စီစဥ္ေနတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ပါ၀င္ခြင့္မျပဳတဲ့အတြက္ စစ္အစုိးရအေပၚထားတဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေရး မူ၀ါဒဟာ ေအာင္ျမင္မႈ မရွိဘူးလုိ႔ အေမရိကန္ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိတဦးက ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပထားပါတယ္။
အခုသီတင္းပတ္အတြင္း စစ္အစုိးရက ပါတီစုံ ဒီမုိကေရစီေရြးေကာက္ပြဲဆုိင္ရာ ဥပေဒေတြ ထုတ္ျပန္ေၾကညာ လုိက္တဲ့အထဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္မျပဳတဲ့အျပင္ သူမရဲ႕ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကုိလည္း အားနည္းသြားေစတယ္လို႔ ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိေနၾကတာပါ။
စစ္အစုိးရက အခုက်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ ဥပေဒေတြ ထုတ္ျပန္လုိက္တာဟာ ဒီမုိကေရစီအေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈအတြက္ အေထာက္အကူ မျပဳဘူးလုိ႔ အေရွ႕အာရွေရးရာ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကာ့ ကမ္ဘဲလ္ (Kurt Campbell) က ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ သတင္းေထာက္ေတြကို ဒီကေန႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
"က်ေနာ္တုိ႔ အေတာ္ကုိ စိတ္ပ်က္မိသလုိ စုိးရိမ္မႈလည္း ျဖစ္ရပါတယ္။ ဒါဟာ အင္မတန္မွ ေနာင္တရေစတဲ့ လုပ္ရပ္ပါ။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မေန႔က ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာလည္း ခင္ဗ်ားတုိ႔ ေတြ႔ၿပီးေလာက္ပါၿပီ။ ေရွ႕ကုိ ဘာဆက္လုပ္သင့္တယ္ ဆုိတာ ေဒသတြင္းမွာရွိေနတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ မဟာမိတ္ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ တုိင္ပင္သြားမယ္ဆုိတာကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ဒါဟာ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့အတုိင္း မဟုတ္သလုိ ဆုတ္ယုတ္မႈတခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။"
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း တုိးတက္မႈတစုံတရာ မေတြ႔ရတဲ့အျပင္ အခုလုိ ဆုတ္ယုတ္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့အတြက္ လက္ရွိ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈေတြကုိ ဆက္ထားသင့္တယ္လို႔ ကာ့ ကမ္ဘဲလ္ က ေျပာပါတယ္။
"အေမရိကန္အစုိးရအေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစုိးရအေပၚထားတဲ့ မူ၀ါဒကုိ ျပန္လည္ သုံးသပ္ေနတယ္ ဆုိတဲ့အခ်က္ကုိ ထပ္ေလာင္း ေျပာၾကားလုိပါတယ္။ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျခအေနေတြအရ စစ္အစုိးရအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈေတြ ဆက္လက္ ခ်ဖို႔ လုိပါလိမ့္မယ္။"
လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကာ့ ကမ္ဘဲလ္ ဟာ ေလာေလာဆယ္ အာရွ ၁၀ ႏုိင္ငံကုိ ခရီးလွည့္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။
သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမားအစုိးရ တက္လာၿပီးေနာက္ပုိင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေျပာင္းလဲမႈတစုံတရာ ျဖစ္လုိျဖစ္ညားဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ စစ္အစုိးရကုိ လုံး၀ ပစ္ပယ္ထားတဲ့ေပၚလစီကုိ ေျပာင္းၿပီး အကန္႔အသတ္နဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေရး မူ၀ါဒကို ခ်မွတ္က်င့္သုံးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာ သိသာထင္ရွားတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈ တစုံတရာ မေတြ႔ရမခ်င္း ဒီပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈေတြကုိ ရုတ္သိမ္းေပးမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ အုိဘားမား အစုိးရက ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က လြတ္ေပးၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါ၀င္ခြင့္ျပဳဖုိ႔ အေမရိကန္နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း၀ုိင္းက လုိလားေနၾကတာပါ။
အခုထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိင္ရာ ဥပေဒေတြဟာ အဲန္အယ္လ္ဒီ ကိုေရာ၊ ျမန္မာျပည္သူ အားလုံးအတြက္ပါ စိန္ေခၚမႈတရပ္ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဒီစိန္ေခၚမႈကို ျပည္သူေတြအားလုံးက ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ ရင္ဆုိင္ၾကဖုိ႔၊ စိတ္ဓါတ္ ခြန္အားရွိၾကဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လို႔ မေန႔ကပဲ သူနဲ႔ ေတြ႔ဆုံခြင့္ရခဲ့တဲ့ အက်ဳိးေဆာင္ေရွ႕ေနႀကီး ဦးဉာဏ္၀င္းကတဆင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာလုိက္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္လုိတဲ့ ပါတီေတြအေနနဲ႔ လာမယ့္ တနလၤာေန႔ကစၿပီး ရက္ ၆၀ အတြင္း မွတ္ပုံတင္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္အစုိးရက အခုရက္ပုိင္းအတြင္း အဲန္အယ္လ္ဒီ ပါတီရုံးတခ်ဳိ႕ကုိ ျပန္ဖြင့္ခြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၁၂ ေယာက္အပါအ၀င္ ပါတီ၀င္ ၄၀၀ ေက်ာ္ကုိ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းထားဆဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္ အေျခစုိက္ လူ႔အခြင့္အေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ေျပာပါတယ္။
အဲန္အယ္လ္ဒီ ပါတီကေတာ့ ခုခ်ိန္ထိ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ ၀င္မယ္မ၀င္ဘူးဆုိတာ မဆုံးျဖတ္ရေသးပါဘူး။
ေရြးေကာက္ပဲြ အတုအေယာင္အျဖစ္ အာဆီယံအဖဲြ႔၀င္ေတြ ေ၀ဖန္

12 March 2010
ျမန္မာစစ္အစိုးရ ဒီႏွစ္ထဲက်င္းပဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ ဥပေဒဟာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ တျခားေခါင္းေဆာင္ေတြကိုပါ ပါ၀င္ခြင့္မရေအာင္ ျပဌာန္းလိုက္တာမို႔ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတယ္လို႔ အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္ အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံက ေျပာဆိုလိုက္သလို ဒီဥပေဒကို ျပန္ၿပီးျပင္ဆင္ေပးဖို႔ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံကလည္း ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ အခုလို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အာဆီယံႏုိင္ငံေတြက ဘာေျပာဆိုသလဲဆိုတာ အျပည့္အစံုကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္ က တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒေတြကေန ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အဲန္အယ္လ္ဒီ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ တခဲနက္ အႏိုင္ရမႈကို ပယ္ဖ်က္လိုက္သလို ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပါ၀င္ခြင့္မရေအာင္ တားဆီးထားတာမို႔ ဒီဥပေဒအတိုင္း က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ အတုအေယာင္ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဖိလစ္ပိုင္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး အယ္လ္ဘာတို ရိုမူလို (Alberto Romulo) က ေျပာပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား သမဂၢ (IPU) က ဖိလစ္ပိုင္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ အကြီလီႏို နီနီပီမဲန္ဒဲလ္ (Aquilino 'NENE' Pimentel) က ဖိလစ္ပိုင္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ေတြကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
"ျမန္မာႏိုင္ငံက ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပါ၀င္ခြင့္မရတာမို႔ အလိမ္အညာသာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး အယ္လ္ဘာတို ရိုမိူလို က ေျပာလုိက္သလို ဒါဟာ က်ေနာ္တို႔ အတိုက္အခံ အင္အားစုေတြရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္အစိုးရက ဒီႏွစ္ထဲက်င္းပေပးမယ္ဆိုတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ အတုအေယာင္ပါလို႔ ေျပာဆိုတဲ့ေနရာမွာေတာ့ အစိုးရေရာ အတိုက္အခံပါ တသားတည္း ရွိၾကပါတယ္။"
ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ဥပေဒ ထုတ္ျပန္တာကို ဖိလစ္ပုိင္အစိုးရက အခုလို ရႈတ္ခ်လိုက္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အဖြဲ႔အစည္းအားလံုး ပါ၀င္ခြင့္ရေအာင္ ျပန္ၿပီး ျပင္ဆင္ေပးဖို႔ကုိလည္း ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
"ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အားလံုးကို ပါ၀င္ခြင့္ေပးသင့္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္မွာ သက္ဆိုင္သူေတြအားလံုး ပါ၀င္ရမယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ပါ။ ဒါေပမဲ့ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ လုပ္သင့္တာကေတာ့ အေျခခံဥပေဒကို ျပန္လည္ မူၾကမ္းေရးဆြဲဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါမွသာ သက္ဆုိင္သူအားလံုး ပါ၀င္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္မွာပါ။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံေတြနဲ႔ ေရးဆြဲထားတဲ့ ဒီအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကိုမွ ဆႏၵခံယူပြဲေတြကေနတဆင့္ အတည္ျပဳေပးရမွာပါ။ ဆႏၵခံယူပြဲဆိုတာကလည္း အရင္တေခါက္ လုပ္ခဲ့သလို နားဂစ္ မုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ၿပီး ရက္ပိုင္းအၾကာ လူေတြ ဒုကၡသုကၡေတြၾကားမွာ လုပ္တာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ေဆာင္ရြက္သြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။"
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒဟာ ျမန္မာလူထုရဲ႕ ဆႏၵနဲ႔ တထပ္တည္း မက်ဘူးလို႔ တျခား အာဆီယံ ႏုိင္ငံေတြကလည္း လက္ခံၾကပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရ တိကုဖိုင္ဇာယား (Teuku Faizasyah) ကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ တျခား ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ပါ၀င္ခြင့္မေပးတဲ့ ဒီေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ ထုတ္ျပန္တဲ့အတြက္ ၀မ္းနည္းေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
မေလးရွားလႊတ္ေတာ္အမတ္ ထရီဆာ ေကာ့ ကေတာ့ မေလးရွားအစိုးရအေနနဲ႔ တစံုတရာ တံု႔ျပန္တာမ်ိဳး မေတြ႔ရေသးေပမယ့္ မေလးရွားႏိုင္ငံကလည္း ဒီဥပေဒသစ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာၾကားဖို႔ လုိအပ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
"မေလးရွားအစိုးရ အေနနဲ႔ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ထုတ္ျပန္တာေတာ့ က်မ မေတြ႔ေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အင္ဒိုနီးရွား အစိုးရနဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရတို႔က သူတို႔ရဲ႕ သေဘာထားေတြကို တင္ျပၾကတာ ေတြ႔ရလို႔ ၀မ္းသာပါတယ္။ ဒါဟာ ေကာင္းတဲ့အရိပ္ လကၡဏာလို႔ ဆိုရမွာပါ။ မေလးရွားအစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေၾကညာတဲ့ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒသစ္အေပၚ သေဘာထားကိုလည္း ေၾကညာဖို႔ က်မတို႔ တိုက္တြန္းမွာျဖစ္ပါတယ္။"
ျမန္မာစစ္အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီႏွစ္ထဲက်င္းပဖို႔ ျပင္ေနတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ တရားမွ်တမႈရွိမယ္လို႔ ေျပာၾကားထားတဲ့အတိုင္း လုိက္နာဖို႔ေတာ့ လိုအပ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
"ဒီေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒဟာ အဓိပၸါယ္မရွိဘူးလို႔ က်မ ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရက တရားမွ်တၿပီး လြတ္လပ္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေပးမယ္လို႔ ကမၻာကို ေၾကညာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ ၂၀ အၾကာမွာ ေစတနာအရင္းမွန္နဲ႔ ျပဳလုပ္ေပးတာ မေတြ႔ရဘဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ အဲန္အယ္လ္ဒီ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ မပါ၀င္ႏုိင္ေအာင္ အခုလို ပိတ္ပင္တာဟာ ေရြးေကာက္ပြဲတရပ္လံုးကို ေစာ္ကားရာ ေရာက္တယ္လို႔ က်မ ထင္ပါတယ္။"
မေလးရွား လႊတ္ေတာ္အမတ္ မစၥ ထရီဆာ ေကာ့ က ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေမရိကန္ ေ၀ဖန္

12 March 2010
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျပဳစုထုတ္ျပန္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာဟာ အီရန္၊ တ႐ုတ္၊ ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံေတြရဲ႕ အေျခအေနကုိသာ မက ႏုိင္ငံေပါင္း ၃၀ ေလာက္က လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကိုပါ နာမည္ေတြနဲ႔တကြ ေဖာ္ထုတ္ၿပီး ေရးသား တင္ျပထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံလည္း တခု အပါအ၀င္ ျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစုံကုိ ဦးေက်ာ္ဇံသာက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ စစ္အစိုးရဟာ ထိတ္လန္႔ တုန္လႈပ္စရာေကာင္းတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိ ဆက္လက္ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္၊ တုိင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ စစ္ေရး တုိက္ခုိက္မႈေတြကုိ အရွိန္အဟုန္ တိုးျမႇင့္တယ္၊ အထူးသျဖင့္ ကရင္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္တုိ႔မွာ ျဖစ္တယ္၊ ၾသဂုတ္လတုန္းကဆုိရင္ စစ္အစုိးရရဲ႕ စစ္သားေတြဟာ ကုိးကန္႔ အပစ္ရပ္အဖြဲ႕ကို တုိက္ခုိက္ခဲ့တယ္၊ အစုိးရက ဒါဟာ မူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္မႈနဲ႔ လက္နက္စက္႐ုံေတြကို ပိတ္ပစ္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ လုပ္ခဲ့ရတာလို႔ အေၾကာင္းျပတယ္၊ အစိုးရ စစ္သားေတြဟာ ရြာေပါင္းမ်ားစြာကို ဖ်က္ဆီးခဲ့တယ္၊ ဒီတုိက္ခုိက္မႈေတြေၾကာင့္ ရြာသားေတြ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဘက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရတယ္၊ အခုအခါ အဲဒီေဒသကို ဘယ္အေျခခံ ဥပေဒကိုမွ အေျခမခံဘဲ အမိန္႔အာဏာ သက္သက္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ထားၿပီး လူေတြကို ဘာအခြင့္အေရးမွ မေပးဘဲ ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားတယ္လို႔ ဆုိၿပီး ဒီ ကုိးကန္႔ေဒသကုိ အေသးစိတ္လိုလို ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ျမန္မာစစ္အစုိးရဟာ အျခား ဆုိးရြားတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကိုလည္း က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္။ တရား႐ုံးတင္ စစ္ေဆးျခင္း မရွိဘဲ လူေတြကုိ သတ္ျဖတ္တာ၊ ထိန္းသိမ္းခံေနရတုန္း လူေတြ ေသဆုံးခဲ့ရတာေတြ၊ လူေတြ ေပ်ာက္ဆုံးသြားရတာေတြ၊ အမ်ဳိးသမီးေတြကို ေစာ္ကားတာေတြ၊ ႏွိပ္စက္ ညႇဥ္းပန္းတာေတြ၊ အတင္းအဓမၼ ေနရပ္ ေရႊ႕ေျပာင္းခုိင္းတာ၊ အလုပ္ၾကမ္း ေစခုိင္းတာ၊ အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးေတြကုိ စစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းတာ စတာေတြပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပတဲ့ အခ်က္တခုကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ ကယ္ဆယ္ေရး ကိစၥေတြမွာ ပါ၀င္လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေနၾကတဲ့ အရပ္သားေတြကုိ တရားဥပေဒအရ စြဲခ်က္မတင္ဘဲ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားတာေတြလည္း ရွိတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ဟာ အင္တာနက္တို႔၊ လက္ကုိင္တယ္လီဖုန္းတို႔၊ တျခား နည္းပညာတုိ႔ တုိးတက္လာတဲ့ႏွစ္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကမၻာ့လူသားေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရးအေၾကာင္း ပုိမုိသိရွိ နားလည္ခြင့္ ရရွိလာႏုိင္တဲ့ႏွစ္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဆုိထားပါတယ္။
သုိ႔ေပမဲ့လည္း တခ်ိန္တည္းမွာ အစိုးရေတြ ဘက္ကလည္း ဒီနည္းပညာ တုိးတက္မႈနဲ႔အတူ ျဖစ္ထြန္းလာတဲ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဆက္သြယ္ ေျပာဆုိ ေဖာ္ျပၾကတာေတြကုိ ပိတ္ပင္တားဆီးႏုိင္ဖို႔ အခ်ိန္နဲ႔ ေငြေၾကး ပိုမို စုိက္ထုတ္ ေဆာင္ရြက္လာတယ္လုိ႔လည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီေန႔ ကမၻာ့အစိုးရေတြ မ်ားေသာအားျဖင့္ ႀကဳံေတြ႕ေနရတဲ့ ျပႆနာတခုကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ႏုိင္ငံသား အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ႏုိင္ငံသားတုိ႔ရဲ႕ လုံၿခဳံေရးကို ဘယ္လုိထိန္းခ်ဳပ္မလဲဆုိတာ ညိႇႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ရတဲ့ ျပႆနာပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံေတြဟာ အၾကမ္းဖက္၀ါဒကို အေၾကာင္းျပၿပီး ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ ကန္႔သတ္တာ၊ ထိန္းသိမ္းခံေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ျဖတ္ေတာက္တာေတြကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အေမရိကန္ အစုိးရရဲ႕ ကမၻာ့အမ်ဳိးသမီးေရးရာ နယ္လွည့္ သံတမန္ႀကီး မလန္း ဗာဗီယာ (Melanne Verveer) ကလည္း မေန႔ ေန႔လယ္ကလုပ္တဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈတခ်ဳိ႕ကုိ ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္သြားပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ကာလတာရွည္ ထိန္းသိမ္းထားတာဟာ ဆိုးရြားၿပီး ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စစ္အစိုးရကို ထပ္ခါတလဲလဲ ေျပာဆုိ ေမးျမန္းခဲ့တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္က နယူးေယာက္ခ္ၿမိဳ႕မွာ ႏုိဘယ္လ္ဆုရ အမ်ဳိးသမီးေတြ တက္ေရာက္ ႐ုံးထုိင္တဲ့ သ႐ုပ္ျပ တရား႐ုံးတခုကို သူ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း၊ အဲဒီမွာ တုိင္းရင္းသား ေဒသေတြက အထူးသျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ျပစ္မႈေတြဟာ အလြန္ပဲ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းၿပီး မ်ားျပားလွတာကို ၾကားသိခဲ့ရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ဒါေတြဟာ မွတ္တမ္း မွတ္ရာနဲ႔တကြ ရွိေနတဲ့ အေထာက္အထားေတြ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ ကမၻာ့အမ်ဳိးသမီးေရးရာ နယ္လွည့္သံတမန္ႀကီး မလန္း ဗာဗီယာက ေျပာၾကားသြားပါတယ္။